Yusuf Atılgan’ın hikâyelerinde Kasaba

Yusuf Atılgan’ın Bodur Minareden Öte isimli hikâye kitabı, “Kasabadan”, “Köyden” ve “Kentten” başlıklarını taşıyan üç bölüme ayrılır. “Kasabadan” başlıklı birinci bölüm, “Evdeki” ve “Saatların Tıkırtısı” hikâyelerinden oluşur. Bu çalışmada, bu iki hikâyedeki mekân unsuru incelendi. Mekân; yer, çevre ve ortam olmak üzere üç unsurun sentezi olarak ele alındı. Yer, mekânın coğrafî, çevre sosyolojik, ortam ise fizikî karşılığı kabul edildi. Atılgan’ın hikâyelerinde kasaba hayatı coğrafî, sosyolojik ve fizikî anlamda “darlık”la nitelenir. Hikâye kişileri monoton kasaba hayatından bıkmışlardır. Bu sebeple sürekli bir kaçış duygusuyla yaşarlar.

Town in the stories by Yusuf Atılgan

Bodur Minareden Öte (beyond the shortie minaret) by Yusuf Atılgan is divided to three volumes named “Kasabadan”(from the town), “Köyden”(from the village) and “Kentten”(from the city). The first volume that entitled “Kasabadan” is consisted of two stories named “Evdeki” (lefted on the shelf) and “Saatların Tıkırtısı”(tick of the hours). In this work, the space element of these stories is analyzed. The space has taken as a synthesis of three elements: place, environment and atmosphere. It has been determined the place as a geographical, the environment as a sociological and the atmosphere as a physical side of the space. The life of town is qualified with narrowness in terms of geographical, sociological and physical points. The persons of the stories got bored of the town life. Because of that they are continually in an emotion of escape.

___

  • AKATLI, Füsun (1992). “Daralan Dünyalar” (Tan Seçki, Eylül 1982), Yusuf Atılgan’a Armağan, haz.: Turan Yüksel vd., s. 267-273, İstanbul: İletişim Yayınları / “Öyküleriyle Yusuf Atılgan”, İmge Öyküler Yıl: 1, Sayı: 2, s. 64-68, Nisan-Mayıs 2005/ http://www.imge.com.tr/imgeoykuler/2/fusun_akatli.pdf
  • AKINCI, Gündüz (1961), Türk Romanında Köye Doğru, A. Ü. DTCF Yayınları: 99, TTK Basımevi.
  • ATILGAN, Yusuf (2002). Bütün Öyküleri, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • BAKHTİN, Mikhail (2001). Karnavaldan Romana, çev.: Cem Soydemir; derleyen: Sibel Irzık. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • ENGİNÜN, İnci (2006). Yeni Türk Edebiyatı, Tanzimat‟tan Cumhuriyet‟e (1839-1923). İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • GÖREGENLİ, Melek (2010). Çevre Psikolojisi, İnsan Mekân İlişkileri, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • KODAL GÖZÜTOK, Türkan (2006), Atatürk Dönemi (1923-1938) Türk Hikâyeciliğinde Anadolu, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
  • KODAL GÖZÜTOK, Türkan (2007). “Refik Halit‟ten Cumhuriyet Dönemi Hikâyecilerine (191-1940) Kasaba Olgusu”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, Cilt 4, Sayı 2 (Haziran 2007), s. 73-93. http://mtad.humanity.ankara.edu.tr/IV-2_Haziran/oz4-22007/21_4-2oz_tkodal_73-93.htm
  • GÜRBİLEK, Nurdan (1995). Yer Değiştiren Gölge, İstanbul: Metis Yayınları.
  • KAPLAN, Ramazan (1997). Cumhuriyet Dönemi Türk Romanında Köy, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • KORKMAZ, Ramazan (1997). Sabahattin Ali, İnsan ve Eser. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • ÖNERTOY, Olcay (1984). Türk Roman ve Öyküsü, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • ÖNEŞ, Mustafa (1992). “Bodur Minareden Öte” (Varlık Ekim 1991), Yusuf Atılgan‟a Armağan, haz.: Turan Yüksel vd., s. 357-363, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • LEKESİZ, Ömer (1999). Yeni Türk Edebiyatında Öykü, cilt 3, İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • MORAN, Berna (2004). “Aylak Adam‟dan Anayurt Oteli‟ne”, Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış, s. 291-313, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • MORVAL, Jean (1985). Çevre Psikolojisine Giriş, çev.: Nuri Bilgin. İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.