SOSYAL BİLGİLER DERSİNDEKİ SORUNLAR VE ÇÖZÜM YOLLARINA İLİŞKİN SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN GÖRÜŞLERİ

Öğretim sistemi ne kadar mükemmel olursa olsun, programın uygulayıcısı olan öğretmenlerin yaşadıkları sorunlar dikkate alınmazsa programdan istenilen verimin elde edilmesi de zor olacaktır. Öğretmenlerin daha verimli çalışabilmesi ve programı daha iyi yürütebilmeleri için eğitim öğretim sürecine ilişkin yaşanılan sorunların karşılanması zorunludur. Başarılı bir sosyal bilgiler eğitimini gerçekleştirmek, sosyal bilgiler alanındaki sorunların tespit edilmesine ve sorunların çözümü için gerekli adımların atılmasına bağlıdır. Bu araştırmanın amacı, Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin görüşlerini ortaya koymaktır. Öğretmenlerin görüşlerinin belirlenmesinde nitel araştırma yaklaşımı kullanılmış ve veriler araştırmacılar tarafından oluşturulan on bir sorudan oluşan yarı yapılandırılmış bir görüşme formu ile toplanmıştır. Araştırma Türkiye'nin çeşitli illerinde görev yapan 23 sosyal bilgiler öğretmeniyle gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde betimsel analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda, sosyal bilgiler öğretmenleri en önemli sorun olarak sosyal bilgiler ders saatinin yetersiz olmasını vurgulamışlardır. Bununla birlikte kazanımların öğrenci düzeyine uygun olmaması, derslerde sunuş yönteminin kullanılması, ders kitaplarında yer alan etkinliklerin yetersiz olması belirtmişlerdir. Öğretmenlerin görüşlerine göre, sosyal bilgiler dersinin etkili bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için, sosyal bilgiler ders saati arttırılmalı, sınıf mevcutları azaltılmalı, programının içeriği sadeleştirilmeli, programdaki kazanımlar azaltılmalı, yasal yükümlülük ve prosedürler azaltılmalı, okullarda sosyal bilgiler sınıfı oluşturulmalı, araç-gereç temini sağlanmalı, ders kitaplarındaki etkinlikler çeşitlendirilmelidir

PROBLEMS AND SOLUTIONS TO THE SOCIAL STUDIES RELATED OPINION OF SOCIAL STUDIES TEACHERS

No matter how excellent education system, the practitioner teacher to obtain the desired yield problems they had not considered the program schedule will be difficult. Teachers are required to work more efficiently and programs to meet the problems experienced relating to the education process in order to better conduct. Perform a successful social studies education depends on the identification of problems in social studies and take the necessary steps to solve the problem. The purpose of this research is to determine their views on problems and solutions to social studies classes in social studies teachers. The qualitative research approach used to determine the opinions of teachers, and data were collected through a semi-structured interview form consisting of ten questions created by the researchers. Research was carried out in Turkey by 23 social studies teachers working in various provinces. In the analysis of the data it was used for descriptive analysis. As a result, social studies as the most important issue of social studies teachers have emphasized the lack of hours. However, overloading of the content of history lessons reforms, achievements of the students lack appropriate level courses in the use of the method of presentation, stated that the lack of textbooks in the activities. Social information based on the views of teachers course of the order to carry out effectively, social studies lessons should be increased, class sizes should be reduced, the content of the program should be simplified, the gains should be reduced program, legal obligations and procedures should be reduced, social studies in school classes should be created, equipment supply Supply of textbooks activities should be diversified

PDF

___

ADANALI, K. & DOĞANAY, A.(2010). Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretiminin Alternatif Ölçme değerlendirme Etkinlikleri Açısından Değerlendirilmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 19, Sayı 1, ss.271-292.
AKDAĞ, H.(2009). İlköğretim 6. ve 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programının Öğrenci Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi (Konya İli Örneği), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı:21,ss.2-14.
AKDENİZ, N. & KAPICIOĞLU, O.K. (2011). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin İlköğretim 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Programının Uygulanmasına Yönelik Görüşleri, Nwsa Education Sciences, Cilt:6, Sayı:3, ss.2097-2109.
AKENGİN, H & DEMİRSOY, M. (2011). “Dördüncü Ve Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersine İlişkin Görüşleri”, M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı: 33, Sayfa: 5-23.
AKGÜL, N.,H.(2006). Sınıf Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Öğretiminde Kullandıkları Yöntemler Ve Karşılaşılan Sorunlar (Niğde İli Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
AKPINAR, B. & AYDEMİR, H.(2012). “İlköğretim 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi”, Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, ss.41-53.
AKPINAR, B. & AYDEMİR, H.(2012). İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretim Programının Öğrenci Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17:1, ss. 103-115.
AKTAŞ, S.(2010). “İlköğretim II. Kademe Sosyal Bilgiler Derslerinde Coğrafya Konularının Öğretimi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri,(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kilis 7 Aralık Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kilis.
ALGAN, S. (2008). İlköğretim 6. Ve 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Ölçme Ve Değerlendirme Öğesinin Öğretmen Görüşleri Açısından İncelenmesi Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.
ALTINÖZ, S. (2008). İlköğretim 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Programı Hakkında Öğretmen Ve Müfettiş Görüşleri (Bolu İli Örneği ).Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
ARSLANTAŞ, S.(2006). 6. ve 7. Sınıflarda Sosyal Bilgiler Dersi Program Uygulamalarında Karşılaşılan Sorunların Öğretmen Görüşleri Açısından İncelenmesi (Malatya İli Örneği). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Elazığ.
ATBAŞI, C.(2007). İlköğretim II. Kademe (6. Ve 7. Sınıfta) Sosyal Bilgiler Dersinin Öğretimi ve Öğretiminde Yaşanan Güçlükler (Aksaray Örneği). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
AYKAÇ, N. (2007). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Eğitim Öğretim Programına Yönelik Öğretmen Görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:6, Sayfa:22, ss.46-73.
BELDAĞ, A. & YAYLACI, A.F, (2014), “Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Eğitim Sistemi Hakkındaki Görüşleri”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:13, Sayı:48, ss.91-107.
BÜYÜKKASAP, E. SAMANCI, O., DUMLUDAĞ, C. SAĞLAM, H. İ, TÜRK, C.& HATUNOĞLU, Y.(2002). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersini Okutan Öğretmenlerin Teknolojik Araç-Gereçlerle İlgili Görüşleri, Cilt:10, No:1, Kastamonu Eğitim Dergisi, ss.125-132.
ÇALIŞKAN, H. (2010). İlköğretim Altıncı Ve Yedinci Sınıflar Sosyal Bilgiler Programına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Çağdaş Eğitim Dergisi, 35, ss: 31-40.
ÇATAK, K. (2008). 6.Sınıf Yeni Sosyal Bilgiler Öğretimi Programındaki Öğrenme-Öğretme Süreçlerine Yönelik Öğretmen Görüşleri (Muğla İli Örneği)”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
ÇELİK, H. & KATILMIŞ, A. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Derslerindeki Öğrenci Başarısını Etkileyen Unsurlara İlişkin Görüşleri, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 22, ss.128-153.
ÇELİKKAYA, T., KARAKUŞ, U., ÖZTÜRK, Ç.Ö.,(2010). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Ölçme Değerlendirme Araçlarını Kullanma Düzeyleri ve Karşılaştıkları Sorunlar”, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 11,Sayı 1, ss.57–76.
ÇETİN, F., (2007). “İlköğretim 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programının Öğretmen Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi (Meram İlçesi örneği)”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
CRESWELL, J. W. and MILLER, D.N. (2000). Determining Validity in Qualitative Inquiry. Theory Into Practice. 39 (3), 124- 130.
DİLMAÇ, Y. (2008). Yeni İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Uygulanabilirliği Hakkında öğretmen Görüşleri (İstanbul Avrupa Yakası örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
DOĞANAY, A. & SARI, M. (2008). Öğretmen Gözüyle Yeni Sosyal Bilgiler Programı: Adana ilinde Bir Araştırma. İlköğretim online, cilt:7, sayı:2, ss.468-484, 2008.
ERKÖSE, E.,(2007). Yenilenen 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi (Sakarya ili Örneği). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
ERSOY, F. & KAYA, E. (2008). Sınıf Öğretmenlerine Göre Öğrencilerin Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programına (2004) İlişkin Yaklaşımları. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:8, Sayı: 1, ss.285–300.
ERSOY, F. & KAYA, E.(2009). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının (2004) Uygulama Sürecine İlişkin Öğrenci Görüşleri. Cilt:17, Sayı:,1 Kastamonu Eğitim Dergisi , ss.71-86.
GELBAL, S. & KELECİOĞLU, H.(2007). Öğretmenlerin Ölçme Ve Değerlendirme Yöntemleri Hakkındaki Yeterlik Algıları Ve Karşılaştıkları Sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33,ss.135-145.
GÖKÇE, N.(2011). “Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Topluma Hizmet Uygulamalarına İlişkin Değerlendirmeleri”, Uluslar Arası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:8, Sayı:2, ss.177-194.
GÜLTEKİN, M., BAYIR, Ö., GÖZ, N.(2013). 2004 Sosyal Bilgiler Öğretim Programında Yeni Anlayışlar: 1998 Öğretim Programından Farklılıkları Açısından Bir İnceleme. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:12, Sayı:46, ss.27-49.
İNCEKARA, S. (2011). Özel Öğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin 6. ve 7. Sınıf Sosyal Bilgiler öğretim Programı ve Programın Uygulanmasına Yönelik Görüşleri, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:10 Sayı:36, ss.351-368.
KALAYCIOĞLU, E.(2007). İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Programının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
KARAKUŞ,M., ASLAN, S., ERGÜVEN, S.(2014). Sınıf Öğretmenlerinin İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programına Yönelik Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Turkish Studies Dergisi, Cilt:9 Sayı:8, ss.209-234.
KUŞ, Z. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretimi İçin Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Beklentileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:VII, Sayı:II, SS.69-91.
KUŞ, Z. & ÇELİKKAYA, T. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretimi İçin Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Beklentileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:7, Sayı:2, ss.69-91.
MEMİŞOĞLU, H.(2012). İlköğretim 4-5 Sosyal Bilgiler Ders Programının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Eğitim Ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, cilt:1, sayı:2, ss.66-81.
MEMİŞOĞLU, H. & ÖNER, G. (2013). Sosyal Bilgiler Dersinde Öğrenci Ve Öğretmen Görüşlerine Göre Coğrafya Konularının Öğretimi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, Cilt:2, Sayı:3 ss.347-366.
MİCHAELİS, J. U. & GARCİA, J. (1996), Social Studies for Children: A Guide to Basic In24.. Struction. 11th Edition. USA: Allyn and Bacon.
ÖZDAŞLI, K. VE ÇELİKKOL, Ö. (2012). Psikolojik sözleşme: Kavramsal Çerçeve ve Bir İçerik Analizi”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (7), 141- 154.
ÖZKAL, N., GÜNGÖR, A., ÇETİNGÖZ, D. (2004). Sosyal Bilgiler Dersine İlişkin Öğretmen Görüşleri Ve Öğrencilerin Bu Derse Yönelik Tutumları. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, sayı: 40ss: 600-615.
POLAT, F. (2006). İlköğretim 7.Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretiminde Öğretmenlerin Kullandıkları Yöntemler ve Karşılaştıkları Sorunlar (Afyonkarahisar Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
SAGAY, N. (2007). İlköğretim II. Kademe Sosyal Bilgiler Derslerinde Coğrafya Konularının Öğretimi: Problemler ve Öneriler” (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
SERT, G., KURTOĞLU, M., AKINCI, A. & SEFEROĞLU, SADİ S.(2012). Öğretmenlerin teknoloji kullanma durumlarını inceleyen araştırmalara bir bakış: Bir içerik analizi çalışması. Akademik Bilişim Dergisi, Uşak Üniversitesi, ss.1-8.
SEVER, R. & KOÇOĞLU, E.(2013). Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarındaki Coğrafya Konularına İlişkin Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Görüşleri/Diyarbakır Merkez İlçe Örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:12 Sayı:45, ss.18-34.
TANGÜLÜ, Z. & ÇIDAÇI, T. (2014). Ortaokul 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersine Giren Branş Öğretmenlerinin Karşılaştığı Sorunlar, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), Cilt:15, Sayı:2, ss. 227-242.
TARMAN, B., ERGÜR, Ş. & ERYILDIZ, F. (2012). Yenilenen Sosyal Bilgiler Programına Dair Bir Değerlendirme”, Gaziantep Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (1), 103-135.
TAY, B.( 2013). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Alternatif Değerlendirme Konusundaki Görüşleri. The Journal Of Academic Social Science Studies, Cilt:6, Sayı:3, ss. 661-683.
TUNCER, U.(1999). Hayat Bilgisi Ve Sosyal Bilgiler Öğretiminde Karşılaşılan İçerik Ve Öğrenme Sorunları”. Pamukale Üniveristesi. Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:6, ss.41-46.
UZUN, A.(2007). “2005-2006 Öğretim Yılında Uygulanmaya Başlanan 6.Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programı Hakkında Öğretmen Görüşleri (Ankara İli Pilot Okullar)”,Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
YILDIRIM, A. & ŞİMŞEK, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
YILMAZ, K. (2010). Sosyal Bilgiler Eğitimindeki Sorunlar Ve Çözüm Önerileri: Öğretim Elemanlarının Görüşleri, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt: 8, Sayı:4, ss. 839-867.
YILMAZ, K. & TEPEBAŞ, F.(2011). “İlköğretim Düzeyinde Sosyal Bilgiler Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlar: Mesleğine Yeni Başlayan Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Görüşleri”, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 2, Sayı:1 ss.157- 177.