MURAT BAŞAR, M. Cihangir DOĞAN, Mehmet KARASU, NURCAN ŞENER

HİPERAKTİF ÖĞRENCİLERİN ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNDEKİ SORUNLARININ OKUMA EĞİLİMLERİNE ETKİSİ

Hiperaktiflik, Türkiye'de öğretmenler ve veliler tarafından yeterince bilinmeyen veya tanınmayan bir öğrenme güçlüğü türüdür. Hiperaktif özelliğe sahip çocukların davranışları genellikle yaramazlık olarak nitelendirilmektedir. Öğretmenlerden birçoğu bu özelliklere sahip öğrencileri yaramaz, şımarık gibi olumsuz ifadelerle dışlamaktadır. Aileler hiperaktif bir çocuğu kabullenmede zorluk yaşamaktadır. Ailenin kabullenme sürecinde, çevrenin olumsuz tutumları kabullenme sürecini uzatmaktadır. Öğretmenlerin birçoğu hiperaktif bir öğrenciyle karşılaştıklarında ne yapacaklarını net olarak bilememektedir. Hiperaktif öğrencilerin öğrenme-öğretme sürecince yaşadıkları sorunları ortaya koymak amacıyla yapılan bu çalışmanın Uşak ili örneğini yansıtacağı düşünülmektedir. Nitel iç içe geçmiş tek durum deseni olarak yapılan bu araştırmada sorunun nedenlerini derinlemesine ortaya koyabilmek için amaçlı örneklem oluşturulmuştur. Amaçlı örneklemi oluşturabilmek için Uşak merkez, merkez köyler ile ilçeleri ve ilçelere bağlı köylerdeki ilköğretim okullarında tespit çalışması yapılmıştır. Tarama sonucunda sağlık kurumlarınca hiperaktif raporu verilmiş 19 öğrenci tespit edilmiştir. Tamamı erkek ve sezaryen doğumlu olan öğrencilerin, öğretmen ve velilerinden görüşler alınmıştır. Öğretmen ve velilerin görüşleri içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırmada tüm öğrencilerin hiperaktif özelliklerinden dolayı bir etkinliğe ya da konuya odaklanma sorunu yaşadıkları belirlenmiştir. Odaklanma sorunundan dolayı öğrencilerin okuma eğilimlerinin olumsuz etkilendiği tespit edilmiştir. Bu nedenle hiperaktif öğrenciler, diğer öğrenci ve aileler tarafından dışlanmışlık sorunu yaşadıkları için onlara karşı dürtüsel davranışlarda bulundukları belirlenmiştir. Eğitimli anneler hiperaktiveye daha duyarlı davrandığı tespit edilmiştir. Hiperaktif öğrencileri öğretmenlerin kabul etmesi halinde, hiperaktif öğrenciyi hem sınıf arkadaşlarının hem de diğer velilerin kabul ettiği öğrencilerin okuma eğilimlerinin arttığı sonucuna ulaşılmıştır

THE EFFECT OF PROBLEMS OF THE HYPERACTIVE STUDENTS IN LEARNING-TEACHING PROCESS ON READING TENDENCIES

That research was performed for the purpose of revealing the problems that hyperactive students encounter in the learning-teaching process, and the effect of those problems on reading tendencies. In this research, which was performed on a design of case study a purposed sample was created in order to reveal the cases of the reasons for the problems. In order to create the purposed sample, a study of detection was performed in the primary schools in the city center of Uşak, central villages and counties. As a result of this detection 19 students, who have been given hyperactive health certificates by the health institutions, were reached. The opinions of the teachers and parental guardians of hyperactive students were also received. In this research, it was determined that all students who experienced problems concentrating on any activity or reading, had those problems due to their hyperactive character and despotism that they are exposed to. Those students have a problem being accepted by their families and environment. According to the interviews performed; it was concluded that in cases where hyperactive students are accepted by their teacher, both classmates and parental guardians accept the hyperactive student as well. It was found out that those hyperactive students accepted by their teachers and friends gave up reactive behaviors and their reading tendencies increased

PDF

___

Akbaş T. (2000). Dikkat eksikliği çeken çocukların eğitimi ve öğretmenin rolü Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 19(2).
Bek, H., Şen, B., (2012). Öğrenme güçlükleri yaşayan çocukların gelişim özellikleri, Editör: Yıldırım Doğru, S Öğrenme Güçlüğü, 67-78, Ankara: Eğiten
Brown, T. E. (2010). Lack of concentration disorder and mind that cannot concentrate in children and adults, Translation: Sönmez, E. C. Ankara: METU.
Brown, R. T., & Wynne, M. E. (1982). Attentional processing and teacher ratings in hyperactive, learning disabled and normal boys, Retrieved 25.08.2012 from www.eric.edu.gov
Çakaloz, B., Akay, A. P., & Günay, P. (2007). Karşıt oma karşıt gelme bozukluğunun eşlik ettiği ve etmediği dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı çocukların davranışsal sorunlar ders başarısı ve akran ilişkisi açısından değerlendirilmesi New Symposium Journal 45(2), 84-92.
Farone, Stephen V. Faraone, Joseph Biederman, Thomas Spencer, Tim Wilens, Larry J. Seidman, Eric Mick, and Alysa E. Doyle (2000). Attention-deficit/hyperactivity disorder in adults: An overview, Biologic Psychiatry, ;48 (1) 9–20
Harrison, J., Thompson, B., & Vannest, K. J. (2009). Interpreting the evidence for effective interventions to increase the academic performance of students with ADHD: relevance of the statistical significance controversy, Review of Educational Research June 2009-79
Kanay, A, Girli, A (2008). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan 9-13 yaş grubu ilköğretim öğrencilerinin uyumsal davranışları, benlik kavramı ve akademik başarıları arasındaki ilişkiler, Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 23, 184-191
Karabekiroğlu, K Cakin-Memik, N., Özcan-Özel, Ö., Toros, F. diğ. (2009). DEHB ve otizm ile ilgili bilgi düzeyleri ve damgalama: sınıf öğretmenleri ve ana babalarla çok merkezli bir çalışma. Klinik Psikiyatri, 12, 79-89.
MEB (2014) Öğrenme güçlüğü, www.megep.meb.gov.tr adresinden 31.10.2015 tarihinde alınmıştır.
Öner, P., Öner, O., & Aysev, A. (2003). Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu. from www.ttb.org sitesinden 31 Temmuz, 2012 tarihinde alınmıştır.
Özdoğan, B (1999). Çocuk ve oyun, Ankara: Anı Yayıncılık
Özden, Y. (2005). Kendini keşfet, İstanbul: Ebabil Yayınları
Özmen, S. K. (2011). Dikkat eksikliği hiperaktive bozukluğunda çok yönlü eğitim uygulamalarının etkisi Eğitim ve Bilim 36 (161), 256-270.
Özmen, S K. (2010).Okulda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu Mersin Eğitim Fakültesi Dergisi 6 (2)
Razon, N. (2007). Okuma güçlükleri www.aku.edu.tr adresinden 21.12.2015 tarihinde alınmıştır.
Semerci B,& Turgay A. (2010). Dikkat eksikliği ve hiperaktive bozukluğu, İstanbul: Alfa
Terzian, M. A,& Fraser M. W. (2005). Preventing aggressive behavior and drug use in elementary school: six family-oriented programs, Aggression and violent behavior (Online) cited Retrieved July 30, 2012, from www.sciencedirect.com
Toros F. (2003). Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu hakkında öğretmenlerin bilgileri ve tutumları New Symposium 41 (4) 165-168
Yıldırım A,& Şimşek H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri Ankara: Seçkin
Yıldız Canpolat, C (2012). Dikkat eksikliği ve hiperaktive, Editör: Yıldırım Doğru, S Öğrenme Güçlüğü, 79-102, Ankara: Eğiten
Yılmaz, E. D., Ünal, Ö., Palancı, M. ve Diğerleri (2015). Dokuz Tip Mizaç Ölçeği Ergen (DTMÖ- E) Formunun Geçerlik- Güvenirliği ve Ergenlerde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu İle Mizaç Tipleri Arasındaki İlişki, Eğitim ve Bilim 179, 361-381
Bakırköy Psychological Diseases (2012). Retrieved September 24, 2012 from www.bakirkoyruhsinir.gov.tr/e.t.
www.bakirkoyruhsinir.gov.tr/e.t. 24.09.2012