Mai Ve siyah ve Genç Werther’in Acıları romanları üzerine karşılaştırmalı bir inceleme

Roman türü, okur tarafından en beğenilen türlerden biri olmuştur. Bazı romanlar toplum üzerinde derin tesirler bırakır. Bu romanlar bir neslin romanı olarak da adlandırılabilir. Öyle ki, roman kahramanları, hayatın içinden kahramanlar olarak okura tesir eder. Bu makalede iki nesil romanı ele alınmıştır. Romanlardan ilki Alman edebiyatının büyük ustası Goethe tarafından 1774 yılında oluşturulan “Genç Werther’in Acıları” romanıdır. Diğeri ise Türk edebiyatının usta yazarı, Halit Ziya tarafından 1897 yılında yazılan “Mai ve Siyah” romanıdır. Hayat ve eser arasındaki ilişkileri keşfetmek amacını taşıyan bu metoda göre görülmektedir ki, her iki romanın kahramanı da biraz yazarlarıdır. Goethe, Genç Werther’dir; Ahmet Cemil ise, Halit Ziya. Hatta etraflarında bulunan kişiler de örneğin Mai ve Siyah’ta Raci, Muallim Naci’ye şaşılacak derecede benzer. Her iki kahraman da dönemlerini çok iyi yansıtmıştır. Sadece fikirleriyle değil, kılık kıyafet ve hareketleriyle hatta aşklarıyla da etkilidirler. Ahmet Cemil, emellerine kavuşamayınca büyük bir hayal kırıklığına uğrar. Mavi bir gecede kurduğu hayaller, siyah bir gecede sona erer. Hayal - hakikat tezadı renklerle de ifade edilir. Genç Werther’de de renkler dikkat çeker. Mai ve Siyah romanı bu noktada bir hayal kırıklığıyla, Genç Werther romanı ise intiharla sona erer. İncelemede karşılaştırmalı edebiyat metodu olan ve edebiyat eserlerini karşılaştırmayı bir sanat edinen Pozitivist metot kullanılmıştır.

A comparative study on the novels “Blue And Black” and “The Sorrows Of Young Werther”

Fiction has always been one of the most favourite types for readers. Some novels leave deep influences on society. Such novels can also be called a novel of a generation. Such that, novel heroes influence the reader as heroes from real life. In this article, we will address two generation novels. The first one is the “Sorrows of Young Werther”, written by Goethe, the great author of the German literature in 1774. The other one is the “Blue and Black” written by Halit Ziya, the great author of Turkish literature, in 1897. According to this method the purpose of which is to discover the relations between life and the work, it is seen that the heroes of both novels are a little bit their authors in person. Goethe is Young Werther and Ahmet Cemil is Halit Ziya. And the people around them such as Raci in Blue and Black resembled to Muallim Naci profoundly. Both characters reflected their own period very well. They have influence not only with their ideas but also their way of dressing and actions as well as even their loves. Ahmet Cemil got disappointed when he could not attain his goals. His dreams at a blue night ended at a black night. The contrast between dream and reality was also expressed with colours. In Young Werther, colors are remarkable as well. “Blue and Black” ends with a disappointment with this regard. Whereas Young Werther ends with suicide. The method used in the analysis is the Positivism method, one of the comparative literature methods which makes an art of comparing literary works.

___

  • AYTAÇ Gürsel, Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi, Say Yay.,İstanbul 2003
  • BANARLI Nihat Sami, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, C.2,İstanbul 1987
  • ÇIKLA Selçuk, Romanda Kurmaca ve Gerçeklik, Hece Aylık Edebiyat Dergisi Yıl 6, S.65, 66, 67 Mayıs/ Haziran/ Temmuz
  • GOETHE Johann Wolfgang Von, Genç Werther‟in Acıları, Çev.,Mahmure Kahraman,Türkiye İş Bankası Yay., 2011
  • GÖÇGÜN Önder, "Halit Ziya Uşaklıgil'in Mai ve Siyah Romanının Tipolojik Tasnif Açısından Değerlendirilmesi", Türk Dili Dergisi, T.D.K. Yay., Ocak 1996, Sayı: 529
  • Hasan Âli, Goethe - Bir Dehanın Romanı, Remzi Kitaphanesi, İstanbul 1932
  • KABAKLI Ahmet, Türk Edebiyatı, C.1,İstanbul 2002, s.295
  • KAPLAN Mehmet, Halit Ziya Uşaklıgil, Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar II, Dergâh Yay., İst.1987
  • KAPLAN Mehmet, Mai ve Siyah Romanının Üslubu Hakkında, Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar I, Dergah Yay., İstanbul 1992
  • Mme de Stael, Edebiyata Dair, Çev., Safiye ve Vahdi Hatay, MEB Yay., Ankara 1952
  • ROUSSEAU M.Andre –Pichois, Claude, Karşılaştırmalı Edebiyat, ( Çev., Mehmet Yazgan), MEB Yay., İstanbul 1994
  • TANPINAR Ahmet Hamdi, "Halit Ziya Uşaklıgil", Edebiyat Üzerine Makaleler, Dergâh Yay., İst. 1977
  • UŞAKLIGİL Halit Ziya, Mai ve Siyah, Haz., Enfel Doğan, Özgür Yay., İstanbul 2011
  • UŞAKLIGİL Halit Ziya, Hikâye, Haz.,Nur Gürani Aslan,Yapı Kredi Yay., İstanbul 1998
  • YENER Cemil, Bir Romancının Dünyası Ve Romanlarındaki Dünya, İstanbul 1959
  • YUVA Gül Mete, Modern Türk Edebiyatının Fransız Kaynakları, YKY, İstanbul, 2011
  • http://www.resimkalemi.com/renk/7825-renk-ve-algi-psikolojisi.html
  • http://tr.wikipedia.org/ wiki /Genc_Werther _(kitap).