BİZDEN BİRİ, CASUS YA DA ARAŞTIRMACI? NİTEL SAHA ARAŞTIRMASI VE ARAŞTIRMACI KİMLİĞİNİN BAĞLAMSAL KONUMLANDIRMA BİÇİMLERİ

Araştırmacı'nın kimliği, saha araştırmasının bağlamı içindeki karşılıklı ve sürekli değişen ilişkiler ekseninde, kaynak kişi(ler) tarafından kim olarak tanımlandığı ve konumlandırıldığına bağlı olarak, saha araştırması olayının ve ortaya çıkan verinin belirleyici ve kurucu kategorilerinden biridir. Ancak, araştırmacının araştırma süreci üzerindeki belirleyici etkisi, basitçe kendisinin kimlikleri, saha rolü ve kendini konumlandırma biçimiyle ilgili kişisel algısı, kararı ve stratejisiyle ilgili değildir. Saha araştırması da tıpkı diğer gündelik iletişim süreçleri gibi, konuşmanın içeriğini, formunu, anlamını, amaçlarını, anlatısal kimlikleri ve izlenim stratejilerini belirleyen sosyo-kültürel ve durumsal iletişimsel normların, kuralların ve yorumlama çerçevelerinin bağlaşık bir ürünüdür. Araştırmacının saha araştırması içindeki konumu ve belirleyici etkisinin bağlamsal bir analiz kategorisi olarak görülmesi, saha araştırmasının da bağlamsal olarak araştırmacı ve kaynak kişiler arasında kurulan iletişim ve etkileşim biçiminde bir icra eylemi, olayı ve süreci olarak anlaşılmasına bağlıdır. Bu çerçevede, bu makalede araştırmacı ve saha araştırması arasındaki karşılıklı ve düşünümsel ilişkinin teorik çerçevesi tartışılmakta ve söz konusu teorik çerçeveden hareketle, göçmen topluluğunun bir üyesi ve göç anlatılarını derleyen bir araştırmacı olarak benim, araştırma bağlamına girmeden önce saha araştırması, konu, kaynak kişi ilişkilerim ve kendilik kategorilerimle ilgili yorumlama ve tanımlama çerçevemin, araştırma sürecini nasıl etkilediği ve bu etkinin önceden varsaydığım gibi doğrusal bir biçimde değil; fakat kaynak kişilerce bağlamsal olarak farkına varılan, değerlendirilen ve konumlandırılan bir izlenim olarak saha araştırması sürecini ve ortaya çıkan verinin doğasını nasıl etkilediği ele alınmaktadır

Insider, Spy or Researcher? Qualitative Field Research and Contextual Positionings of Researcher’s Identity

Depending on how researchers are positioned by informants, and within the frame of their mutual and continuously changing interactions during qualitative research; the “identity” of researchers is one of the determining categories of research and emergent data. However, the determinative effect of researchers is not associated with their personal perceptions or strategies regarding their searching role. A qualitative research is the correlative product of interpretive frames and of the socio-cultural and situational metacommunicative norms and rules which determine the content, form, meaning, purposes, narrative identities and adopted strategies of communications. Consideration of the researcher’s position and determinative effect in the qualitative research as a contextual analysis category depends on the understanding of field research contextually as a performance action, event and process in the form of communication and interaction between researchers and informants. In this context, this article discusses the theoretical framework of the interactional and reflexive relationship between the researcher and the field research, and in this theoretical framework as an insider of a migrant community and someone with personal experience of migration, I am evaluating how my pre-interview interpretive and descriptive frame about my self-categories and my relations with the interview, subject and interviewees affect the interview process. I am also evaluating how this effect – which, contrary to my previous assumption of being a linear effect, is actually an impression which is noticed, evaluated and positioned contextually by the interviewee – can influence the interview process and the nature of the emerging data

___

Adler, Patricia A. ve Peter Adler. Membership Roles in Field Research. Sage Publications, 1987.
Atay, Tayfun. Batı’da Bir Nakşi Cemaati-Şeyh Nâzım Kıbrısî Örneği. İstanbul: İletişim Yayınları, 1996.
Atay, Tayfun. “Sunu”. Etnografik Hikayeler. (Haz.) R. Harmanşah ve N. Nahya. İstanbul: Metis Yayınları. 2016: 9-15.
Atkinson, Paul ve David Silverman. “Kundera’s Immortality: The Interview Society and The Invention of Self”. Qualitative Inquiry 3 (1997): 304-325.
Baker, Carolyn D. “Ethnomethodological Analyses of Interviews”. Handbook of Interview Research: Context & Method, Sage Publications, 2002: 777-795.
Bauman, Richard. “Verbal Art as Performance”. American Anthropologist 77/2 (1975): 290- 311.
Bauman, Richard. Story, Performance, and Event: Contextual Studies of Oral Narrative. Cambridge: Cambridge University Press, 1989.
Briggs, Charles L. Learning How to Ask: A Sociolinguistic Appraisal of the Role of the Interview in Social Science Research. New York: Cambridge University Press, 1990.
Briggs, Charles L. “Interviewing, Power/Know-ledge, and Social Inequality”. Handbook of Interview Research: Context & Method. Sage Publications, 2002: 911-922.
Bucholtz, Marry ve Kira Hall. “Identity and interaction: A Sociocultural Linguistic Approach”. Discourse Studies 7/4–5 (2005): 585–614.
Coffey, Amanda. The Ethnographic Self: Fieldwork and Representation of Identity. London: Sage Publications, 1999.
De Fina, Anna. Identity in Narrative: A Study of Immigrant Discourse. Amsterdam: John Benjamins, 2003.
De Fina, Anna. “Researcher and Informant Roles in Narrative Interactions: Constructions of Belonging and Foreign-ness”. Language in Society 40 (2011): 27-38.
De Fina, Anna ve Sabina Perrino. “Introduction: Interviews vs. ‘natural’ Contexts: A False Dilemma”. Language in Society 40 (2011): 1-11.
De Fina, Anna, Deborah Schiffrin ve Michael Bamberg. Discourse and Identity. Cambridge: Cambridge University Press, 2006.
Dingwall, Robert. “Accounts, Interviews and Observations”. Context and Method in Qualitative Research, (Ed.) G. Miller ve R. Dingwall, Thousand Oaks: Sage Publications, 1997: 51-65.
Ellis, Carolyn ve Leigh Berger. “Their Story/My Story/Our Story-Including The Researcher’s Experience in Interview Research”. Handbook of Interview Research: Context & Method. Sage Publications, 2002: 849-876.
Goffman, Erving. Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu. (Çev. Barış Cezar) İstanbul: Metis Yayınları, 2009.
Gubrium Jaber F. ve James A. Holstein. “From the Individual Interview to the Interview Society”. Handbook of Interview Research: Context & Method. Sage Publications, 2002: 3-32.
Hertz, Rosanna. Reflexivity and Voice. CA: Sage Publications, 1997.
Holstein James A. ve Jaber F. Gubrium. The Active Interview. CA: Sage Publications, 1995.
Kaderli, Zehra. Bulgaristan Türk Göçleri Bağlamında Türk Kadınlarının Göç Anlatıları: Deneyimlenen, Hatırlanan, Anlatılan ve Kültürel Kimlik Olarak İnşa Edilen Göçmenlik. (Basılmış Doktora Tezi) Almanya: Lambert Academic Publishing, 2017.
Kolektif. Etnografik Hikayeler. (Haz.) R. Harmanşah ve N. Nahya. İstanbul: Metis Yayınları. 2016.
Labov, William. Sociolinguistic Patterns. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 1972.
Langellier, Kristin M. “Personal Narrative, Performance, Performativity: Two or Three Things I Know for Sure”. Text and Performance Quarterly 19 (1999): 125-144.
Modan, Gabriella ve Amy Shuman. “Positioning the Interviewer: Strategic Uses of Embedded Orientation in Interview Narratives”. Language in Society 40 (2011): 13-25.
Mishler, Elliot. Research Interviewing: Context and Narrative. Boston: Harvard University Press, 1991.
Onaran İncirlioğlu, Emine. “Alanda Takım Çalışması: Yorumlama, Müzakere, Uzlaşma”. Etnografik Hikayeler. (Haz.) R. Harmanşah ve N. Nahya. İstanbul: Metis Yayınları. 2016: 182-198.
Peterson, Eric ve Kristin M. Langellier. “The Politics of Personal Narrative Methodology”. Text and Performance Quarterly 17/2 (1997): 135-152.
Silverman, David. Interpreting Qualitative Data: Methods for Analysing Talk, Text and Interaction. London: Sage Publications, 1993.
Stahl, Sandra D. “The Personal Narrative as Folklore”. Journal of Folklore Institute. 14 (1977a) : 9-30.
Stahl, Sandra D. “The Oral Personal Narrative in Its Generic Context”. Fabula 18/1-2 (1977b): 18-39.
Stahl, Sandra D. “A Literary Folkloristic Methodology fort he Study of Meaning in Personal Narrative”. Journal of Folklore Research 22 (Ocak-Nisan 1985): 45-69.
Stahl, Sandra D. Literary Folkloristics and the Personal Narrative. Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, 1989.