Türk ticaret kanununda bilişim yoluyla haksız rekabetin hukuki - cezai sonuçları

01 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK),1 bilişim alanına ilişkin getirdiği yeni kuralları ile dikkat çekmektedir. Günümüzde bilişim ağlarının ve elektronik bilgilerin suçların işlenmesi amacıyla kullanılabileceği ve böyle suçlara ilişkin delillerin bu ağlarda saklanabileceği ve ağlar aracılığıyla aktarılabileceği bir gerçekliktir. Bilişim ağları ve bu ağların en yaygını olan internetin bir ticari iletişim aracı olarak fark edilmesi pek çok şirketi “internet siteleri”2 aracılığıyla yeni pazarlama deneyimleri için teşvik etmiştir. İnternet, aynı zamanda haksız rekabet fiillerinin gerçekleştirilmesine de elverişli bir mecra haline gelmiştir. Bilişim ağları ile gerçekleştirilebilecek haksız rekabet fiillerini önlemek amacıyla TTK, bazı “yeni kurallar” getirmiştir. Çalışmamızda, TTK’nın haksız rekabete dair kurallarının bilişim alanına ilişkin olanlarına ayrıntılı olarak değinilecektir. Bu kapsamda, TTK’nın “bilişim kuruluşları” olarak adlandırdığı unsurlar ile hizmet sağlayıcıların sorumlulukları irdelenecektir. Bu makale bilişim kuruluşlarının sorumlulukları konusuna odaklanmaktadır. Bu bakış açısıyla aynı zamanda ifade özgürlüğü başta olmak üzere anayasal ve ceza hukuku ilkelerine uygunluk da göz önünde bulundurulacaktır. Bu bağlamda, yeni Türk Ticaret Kanunu’nun bilişim alanına bakışı ortaya konulacaktır.

Civil and criminal conclusions of unfair competition through computer network on Turkish commercial code

The new Turkish Commercial Code (TCC) No. 6102 which will enter into force on 1st July 2012 is noteworthy with its new provisions in the field of informatics. Nowadays, it is fact that computer networks and electronic information may also be used for committing criminal offences and evidences relating to such offences may be stored and transferred by these networks. Awaring of computer networks and its most common version named Internet as a commercial communication medium has promoted many companies to experiment with new ways of marketing through web sites. The Internet has also become a convenient medium to commit criminal offences regarding unfair competition. TCC has brought some “new rules” in order to prevent acts of unfair competition performed with networks. In our study, the TCC provisions on unfair competition in the field of informatics will be discussed in detail. In this context, the responsibilities of elements called “informatics organizations” by TCC and service providers will be examined. This article focuses on the responsibilities of informatics organizations. Within this framework, compliance with criminal law and constitutional law, particularly freedom of communication, will be taken into consideration. Thus, the new Turkish Commercial Code’s approach to the informatics will be reflected.

PDF

___

AKDENİZ Yaman/ ALTIPARMAK Kerem: İnternet, Girilmesi Tehlikeli ve Yasaktır, Türkiye’de İnternet İçerik Düzenlemesi ve Sansüre İlişkin Eleştirel Bir Değer-lendirme, İmaj Yayınevi Leeds ve Ankara, Kasım 2008.
ARKAN Sabih: “Haksız Rekabet-Gelişmeler-Sorunlar” BATİDER, Cilt XXII, Sayı: 4. (Haksız Rekabet).
ARKAN Sabih: Ticari İşletme Hukuku, gözden geçirilmiş 7. baskı, Banka ve Tica-ret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayını, Ankara 2005 (Ticari İşletme).
ARTUK Mehmet Emin/ GÖKÇEN Ahmet/ YENİDÜNYA A. Caner: 5237 Sayılı Yeni TCK’ya Göre Hazırlanmış Ceza Hukuku Genel Hükümler I, Turhan Kitabevi, 2. bası, Ankara 2006.
AYDIN, Hüseyin: Türk Ticaret Kanunu’nda Haksız Rekabet Suçları, Yetkin Ya-yınları, Ankara 2008.
ÇEHRELİ Murat: “Sanal Suçun İngiltere'ye Yıllık Faturası 27 Milyar Sterlin” http://www.turk.internet.com/haber/ Yazigöster.php3?yaziid=31448 (18.02.2011).
ÇEKER Mustafa: “Türk Hukukunda Rekabetin Korunması ve Yeni Rekabet Dü-zeni” BATİDER, Cilt XVIII, Sayı: 3, Ankara 1996.
DECOCQ Georges: “Cyber Consumer Protection and Unfair Competition” Electronic Journal of Comparative Law, vol. 11.3 (December 2007), http://www.ejcl.org (18.03.2011).
DONAY Süheyl/ ERMAN Hasan: Sınai Mülkiyet Aleyhine Suçlar, İhtira Beratı, Marka, Haksız Rekabet, Sanayi Suçları, İlgili Mevzuat, Sulhi Garan Matbaası Koll. Şti, İstanbul 1973.
DÖNMEZER Sulhi: Basın ve Hukuku, Giriş, Genel Prensipler, Basın Hürriyeti, İdari Rejim, Ceza Rejimi, İstanbul Üniversitesi Yayınları, genişletilmiş ve yeniden gözden geçirilmiş dördüncü bası, İstanbul 1976 (Basın ve Hukuku).
DÖNMEZER, Sulhi: Matbuat Suçları, Matbuat Kanununa Göre Suçlar, Müeyyideler, Yargılama Usulü, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul 1946 (Matbuat Suçları).
DÖNMEZER Sulhi/ ERMAN Sahir: Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku Genel Kısım, C. II, Beta Yayınevi, 11. Bası, İstanbul 1997.
EREN Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 10. Bası, Beta Basım, İstanbul Ocak 2008.
ERMAN Sahir/ ÖZEK, Çetin: Açıklamalı Basın Kanunu ve İlgili Mevzuat, Alfa Yayınevi, İstanbul 2000.
ERSOY Yüksel: “Genel Hukuki Koruma Çerçevesinde Bilişim Suçları”, AÜSBF Dergisi, Haziran-Aralık 1994, C. 49, No: 3-4.
HAFIZOĞULLARI Zeki: Ceza Normu, Normatif Bir Yapı Olarak Ceza Hukuku Düzeni, Seçkin Kitabevi, Ankara 1987. (Ceza Normu).
HAFIZOĞULLARI, Zeki: “Fikir ve Sanat Eserlerinin Cezai Himayesi”, AÜHF Dergisi, 1999, C. 48, S. 1-4, s. 3-5. (Fikir ve Sanat Eserleri).
İÇEL Kayıhan/ DONAY Süheyl: Karşılaştırmalı ve Uygulamalı Ceza Hukuku Genel Kısım, 1. Kitap, 4. Bası, Beta Basım, İstanbul Ekim 2005.
İÇEL Kayıhan/ ÜNVER Yener: Kitle Haberleşme Hukuku, Beta Yayınevi, Seki-zinci Bası, İstanbul 2009.
KARAYALÇIN Yaşar: Özel Hukukda Meseleler ve Görüşler, Hukuki Mütalaalar (1988-1991) IV, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayını, Ankara 1992.
KAYA Bedii: “Yeni Türk Ticaret Kanunun 58. Maddesinin Bilgi Toplumu Hizmet Sağlayıcıları Açısından İncelenmesi”, http://www.turk.internet.com/haber/yazigöster.php3?yaziid=31810 (21.03.2011).
KÖKSAL Aydın: Bilişim Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1981.
KILIÇOĞLU Ahmet: Şeref Şahsiyet ve Özel Yaşama Basın Yoluyla Saldırılardan Hukuksal Sorumluluk, Gözden geçirilmiş genişletilmiş II. Bası, AÜHF Yayınları No. 496, Ankara 1993.
MANOP Burcu: “Türk Ticaret Kanunu (TTK) Ve TTK Tasarısı Açısından Haksız Rekabet Hükümlerine Bir Bakış”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Y. 2007, C.12, S.3.
MEMİŞ Tekin: “Hukuki Açıdan Kitlelere E-Posta Gönderilmesi (Spamming)” http://www.hukukcu.com/bilimsel/kitaplar/spamming.htm (29.03.2011).
MEMİŞ Tekin/ BOZBEL Savaş: “Marka ve Haksız Rekabet Hukuku Bakımından Adwords Reklamlar” e-akademi, Hukuk, Ekonomi ve Siyasal Bilimler Aylık İnternet Dergisi, Kasım 2008, Sayı: 81. http://www.e-akademi.org (24.03.2011).
ÖNDER Ayhan: Ceza Hukuku Genel Hükümler, C. II, Beta Yayınevi, İstanbul 1989.
ÖZEK Çetin: Basın Suçlarında Ceza Sorumluluğu, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul 1972.
ÖZEN Muharrem: Ceza Hukukunda Objektif Sorumluluk, US-A Yayıncılık, Anka-ra 1998 (Objektif Sorumluluk).
ÖZEN Muharrem: “Türkiye Cumhuriyeti’nde ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriye-ti’nde Süreli ve Süresiz Yayınlarda Ceza Sorumluluğu”, AÜHF Dergisi, C. 50, S. 3, Ankara 2001 (Ceza Sorumluluğu).
ÖZGENÇ, İzzet: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 3. Bası, Seçkin Yayınevi, Ankara 2008.
REİSOĞLU Safa: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 21. Bası, Beta Basım, İstanbul Ocak 2010.
SANKUR, Bülent: İngilizce-Türkçe Ansiklopedik Bilişim Sözlüğü 2005, İkinci Baskı, İstanbul Aralık 2004.
TOROSLU, Nevzat, Ceza Hukuku Genel Kısım, Savaş Yayınevi, 12. Baskı, Ankara Ekim 2008.
VERMEER Marike: “Unfair Competition Online and the European Electronic Commerce Directive”, Annual Survey of International & Comparative Law, Vol. 7 [2001], Iss. 1, Art. 7.
http://digitalcommons.law.ggu.edu/cgi?article=10618&context=annlsurvey&sei-redir=1#search=” Unfair+ Competition+law+and+internet” (19.02.2011).
YAVAŞ Murat: “Haksız Rekabet Kavramı ve Bu Alandaki Koruyucu Dava ve Tedbir Türleri” Mehmet Somer’e Armağan, MÜHF Hukuk Araştırmaları Dergisi Armağan Özel Sayısı, Cilt 12, Sayı 1-3, 2004-2006, İstanbul Haziran 2006.
YAZICIOĞLU R. Yılmaz: Bilgisayar Suçları, Kriminolojik, Sosyolojik ve Hukuki Boyutları İle, Alfa Yayınları, İstanbul 1997.
YENİDÜNYA A. Caner/ DEĞİRMENCİ Olgun: Mukayeseli Hukukta ve Türk Hukukunda Bilişim Suçları, Legal Yayıncılık, İstanbul Nisan 2003.
http:www.binbilen.org/belgeler/Siber_Suclar_Sözlesmesi.pdf (22.03.2011).
http://www.conventions.coe.int/Treaty/en/Treaties/html/185.htm (22.03.2011).
http://www.dildernegi.org.tr/TR/Sozluk (15.03.2011)
http://eurlex.europa.eu/LexUriServ.do?uri=CELEX:32000L0031:EN:NOT (14.03.2011).
http://www.tbd.org.tr (15.03.2011)
http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/dönem23/yil01/ss96.pdf (15.03.2011).
http://tdkterim.gov.tr (15.03.2011)
http://www.tubisad.org.tr/Tr/News/Sayfalar/YeniTicaretKanunu.aspx (18.02.2011).
http://www.turk.internet.com/portal/yazigöster.php3?yaziid=31174 (28.03.2011).