WEBER’DEN MEAD’E SEMBOLİK ETKİLEŞİM: DİNİ HAYATIN ANLAMLANDIRILMASI

İnsanoğlu, tarih boyunca daima topluluk/toplum halinde yaşama ihtiyacı hissetmiştir. İnsanların bir arada yaşamaları birbirleriyle iletişim halinde olmalarını zorunlu kılmıştır. Kendine özgü yaşam biçimiyle şekillenen toplum/topluluk varlığını sürdürebilmek için, içinde bulunduğu ortamın yaşam biçimini, kültürünü, hayat tarzını kuşaktan kuşağa başlangıcından bu yana geçen süre içinde ayrıca bireyler sürekli olarak yaşadığı dünyayı sorgulama ve anlamlandırma çabası içerisinde bulunmuşlardır. Toplumların ve bireylerin farklı anlam dünyalarının bulunması, bir nesneyi anlamlandırıp kavrarken bu nesnenin farklı biçimlerde tanımlanıp içselleştirilmesine de yol açmıştır. Gündelik yaşamda, kültürel aktarımını semboller aracılığı ile gerçekleştiren bireyler, eylemlerine yine kendi yaşam biçimlerine özgü anlamlar yükleyip yorumlamışlardır. Bundan dolayıdır ki, semboller insan ve toplum hayatının vazgeçilmez bir ürünü haline gelmiştir. İnsanların dini yaşamı anlamlandırmak için ortaya koydukları girişimler etkileşimler vasıtası ile daha da detaylanmıştır. Bu açıdan bakıldığında çalışmamızın amacını, sembolik etkileşimcilik teorisine atıflar yaparak Weber ve Mead'in görüşlerinden hareketle dini yaşamın teorik bir açıdan incelenmesi oluşturacaktır. Sembolik etkileşimci teorinin dini alana nüfuzunu arttırmak ve bu yolla literatür oluşturmak ve var olan literatürü canlandırmak ayrıca amaçlanmıştır. Ülkemiz literatüründe sembolik etkileşimcilik yaklaşımının din sosyolojisi ve psikolojisi alanı içinde az çalışılmış olması araştırmamıza ayrı bir önem katmaktadır. Bu açıdan bakıldığında sembolik etkileşimciliğin felsefi kökenlerine eğilerek ve bu kökenlerin sosyolojiye uzanan dallarının incelenmesi araştırmamızın sınırlılığını oluşturacaktır

SYMBOLIC INTERACTION FROM WEBER TO MEAD: GIVING MEANING TO RELIGIOUS LIFE

Throughout history, mankind has always felt the need to live in communities / societies. The coexistence of people has made it an obligation for them to communicate with each other. In order to be able to sustain the existence of the society / community that is shaped by its own way of life, people have felt the necessity to pass the life style of the environment they live in, their culture and theway of life to the following generations. Since the beginning of the history of humanity, people have constantly struggled with imagination. Societies and individuals have different perceptions of the world, which leads them to describe objects different ways while grasping and making sense of them. That is why the symbols have become an indispensable product of human and community life. The initiatives that people put forward to give meaning to religious life have further been more elaborated by means of interactions. From this point of view, the purpose of our work will be a theoretical investigation of the religious life in terms of Weber and Mead's ideas, referring to the theory of symbolic interactionism. It is also aimed to increase the influence of the theory of symbolic interactionismon religion and therefore to contribute to the literature. Our study is particularly important due to the fact that in our country,the symbolic interactionist approach has not been widely studied within the field of sociology of religion and psychology. From this point of view, leaning towards the philosophical origins of symbolic interaction and examining the branches of these origins that reach towards sociologywill constitute the limitations of our research

___

  • Blumer, H. (1986). Symbolic Interactionism: Perspective and method. California: University of California Press.
  • Bodur, Hüsnü E. ve Çapcıoğlu, İhsan (2012), Sosyolojik Teori ve Din, İçinde: Din Sosyolojisi El Kitabı, (Edit. Niyazi Akyüz-İhsan Çapcıoğlu), Ankara: Grafiker Yayınları.
  • Bulut, K. (2005). Dini Kavramlar ve Sembollerin Toplumsal Bilinci Oluşturmadaki Rolü: Sabır Kavramı ve Hz. Eyyub Örneği (Yüksek Lisans Tezi). Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Din Bilimleri Ana Bilim Dalı, Din Sosyolojisi
  • Cooley, C. H. (2009). Human Nature and the Social Order, 7. Pres, London: Transaction Publishers.
  • Coştu, Y. (2009). Toplumsallaşma Kavramı Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme. Din bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, IX, (3), 117-140.
  • Cuff, E. C., Sharrock, W. W., & Francis, D. W. (2006). Sosyolojide Perspektifler (Çev. Ümit Tatlıcan), Ankara: Say.
  • Gündoğdu, Y. B. (2016). Psikanalitik Kişilik Kuramlarına Göre Gelişim ve Değişimin İmkânı. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 11/17 Fall 2016, p. 373-404 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/ Turkish Studies.10020.
  • Güngör, Ö. (2013). Sosyolojik Bir Teori Olarak Sembolik Etkileşimciliğin Ontolojik Temeli ve Din Olgusu. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(13), 57-91.
  • Güngör, Ö. (2016). the Social Cosntruction of Identity and Reality: the Case ff Kuşçuoğlu. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 11/12 Summer 2016, p. 67-82, DOI Number: http://dx.doi.org/ 10.7827/ Turkish Studies.9790.
  • Kirman, M. A. (2005). Din ve Sekülerleşme, Adana: Karahan Yayınları.
  • Kurt, A. (2008). Sosyolojik Din Tanımları ve Dine Teolojik Bakış Sorunu. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 17(2), 73-93.
  • Kurt, A. (2010). Weber’in İslam Görüşü Üzerine Bir Değerlendirme. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19(1), 1-23 Mead, G. H. (1934). Mind, Self and Society (Vol. 111), Chicago: University of Chicago Press.
  • Özalp, A. (2015a). Sosyal Psikoloji Teorileri Bağlamında İnancın Bireyler ve Gruplar Açısından İncelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı. Ankara
  • Özalp, A. (2015b). Sosyal Psikoloji Perspektifinden Din Psikolojisine Giriş: Sembolik Etkileşimci Teori Örneği. Toplum Bilimleri Dergisi, 9(18), 227-242.
  • Özsöz, C. (2007). Max Weber’in Din Sosyolojisi Metodu ve Eleştirisi. Sosyoloji Notları, 2, 53-58.
  • Özyurt, C. (2016). Talcott Parsons'ın Hıristiyanlık Sosyolojisi: Amerika’da Seküler Dinin Oluşumu. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 11/17 Fall 2016, p. 519-542, DOI Number: http: //dx.doi.org/10.7827/ TurkishStudies.10079.
  • Swingewood, A. (2010). Sosyolojik Düşüncenin Kısa Tarihi, Çev: Osman Akınhay, İstanbul: Agora kitaplığı.
  • Taş, K. (2003). Dinin Sosyolojik Tanımı Problemi Üzerine Bir Değerlendirme. Dini Araştırmalar Dergisi, 6(16), 199-205.
  • Weber, M. (1997). Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu, çev. Aruoba, İkinci Baskı, İstanbul: Hil Yayın