Bir yazmadan hareketle Bâkî’nin yayımlanmamış şiirleri

Divan edebiyatının en büyük ve şöhreti en yaygın şairlerinden biri olan Bâkî’nin en önemli eseri Divan’ıdır. Divan’ın Türkiye ve Avrupa kütüphanelerinde yüzden fazla yazma nüshası bulunmaktadır. Şair hayatta iken yazılmış yazma nüsha sayısı ise on beştir. Bu on beş nüsha içinde yer alıp almadığını tespit edemediğimiz bir yazma da Kastamonu İl Halk Kütüphanesi’nde 37 Hk 2735 arşiv numarası ile kayıtlıdır. Eksik ve dağınık olan bu nüshada Bâkî’nin mevcut basılı divanlarında yer almayan 8 gazel ve 39 beyit bulunmaktadır. Ayrıca yazmanın sonuna ekli mecmua-i eş‘ar içinde şairin basılı divanlarında yer almayan bir gazel daha bulunmaktadır. Bu çalışmayla Bâkî’nin basılı divanlarında yer almayan 9 gazel (1’i eksik) ve 39 beyit gün yüzüne çıkarılacaktır.

Baki’s unpublished poems from the point of a manuscript

One of the most famous and greatest poets of Ottoman literature is Baki and his most important piece is Divan. More than a hundred manuscript copies of the Divan are available in Turkish and European libraries. The number of written manuscript copies, when poet was alive, is fifteen. The another manuscript copy, about which we do not know whether it is one of the fifteen copies or not, is registered with the archive number 37 Hk 2735 in Kastomonu Public Library. In this missing and scattered copy, there are Baki’s 8 ghazals and 39 couplets which are not available in current printed copies of divans. Furthermore, the poet’s another ghazal, not existed in his printed divans, is present at mecmua-i eş’ar (poems magazine) attached to the end of the manuscript. With this study, Baki’s 9 Ghazals (one of them is missing.) and 39 couplets, which are not included in printed Divan, will be revealed.

PDF

___

ÇAVUŞOĞLU Mehmet, “Bâkî” TDV İslam Ansiklopedisi C. 4, İstanbul, 1991.
ÇETİN İsmail, Ulvî-Hayatı, Edebî Şahsiyeti ve Divanı’nın Tenkitli Metni, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Elazığ, 1992.
Divan-Abdü’l-Bâkî Mahmûd, Kastamonu İl Halk Kütüphanesi, Arşiv Nu.: 37 Hk 2735.
DVORAK Rudolf, Bâkî’s Dîwân-Ghazalijjât, C. I, Leiden 1908, C. II, Leiden 1911.
ERGUN Sadettin Nüzhet, Baki Hayatı ve Şiirleri, Cilt 1, Sühulet Yurdu Yayınları, İstanbul, 1935.
İPEKTEN Haluk, Bâkî (Hayatı-Sanatı-Eserleri), Akçağ Yayınları, Ankara, 2004.
KÜÇÜK Sabahattin, Bâkî Dîvânı (Tenkitli Basım), TDK Yayınları, Ankara, 1994.
KÜÇÜK Sabahattin, Bâkî ve Divanı’ndan Seçmeler, KB Yayınları, Ankara, 2002.
Mecmua-i Eş’ar ve Fevâid, Amasya İl Halk Kütüphanesi, Arşiv Nu.: 05 Ba 1756.
TARLAN Ali Nihad, ġiir Mecmualarında XVI ve XVII. Asır Divan Şiiri, Ulvî- Me’âlî-Nihânî- Feyzî-Kâtibî, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1948.