ÖĞRETMENLİK UYGULAMASININ SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ ÖZ YETERLİK KAYNAKLARINA ETKİSİ

Bu araştırmada öğretmenlik uygulamasının sınıf öğretmeni kaynaklarına adaylarının amaçlanmaktadır. Araştırma tek grup öntest-sontest deseninin kullanıldığı iç içe karma desen araştırmasıdır. Araştırma 2013-2014 güz döneminde, Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği programı son sınıfta öğrenim gören ve öğretmenlik uygulaması dersine devam eden 36 (30 kız, 6 erkek) öğretmen adayı öğrencilerin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak Kieffer ve Henson (2000) tarafından öğretmenler için geliştirilen, Çapa-Aydın, Uzuntiryaki-Kondakçı, Temli ve Tarkın (2013) tarafından Türkçe'ye uyarlanan "Öz Yeterlik Kaynakları Ölçeği" ve araştırmacı tarafından hazırlanan "Öz Yeterlik Kaynakları Görüşme Formu" kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin analizinde, İlişkili Gruplar için t Testi ve Mann Whitney U-Testi kullanılmıştır. Görüşme formlarından elde edilen nitel verilerin analizinde içerik analizi yapılmıştır. Araştırmada ulaşılan bulgulara göre, öğretmenlik uygulaması, öğretmen adaylarının öz yeterlik kaynaklarından doğrudan yaşantılar, dolaylı yaşantılar, sosyal ikna üzerinde anlamlı düzeyde etkili olurken, fizyolojik ve duygusal durumlar üzerinde etkili olmamıştır. Öğretmen adaylarının öz yeterlik kaynakları ön-test son-test puanları cinsiyete göre farklılık göstermemiştir. Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasının öz yeterliklerini geliştirdiği görüşünde oldukları saptanmıştır. Öğretmen adayları alınan dönütleri, doğrudan deneyimleri, öğretmenlerin gözlemlenmesini, destek ve rehberliği ve başarılı deneyimleri öz yeterlik algılarını geliştirmede etkili bulmaktadırlar. Araştırmada ulaşılan bulgular diğer araştırma bulgularıyla tartışılmış ve öneriler sunulmuştur

THE IMPACT OF THE TEACHING PRACTICE ON THE SOURCES OF SELF EFFICIACY OF PRE-SERVICE CLASS TEACHERS

The aim of this study is to determine the impact of the teaching practice on the sources of self-efficacy of class teacher candidates. The study is a nested mixed design study where the pretest-posttest design has been used. The study has been carried out during the 2013-2014 Fall semester with the participation of 36 (30 girls, 6 boys) senior class teacher candidate students at the Class Teacher Program of the Primary School Department who studied at Cumhuriyet University Faculty of Education and has been still attending the teaching practice classes. “The Sources of the Self-Efficacy Scale” which has been developed by Kieffer and Henson (2000) and adapted into Turkish by Çapa-Aydın, Uzuntiryaki-Kondakçı, Temli and Tarkın (2013) and “The Sources of the Self-Efficacy Interview Form”, which has been designed by the researcher have been used as data collection tools. T-Test for Related Groups and Mann-Whitney U-Test have been used for the analysis of the quantitative data. A content analysis has been carried out for the analysis of the quantitative data which have been obtained from the interview forms. The findings of this study show that the teaching practice has a significant impact on sources of self-efficacy of teacher candidates such as mastery experience, vicarious experience, social persuasion, however has no impact on physiological and emotional states. Pretest-posttest scores of teacher candidates on sources of selfefficacy did not differ by gender. It has been determined that teacher candidates have the opinion that the teaching practice is developing their sources of the self-efficacy. Teacher candidates find the feedbacks, mastery experiences, observation of the teachers, support, guidance and the successful experience efficient in developing the sources of the self-efficacy. The findings reached in this study have been discussed with the findings of other studies and suggestions have been offered

PDF

___

AL-AWİDİ, H. M., ALGHAZO, I. M. (2012). The effect of student teaching experience on preservice elementary teachers’ self-efficacy beliefs for technology integration in the UAE. Education Tech Research Dev, 60: 923-941.
ALTINTAŞ, S., GÖRGEN, İ. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması üzerine görüşleri (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi örneği). Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/8 Summer 2014, p. 197-208.
ARASTAMAN, G. (2013). Eğitim ve fen edebiyat fakültesi öğrencilerinin öz-yeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine karşı tutumlarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14, 2, 205-217.
ATAY, D. (2007). Beginning teacher efficacy and the practicum in an EFL context. Teacher Development. 11, 2, 203–219.
AYDIN, S., BOZ, Y. (2010). Pre-service elementary science teachers' science teaching efficacy beliefs and their sources. Elementary Education Online, 9(2), 694-704.
BANDURA, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational Psychologist, 28(2), 117-148.
BANDURA, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior (Vol. 4, pp. 71-81). New York: Academic Press. (Reprinted in H. Friedman
BANDURA, A. (2002). Exercise of personal and collective efficacy in changing societies. In A.Bandura (Ed.), Self efficacy in changing societies. Cambridge: Cambridge University Press, Transferred to digital printing.
BÜMEN, N. T., ERCAN ÖZAYDIN, T. (2013). Adaylıktan göreve öğretmen özyeterliği ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlardaki değişimler. Eğitim ve Bilim, 38, 169, 109- 125.
CAN, H. (2015). Sources of teaching efficacy beliefs in pre-service science teachers. İlköğretim Online, 14(3), 1044-1059.
CAPRARA, G.V., BARBARANELLİ,C., STECA, P.,MALONE, P.S. (2006).Teachers’selfefficacy beliefs as determinants of job satisfaction and students’ academic achievement: A study at the school level. Journal of School Psychology,44,473-490.
CRESWELL, J. W. (2013). Araştırma Deseni. Selçuk Beşir Demir (Çev. Edit). Ankara: Eğiten Kitap.
CRESWELL, J. W., PLANO CLARK, V. L. (2014). Karma yöntem araştırmaları tasarımı ve yürütülmesi. Yüksel Dede & Selçuk Beşir Demir (Çev. Edit.). Ankara: Anı Yayıncılık.
ÇALIK, T., KOŞAR, S., KILINÇ, A. Ç., ER, E. (2013). İlköğretim okulu öğretmenlerinin değişime direnme davranışları ile öz yeterlikleri arasındaki ilişki. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6/4.
ÇAPA-AYDIN, Y., UZUNTİRYAKİ-KONDAKÇI, E., TEMLİ, Y. & TARKIN, A. (2013). Özyeterlik kaynakları ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. İlköğretim Online, 12 (3), 749- 758.
DEMİRTAŞ, H., CÖMERT, M., ÖZER, N. (2011). Öğretmen adaylarının öz yeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Education and Science. 36 (159), 96-111.
EKİCİ, G. (2008). Sınıf yönetimi dersinin öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik algı düzeyine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35: 98-110.
ERDEM, E., DEMİREL, Ö. (2007). Teacher self- efficacy belief. Social Behavior and Personality, 35(5), 573-586.
FERRİER-KERR, J. L. (2009). Establishing professional relationships in practicum settings. Teaching and Teacher Education, 25, 790-797.
GÖMLEKSİZ, M. N., SERHATLIOĞLU, B. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin öz-yeterlik inançlarına ilişkin görüşleri. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 8/7, 201-221.
GUO, Y., PİASTA, S. B., JUSTİCE, L. M., KADERAVEK, J. N. (2010). Relations among preschool teachers’ self-efficacy, classroom quality, and children’s language and literacy gains. Teaching and Teacher Education, 26, 1094-1103.
GURVİTCH, R., METZLER, M. W. (2009). The effects of laboratory-based and field-based practicum experience on pre-service teachers' self-efficacy. Teaching and Teacher Education, 25, 437-443.
KALE, M. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersinde karşılaştıkları sorunlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 255-280.
KESİCİOĞLU, O. S., GÜVEN, G. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının özyeterlik düzeyleri ile problem çözme, empati ve iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 9/5 Spring 2014, p. 1371-1383,
KLASSEN, R. M., TZE, V. M. C., BETTS, S. M., GORDON, K. A. (2011). Teacher efficacy research 1998-2009: Signs of progress or unfulfilled promise? Educ Psychol Rev, 23: 21- 43.
KNOBLAUCH, D., WOOLFOLK HOY, A. (2008). “Maybe I can teach those kids.” The influence of contextual factors on students’ efficacy beliefs. Teaching and Teacher Education, 24, 166-179.
KOÇ, C. (2013). Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik algıları ve yapılandırmacı öğrenme ortamı oluşturma becerilerinin incelenmesi Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [Hacettepe University Journal of Education], Özel sayı (1), 240-255.
LİAW, E.C., (2009). Teacher efficacy of pre-service teachers in Taiwan: The influence of classroom teaching and group discussions. Teaching and Teacher Education, 25, 176-180.
MEB, (1998). Öğretmen Adaylarının Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Öğretim Kurumlarında Yapacakları Öğretmenlik Uygulamasına İlişkin Yönerge. Tebliğler Dergisi, Ekim 1998/2493.
MERRİAM, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. Selahattin Turan (Çev. Edit). Ankara: Nobel Yayıncılık.
MİLNER, H. R., WOOLFOLK HOY, A. (2003). A case study of an African American Teacher's self- efficacy, stereotype threat, and persistence. Teaching and Teacher Education, 19, 263- 276.
MOULDİNG, L. R., STEWART, P. W., DUNMEYER, M. L. (2014). Pre-service teachers’ sense of efficacy: Relationship to academic ability, student teaching placement characteristics, and mentor support. Teaching and Teacher Education, 41, 60-66.
O’NEIL, S., STEPHENSON, J. (2012). Exploring Australian pre-service teachers sense of efficacy, its sources, and some possible influences. Teaching and Teacher Education, 28, 4, 535- 545.
PALMER, D. H. (2006). Sources of self-efficacy in a science methods course for primary teacher education students. Research in ScienceEducation. 36, 337-353.
SCHUNK, D. H., PAJARES, F. (2002). The development of academic self-efficacy. In A. Wigfield & J. S. Eccles (Eds.), Development of achievement motivation. London: Academic Press.
SCHUNK, D. H. & PAJARES, F. (2009). Self-efficacy theory. In K. R. Wentzel & A. Wiegfield (Eds.), Handbook of motivation at school. New York: Routledge.
SCHUNK, D. H.,PİNTRİCH, P. R. & MEECE, J. L. (2010). Motivation in Education. New Jersey: PearsonEducation.
SEÇKİN, A., BAŞBAY, M. (2013). Beden eğitimi ve spor öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin öz- yeterlik inançlarının incelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/8 Summer 2013, p. 253-270
SENEMOĞLU, N. (2009). Gelişim öğrenme ve öğretim. (14. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
SİWATU, K. O. (2011). Preservice teachers’ sense of preparedness and self-efficacy to teach in America’s urban and suburban schools: Does Context matter. Teaching and Teacher Education, 27, 357-365.
SKAALVİK, E. M. & SKAALVİK, S. (2010). Teacher self-efficacy and teacher burnout: A study of relations. Teaching and Teacher Education, 26, 1059-1069.
ŞAHİN, F.E. & ATAY, D. (2010). Sense of efficacy from student teaching to the induction year. Procedia Social and Behavioral Sciences. 2, 337–341.
ŞİŞMAN, M., ACAT, M. B. (2003). Öğretmenlik uygulaması çalışmalarının öğretmenlik mesleğinin algılanmasındaki etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13, 1, 235- 250.
TARKIN, A., UZUNTİRYAKİ, E. (2012). Öğretmen adaylarının özyeterlik inançları ve mesleğe yönelik tutumlarının kanonik korelasyon analizi ile incelenmesi. İlköğretim Online, 11(2), 332-341.
TELEF, B. B. (2011). Öğretmenlerin öz-yeterlikleri, iş doyumları, yaşam doyumları ve tükenmişliklerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 10(1), 91-108.
TOPKAYA, E. Z., YAVU, A. (2011). Democratic values and teacher self-efficacy perceptions: A case of pre-service English language teachers in Turkey. Australian Journal of Teacher Education, 36, 8.
TSCHANNEN-MORAN, M., JOHNSON, D. (2011). Exploring literacy teachers’ self-efficacy beliefs: Potential sources at play. Teaching and Teacher Education, 27, 751-761.
TSCHANNEN-MORAN, M., WOOLFOLK HOY, A. (2001). Teacher efficacy: capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805.
TSCHANNEN-MORAN, M., WOOLFOLK HOY, A. (2007). The differential antecedents of selfefficacy beliefs of novice and experienced teachers. Teaching and Teacher Education, 23, 944-956.
TSCHANNEN-MORAN, M., WOOLFOLK HOY, A., HOY, W. K. (1998). Teacher efficacy: Its Meaning and Measure. Review of Educational Research, 68, 2, 202-248.
ULUDAĞ BAUTİSTA, N. (2011). Investigating the use of vicarious and mastery experiences in influencing early childhood education majors' self-efficacy beliefs. J Sci Teacher Educ, 22:333-349.
ÜSTÜNER, M., DEMİRTAŞ, H., CÖMERT, M. (2009). Ortaöğretim öğretmenlerinin öz-yeterlik algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 9, 17, 1-16.
WHEATLEY, K. F. (2005). The case for reconceptualizing teacher efficacy research. Teaching and Teacher Education, 21, 747-766.
WOOLFOLK HOY, A. (2000). Changes in Teacher Efficacy During the Early Years of Teaching. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, New Orleans, LA. Session 43:22, Qualitative and Quantitative Approaches to Examining Efficacy in Teaching and Learning, April 28, 2000.
WOOLFOLK HOY, A. (2003). Self-efficacy in college teaching. Essays on Teaching Excellence Toward the Best in the Academy. 15, 8.
WOOLFOLK HOY, A., HOY, W. K., DAVİS, H. A. (2009). Teachers’ self-efficacy beliefs. In Kathryn R. Wentzel & Allan Wigfield (Eds.), Handbook of motivation at school. New York: Routledge.
WOOLFOLK HOY, A., SPERO R. B. (2005). Changes in teacher efficacy during the early years of teaching: A comparison of four measures. Teaching and Teacher Education, 21, 343- 356.
YENİCE, N. (2012). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik düzeyleri ile problem çözme becerilerinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11, 39, 036-058.
YEUNG, K. W., WATKİNS, D. (2000). Hong Kong student teachers’ personal construction of teaching efficacy. Educational Psychology: An International Journal of Experimental Educational Psychology, 20, 2.
YILDIRIM, A. VE ŞİMŞEK, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5. bs). Ankara: Seçkin.
YILMAZ, K., ÇOKLUK-BÖKEOĞLU, Ö. (2008). İlköğretim okulu öğretmenlerinin yeterlik inançları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41, 2, 143-167.
YÖK, (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007). Ankara: YÖK.