Divanü Lugat’it Türk’te çocuk Dünyası ve çocuk eğitimi

Bu çalışma tarama modelinde olup doküman incelemesine dayalı olarak yapılmıştır. Çalışmada Divanu Lugati’t Türk, “çocuk” kavramı, çocuk eğitimi ve çocuk dünyası bağlamında incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda çocuğun kendine özgü bir dili, oyun dünyası ve eğitim anlayışının olduğu belirlenmiştir. Eserde, çocuğun günlük yaşamdaki eylemleri atasözlerinde de etkili bir şekilde kullanılmıştır. Çocuğun genel eğitimiyle anne ilgilenirken, meslek eğitimiyle baba ilgilenmiştir. Bunun yanında çocuk eğitiminde annenin birinci derecede görevli, sorumlu olduğu görülmüştür. Eserde, çocuk eğitiminde çevrenin önemine dikkat çekilmiştir. Çocuğun oyun ve oyuncak kavramlarıyla büyüdüğü belirtilmiştir. Zaman zaman da çocuklarla ilgili yanlış batıl inançların kullanıldığı belirlenmiştir.

Children's education and children's world in Divanü Lugat'it Türk

This study was conducted as a survey method based on the review of the document. In this study Divanu Lugati't Türk was examined in terms of the concept of “child”, children's education and children's world. As a result of the study, it was determined that the child has own language, game world and view of education. In the book effectively used proverbs actions of the child's daily life. Mother dealt with the general education of the child, father dealt with vocational training. In addition, in the education of children mother played on important role in child’s education. In the book calls attention to the importance of child education, the environment. Children are growing games and toys concepts. The children are used the wrong superstitious beliefs from time to time.

PDF

___

AKSAN, Doğan, Divan‟da XI. Yüzyıl Türk Yaşamıyla İlgili Kayıtlar Üzerine, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 5(4), 2008, 7-12.
AMANOĞLU, Ebülfez Kulu, Dîvânu Lûgati‟t-Türk‟teki Kişi Adları Üzerine, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 15, 2000, 5-13.
ARGUNŞAH, Mustafa ve GÜNER Galip, Divânu Lugâti‟t-Türk‟te Geçen baδram-bayram Kelimesinin Etimolojisi Üzerine, Uluslar arası Doğumunun 1000. Yıl Dönümünde Kaşgarlı Mahmud ve Divanu Lugati’t Türk, 2008, 1-9.
AYDOĞDU, Özkan, Divanu Lûgati‟t-Türk‟te Geçen Türk Boyları ve Boylara Ait Dil Özellikleri, Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks, ZfWT, 1(1), 2009, s.55-81.
BANGUOĞLU, [Hasan] Tahsin, Kâşgari‟den Notlar I: Uygurlar ve Uygurca Üzerine, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten1958, s.87-113.
BANGUOĞLU, [Hasan] Tahsin, Kaşgari‟den Notlar II: Oğuzlar ve Oğuzeli Üzerine, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, 1959, s.1-26.
BANGUOĞLU, [Hasan] Tahsin, Kaşgari‟den Notlar III: Oğuz Lehçesi Üzerine, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, 1960, s.23-48
BAYAT, Fuzuli, Kaşgarlı Mahmut‟un “Divanu Lugati‟t Türk” Eserinde Mitolojik Dünya Modeli ile İlgili Bazı Kavramlar, Journal of Turkish Linguistıcs, 1(1), 2007, s.3-12.
BİLGE, Kilisli Rifat, Divanu Lügati‟t-Türk ve Emirî Efendi, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, LVI(430), 1987, s.182-199.
BOZKAPLAN, Şerif Ali, Divanu Lugat-it-Türk‟te +LA-, Turkish Studies, 2(2), 2007, s.110-120.
CAFEROĞLU, Ahmet, Kâşgarlı Mahmut'a Göre Akraba Adları, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXVII(253), 1972, s.22-26.
CÜCELOĞLU, Doğan, İnsan ve Davranışı, Ankara: Remzi Kitabevi, 1996.
ÇAĞATAY, Saadet, Divanu Lügat‟te “Bukuk”, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXVII(253), 1972, s.53-55.
DİLÂÇAR, A., Kâşgarlı Mahmut'un Kişiliği, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXVII(253), 1972, s.20-26.
DÜZGÜN, Dilaver, Divanu Lügati‟t-Türk‟te Sosyal Normları Karşılayan Kavramlar, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 35, 2007, s.201-215.
ERASLAN, Kemal, Divânu Lügâti‟t- Türk‟te Aruz Vezniyle Yazılmış Şiirler, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, 1991, s.113-117.
ERCİLASUN, Ahmet Bican, Kâşgarlı Mahmud‟da “–Sâ-/-Sê-” Eki, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, (I)521, 1995, s.449-455.
GENCAN, Tahir Nejat, Divanu Lûgat-it- Türk‟te Dil Kuralları, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXVII(253), 1972, s.27-52.
GENCAN, Tahir Nejat, Divanu Lügat-it- Türk, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXVI(250), 1972, s.304-309.
GENCAN, Tahir Nejat, Kâşgarlı Mahmut'un Öz Türkçeciliği, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXVI(249), 1972, s.192-195.
GÖKYAY, Orhan Şaik, Divanu Lûgat-it- Türk ve Alp Er Tunga, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXVII(253), s.56-59.
GÖMEÇ, Saadettin, Divanu Lugat-İt-Türk'de Akrabalık Bildiren Terimler, Tarih Araştırmaları Dergisi, 2002, s.20-32.
GÜNŞEN, Ahmet, Söz Varlığı Işığında Dîvânu Lûgati‟t-Türk‟te Çağının Türk İktisadi Hayatına Ait İzler, The Journal Of International Social Research, (1)4, 2008, s.242-267.
İLAYDIN, Hikmet, “Divan”la İlgili Bazı Gözlemler ve Düşünceler, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXVII(253), 1972, s.96-103.
İLERİ, Canan, Divanu Lügat-it Türk'te Geçen Mevye-Sebze Adları ve Türklerin Bunlardan Yararlanma Biçimleri, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, XCIV(669), 2007, s.542-572.
İNAN, Abdulkadir, Divanu Lugat-it-Türk‟te Şamanizme Ait Kelimeler, Türk Kültürü, 100, 1971, 18.03.20107, http://turkoloji.cu.edu.tr/ESKI%20TURK%20DILI/3.php.
İNAN, Abdülkadir, Divanu Lûgat-it-Türk‟te Datif Hali, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, III(26), 1953, s.80-81.
İNAYET, Alimcan, Divanu Lûğat-İt-Türk‟te Geçen “Çin” ve “Maçin” Adı Üzerine, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 2(4), 2007, s.1171-1184.
JERSİLD, Arthur, Çocuk Psikolojisi, (Çev. Gülseren Günçe), Ankara: AÜ Yayınları, 1979.
KABATAŞ, Orhan, Divanu Lûgati't- Türk‟ten Türkiye Türkçesine, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, II(609), s.642-657.
KARA, Mehmet, Divanu Lûgat-it- Türk‟te Çocuklarla İlgili Kelimeler, Akademik Araştırmalar Dergisi, 39, 2009, s.535-546.
KARAŞLAR, M. Selda, Dīvānu Luġāti‟t-Türk‟teki Oğuzca Eşya Adlarına Bir Bakış, International Periodical For The Languages, Literature And History of Turkish or Turkic, 5(1), 2010, s.508-524.
KAŞGARLI Mahmut, Divanu Lugat’it Türk Tercümesi, TDK Yayınları, C.I, Ankara, 2006.
KAŞGARLI Mahmut, Divanu Lugat-it-Türk Tercümesi, TDK Yayınları C. II, Ankara, 2006.
KAŞGARLI Mahmut, Divanu Lugat-it-Türk Tercümesi, TDK Yayınları C. II, Ankara, 2006.
KAYA, Muharrem, Dîvânu Lügâti‟t-Türk‟ün Halkbilimi Açısından Önemi, Folklor/Edebiyat, VIII(XXXI), 2002, s.39-49.
KELLY, James M., Divanu Lûgat-it- Türk‟ün Yeni Baskısı Üzerine, çeviren: Hasan Eren, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXVII(253), 1972, s. 104-109.
KOCAGÖZ, Samim, Divanu Lûgat-it- Türk ve Hocam Kilisli Rifat Bilge, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXVI(250), 1972, s.319-322.
KONONOV, A.N., Sovyetler Birliği‟nde Kâşgarlı Mahmut‟un Divanını Konu Alan Araştırmalar, Sosyal Bilimler Dergisi, 1978, 181.
KORKMAZ, Zeynep Kasgarlı Mahmud ve Dıvanu Lugatı't Turk, Türk Dili Üzerine Araştırmalar, (1) 629, 1995, 244-260.
KORKMAZ, Zeynep, Divanu Lûgat‟it- Türk‟ün Yazılışının 925. Yıl Dönümü Dolayısıyla: Oğuz Türkçesinin Tarihî Gelişme Süreçleri ve Divanu Lûgat-it Türk, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, I(570), 1999, s.459-470.
KORKMAZ, Zeynep, Kâşgarlı Mahmut ve Oğuz Türkçesi, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXVII(253), 1972, s.3-19.
KONROT, Ahmet vd., Çocukta Dil ve Kavram Gelişimi, AÜYayınları, Eskişehir, 2003.
KÖKSEL, Behiye, Divanu Lugat‟it-Türk‟te Yer Alan Efsaneler, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi/ The Journal of International Social Research, 2( 9), 2009, s.262-269.
KURGAN, Şükrü, Divanu Lûgat-it- Türk Üzerine, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXVII(253), 1972, s.60-80.
MUSABAEV, G. G. Kâşgarlı Mahmut'un Yaşamı Üzerine Yeni Veriler, (çeviren: Hasan Eren), XXVII(253), 1972, s.110-120.
NALBANT, Mehmet Vefa, -DUK Eki Ve Divânü Lûgati't Türk'te -DUK Ekli Görülen Geçmiş Zaman Çekimi, Türkoloji Dergisi, s.93-203.
NURMUHAMMEDOV, N., Kaşgarlı Mahmud‟un Divanında Uzun Ünlülerin Gösterilişi, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, II, 2003, s.129-138.
OLGUN, İbrahim, Kâşgarlı Mahmut'ta Türklük Bilinci, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXVII(253), 1972, s.81-86.
ÖZBAY, Murat, 0-6 Yaş Grubu Çocuklarındaki Dil Gelişiminin Türkçe Öğretimi Açısından Önemi, Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 2001, 97-103.
ÖZBAY, Murat ve MELANLIOGLU Deniz, Kelime Öğretiminde Örneklemenin Önemi ve Divanu Lügat-İt Türk, Mustafa Kemal University Journal of Social Sciences Institute, 5(10), 2008, 49-58.
ÖZKIRIMLI, Atillâ, Kâşgarlı'ya Göre Türklerde Askerlik, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXVII(253), 1972, s.87-95.
PARS, Vedide Baha vd., Eğitim Psikolojisi, Ankara: MEB Yayınları,1949.
PİAGET, Jean, The Child’s Conception Of Space. New York: Macmillan, 1956.
SAKAOĞLU, Saim, Divanu Lügati‟t- Türk ve Türk Halk Şiiri, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, 1991, s.97-111.
SEV, Gülsel, Divanu Lûgat'it Türk‟te İkilemeler, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, LXXXVIII(634), 2004, s.497-510.
SEZER, Engin, Divanu Lugati‟t- Türk‟ün İngilizce Çevirisi, (Kitaplar - Tenkit) Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, Aralık 1982, XLV(372), 1982, s.377-378.
ŞEN, Serkan, Anlam İyileşmesi ve Kötüleşmesine Divan u Lügati't Türk Merkezli Örnekler, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, I(591), 2001, s. 268-275.
TOKER, Mustafa, Dîvânu Lügâti‟t-Türk‟teki Tek Heceli Fiillerin Oğuz ve Kıpçak Grubu Türk Lehçelerindeki Durumuna İstatistiksel Bir Bakış, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2010, s.57-82.
TOPRAK, Funda, “Divānu Luġati‟t-Türk‟te„ Kıpçakça Kaydıyla Verilen Kelimelerin Tarihî Kıpçak Sözvarlığı İçindeki Yeri, Türkoloji Dergisi, XVI(2), 2003, s. 79-102.
TÜRKAY, Kaya, Kaşgarlı‟dan Günümüze Gelen Atasözleri, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, 1980 - 1981, s.39-42.
YAYLAGÜL, Özen, Divânu Lugâti‟t-Türk‟te Yer Alan Atasözlerindeki Metaforlar, Millî Folklor, 22( 85), 2010, s. 112-121.
YAYLAGÜL, Özen, Divanu Lûgati‟t-Türk‟teki Ad Aktarmalı (Metonymic) Yapılar, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi 3(1), 2006, s.77-88.
YAYLAGÜ,L Özen, Göstergebilim Açısından Divanu Lugati‟t Türk, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi/ The Journal of International Social Research, 2( 6), 2009, s.690-698.