ÜSTÜN ZEKÂLI ÖĞRENCİLERİN DEĞER KAVRAMINA YÖNELİK ALGILARI: ELAZIĞ BİLİM VE SANAT MERKEZİ ÖRNEĞİ
Değerler, normlar ve ahlak, toplumsal, bireysel ve eğitim alanlarında giderek önem kazanan ve tüm dünyada tartışılan kavramlardır. Davranışlara etki ederek bireyleri yönlendiren temel unsurların başında gelen değerler, dünyaya bakış açısını genişleterek algıların gelişmesine yardımcı olur, böylece toplumsal yaşamla bütünleşmeyi sağlar. Üstün yetenekli öğrencilerin de değerler çerçevesinde kişiliklerini geliştirdikleri ve etrafında bulunan başka kimselerden etkilendikleri bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı, üstün yetenekli öğrencilerin "Değer" kavramına yönelik algılarını ve bu kavrama yükledikleri anlamları ortaya koyabilmektir. Araştırmada, öğrencilere "size göre değer nedir" ve "çevrendeki insanlarda hangi özelliklerin olmasını istersin" sorularını içeren formlar uygulanmış, veriler Spss 16 paket programı kullanılarak, amaçlara uygun içerik analizleriyle değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında 2014-2015 eğitim öğretim yılında Elazığ Bilim ve Sanat Merkezine devam eden 48 üstün yetenekli öğrenciye ulaşılmıştır. Elde edilen bulgularda, üstün yetenekli öğrencilerin "değer" kavramına yönelik algılarının, "Kişilik ve Karakter Ölçeği Olarak Değer", "Bireysel ve Toplumsal İlişkileri Düzenleyen Unsur Olarak Değer", "Ölçüt Olarak Değer", "Manevi Unsur Olarak Değer ", "Davranış Şekillendirici Olarak Değer" şeklinde 5 tema grubunda toplandığı anlaşılmıştır. Bulgular, literatür ve amaçlar göz önüne alınarak değerlendirilmiş ve yorumlanmıştır. Üstün yetenekli öğrencilerin çevrelerinde bulunan insanlarda görmek istedikleri özellikler arasında ilk sırada "dürüstlük" değerinin olduğu görülmüştür. Devamında "saygı", "hoşgörülü olmak", "güven", "iyi bir insan olmak" ve "yalan söylememek" değerleri gelmektedir
WUNDERKIND STUDENTS’ PERCEPTION ACCCORDING TO THE CONCEPT OF VALUE: ELAZIĞ ART AND SCIENCE CENTER EXAMPLE
Values, norms and ethics are concepts that are becoming increasingly important in social, individual and education areas and which are being debated throughout the world. The values which stand first among the main factors that direct the individuals by affecting their behaviours enhance the development of the perception by expanding the perspective of the world, thus providing integration in social life. It is known that the gifted students also develop their personalities within the framework of the values and get affected by other people around them. The purpose of this study is to reveal the perceptions of the gifted students towards the 'Value' concept and the meaning they attribute to this concept. In the study, forms have been applied to students consisting the questions "What is the value according to you" and " which features do you want the people around you to possess" and the data using SPSS 16 software package was evaluated through the content analyses which were appropriate with the objectives. In the context of the work, 48 gifted students have been reached who have been attending the Science and Art Centre of Elazig during the academic year of 2014-2015 In the findings obtained, the perceptions of the gifted students towards the concept of "value" have been gathered under 5 themes as follows: " Value as Criteria of Personality and Character ", “Value as an Element Regulating the Individual and the Social Relations ", "Value as Criteria", "Value as a Mental Element", " Value as a Behaviour Shaping Element". The results have been evaluated and interpreted by considering the literature and the purposes. It was understood that "honesty" ranked first among the features that the gifted students wish to see in people around them. In continuation follow the values of "respect", "to be tolerant", "to be a good person" and "not to lie"
___
- AKBAŞ, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin Duyuşsal Amaçlarının (Değerlerinin) İlköğretim Iı. Kademedeki Gerçekleşme Derecesinin Değerlendirilmesi.(Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara
- AKBAŞ, O. (2005). Lise Birinci Sınıf Öğrencilerinin Sınıf İçi Güven Düzeylerinin Belirlenmesi, GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 25, Sayı 2 (2005) 275-292
- AKTEPE, V.,Yel, S. (2009). İlköğretim Öğretmenlerinin Değer Yargılarının Betimlenmesi: Kırşehir İli Örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (3), 607-622.
- AYDIN, M. Z., AKYOL, G. Ş. (2012). Okulda Değerler Eğitimi. İstanbul: Nobel Yayıncılık.
- BALCI, A. F,. YELKEN, T Y.(2010). İlköğretim Öğretmenlerinin “Değer” Kavramına Yükledikleri Anlamlar, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal Of Education) 39: 81-90
- BOLAY, S. H. (2007).Aşkın Değerler Buhranı. Recep Kaymakcan.,Seyfi Kenan.,Hyati Hökelekli (Ed.). Değerler ve Eğitimi uluslararası Sempozyumu.(s.60) İstanbul, Dem Yay.
- CİHAN, N.,(2014). Okullarda Değerler Eğitimi Ve Türkiye’deki Uygulamaya Bir Bakış, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/2 Winter 2014, p. 429-436, ANKARA-TURKEY
- ÇALIŞKUR, E. A.(2008). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Değerleri İle Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişki,( Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi )Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,. İstanbul.
- ÇELİKKAYA, H. (1996). Fonksiyonel Eğitim Sosyolojisi. İstanbul: Alfa Yayınları
- DİLMAÇ, B., Ekşi, H.(2007). Değerler Eğitiminde Temel Tartışmalar Ve Temel Yaklaşımlar. İlk Öğretmen Eğitimci Dergisi, 14,21-29.
- DİLMAÇ, B., Ertekin, E., Yazıcı, E. (2009). Değer Tercihleri Ve Öğrenme Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7 (17), 27-47.
- ELBİR, B.,BAĞCI, C.,(2013). Değerler Eğitimi Üzerine Yapılmış Lisansüstü Düzeyindeki Çalışmaların Değerlendirilmesi, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/1 Winter 2013, p.1321- 1333, ANKARA-TURKEY
- GÜNGÖR, E. (1993). Değerler Psikolojisi. Amsterdam: Hollanda Türk Akademisyenler Birliği Vakfı Yay. No:8 GÜVEN, S. (1999). Toplum Bilim. Bursa: Ezgi Kitapevi.
- HÖKELEKLİ, H. (2007). Üstün yetenekli Çocukların Değer Yönelimleri ve eğitimleri.Recep Kaymakcan.,Seyfi Kenan.,Hyati Hökelekli (Ed.). Değerler ve Eğitimi uluslararası Sempozyumu.(s.372) İstanbul, Dem Yay.
- HÖKELEKLİ, H. (2010). Modern Eğitimde Yeni Bir Paradigma: Değerler Eğitimi. Eğitime Bakış Dergisi, 6 (18), 4-10.
- KARA,C.,BULUT,B.,TOPKAYA,Y.,TAŞKIRAN,C.,(2014). Değerler Eğitimine Sosyal Psikolojik Bir Yaklaşım: Normatif Sosyal Etki Ve Bilgisel Sosyal Etkinin İşlevsellliği, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/5 Spring 2014, p. 1205-1218, ANKARA-TURKEY
- KESKİN, Ü., Sağlam, H.İ.(2014). Sınıf Öğretmeni Adaylarının İnsani Değerlere Sahip Olma Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Sakarya University Journal Of Education, 4/1 (Nisan /April 2014) 81-101.
- KESKİN, Y.,(2015). Tarih Dersi Öğretim Programı Ve Ders Kitaplarında Değerler Eğitimi, Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/7 Spring 2015, p. 659-674 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8234ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY
- KIZILÇELİL, S., ERJEM, Yaşar. (1994), Açıklamalı Sosyoloji Terimler Sözlüğü. Ankara:Atilla Kitabevi,
- MEB (2005b). Sosyal Bilgiler Öğretimi Program Kılavuz Kitabı 6-7.Sınıf. Ankara, Milli Eğitim Yayınevi, Ankara
- MEB (2004). Sosyal Bilgiler Öğretimi Program Kılavuz Kitabı 4-5.Sınıf, Ankara: Milli Eğitim Yayınevi.
- Milli Eğitim Bakanlığı, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, 2010/53 sayılı Genelge, Ankara, 2010.
- ÖZENSEL, E. (2009).Liseli Kız Ve Erkek Öğrencilerin Değer Yargıları Ve Türk Toplumunun Temel Toplumsal Kurumlarına Bakış Açıları, Değerler Eğitimi Uluslararası Sempozyumu,2007
- ŞİŞMAN, M. (2011). Örgütler Ve Kültürler. Ankara: Pegem Akademi.
- TEZCAN, M.(1974). Türklerle İlgili Stereotipler (Kalıp Yargılar) Ve Türk Değerleri Üzerine Bir Deneme. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
- TOPÇUOĞLU, H. (1971). Genel Sosyoloji Ders Notları (Çoğaltma)
- TOZLU, N., TOPSAKAL C.(2007). Avrupa Birliğine Uyum Çerçevesinde Değerler Eğitimi. Recep Kaymakcan.,Seyfi Kenan.,Hyati Hökelekli (Ed.). Değerler ve Eğitimi uluslararası Sempozyumu.(s.178).İstanbul: Dem yayınları
- YAŞAR,Ş., KASA,B., BAYIR,Ö.,(2015). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Görüşlerine Göre Değerlerin Ulusal Ve Evrensel Olarak Sınıflandırılması,Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/3 Winter 2015, p. 581-600DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7867 ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY
- YAZAR, T. (2012). Pegem Eğitim Ve Öğretim Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 1
- YAZICI, K. (2006). Değerler Eğitimi’ne Genel Bir Bakış. tübar-Xıx-/2006-Bahar
- YILDIRIM, A., Şimşek, H.( 2013),Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri.9.Baskı Ankara: Seçkin Yayınları
- YİĞİTTİR, S., ÖCAL, A.(2010). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Değer Yönelimleri, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,24
- YİĞİTTİR, S.,(2012). İlköğretim 5.Sınıf Öğrencilerinin DeğerYönelimlerinin Rokeach Ve Schwartz Değer Sınıflandırmasına Göre Değerlendirilmesi, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (2012) 1-15