Klasik Türk edebiyatında öğretici mensur eserleri nazma aktarma çalışmaları ve Sâdıkî’nin manzum Akaid-Nâme örneği

Çalışma, giriş ve onu izleyen üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde klasik Türk edebiyatıdaki öğretici mensur eserlerin nazma aktarılmasıyla ilgili çeşitli tespitler yer almaktadır. Birinci bölümde manzum hâle getirilmiş eserlerden örnekler verilmiştir. İkinci bölümde ise Sâdıkî’nin hayatı ve “Manzume-i Risale-i Rûmî Efendi” adlı eserinin şekil ve muhteva bakımından incelemesi dikkatlere sunulmuştur. Son bölümde manzum akaid-nâme örneği olan eserin transkripsiyonlu metni bulunmaktadır.

Studies of converting that didactic prosaically works in classical Turkish literature to poetry and Sâdikî’s example of Akaid-Nâme written in verse

Our study consists of introduction and other three parts. In the introduction chapter, various determinations about converting of didactic prosaically works in classical Turkish literature to poetry takes place. In the first chapter, examples of works converted to poetry are given. In the second chapter, Sâdıkî’s life and analysis of his work named “Manzume-i Risale-i Rûmî Efendi” on account of shape and content are presented. In the last chapter, there is text with transcription of work which is an example of akaid-nâme written in verse.

___

  • ADIVAR Ümran, Nidâî, Dürr-i Manzum (İnceleme-Metin-Sözlük), Marmara Üni. TAE, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2000.
  • AKÇAY Ali İhsan, Türk Edebiyatında Manzum Akaid-nâmeler (İnceleme Metin), Uladağ Üni. SBE, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Bursa 2011.
  • AKKUŞ Metin, Klasik Türk Şiirinin Anlam Dünyası, Edebî Türler ve Tarzlar, Fenomen Yay., Erzurum 2007.
  • BİRKAN Ali Fuat, Risale-i Vâlidiyye Tercümesi, Kitabevi Yay., İstanbul 2001.
  • CANIM Rıdvan, Divan Edebiyatında Türler, Grafiker Yay., Ankara 2010.
  • COŞKUN Ali Osman, Simkeş-zâde Feyzî’nin Mesnevîleri (İnceleme-Metin-Sözlük), Samsun 1997.
  • ÇAĞBAYIR Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük, 5 C. Ötüken Yay., İstanbul 2007.
  • ÇELEBİOĞLU Âmil, “Türk Edebiyatında Manzum Dinî Eserler”, Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları, MEB Yay., İstanbul 1998. s.s. 349-365.
  • ÇINAR Fatih, “Milli Mücadelenin ve İlk Meclisin Manevi Mimarlarından Sivaslı Bir Âlim: Mustafa Takî Efendi”, Cumhuriyet Üni. İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. IX/2, Sivas 2005, s.s. 169-204.
  • DEVELLİOĞLU Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi Yay., Ankara 1998.
  • Esrar Dede, Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, (Haz.: İlhan Genç), AKM Yay., Anlara 2000.
  • GÜNBAŞ Savaş, 15. yy. Şairlerinden Sadıkî’nin Şiirleri (Metin-İnceleme), Atatürk Üni. SBE, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum 2003.
  • İPEKTEN Haluk vd., Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı Tezkireler Sözlüğü, KTB Yay., Ankara 1988.
  • İPEKTEN Haluk, Eski Türk Edebiyatı, Nazım Şekilleri ve Aruz, Dergâh Yay., İstanbul 1999.
  • KARABULUT A. Rıza, “Hekim Şaban Nidâî’nin Eserleri”, Gevher Nesibe Sultan Anısına Düzenlenen Kaysûnîzâde Mehmed Efendi ve Ankaralı Şair Hekim Nidâî Kongresi Tebliğleri, Erciyes Üni. Gevher Nesibe Tıp Tarihi Enstitüsü Yay. Nu.: 9, Kayseri 1990, s.s. 66-91.
  • KAYA Emel, Muhyiddin Mehî’nin Müfîd (Nazmü’t-Teshîl) Adlı Eseri (İnceleme-Metin Dizin) ve Bu Eserin 15. Yüzyıl Türk Tıp Dilinin Oluşmasındaki Yeri, Selçuk Üni. SBE, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Konya 2008.
  • KILAVUZ Ahmet Saim, “Akaid”, DİA, TDV Yay., İstanbul 1989, C.2, s.s. 212-216.
  • KIRKIL Harun, “Türk Edebiyatında Manzum İlmihal ve Fıkıh Kitapları ile Son Devre Ait Manzum Bir İlmihal: Manastırlı Mehmed Rıfat Bey ve Manzum İlmihali”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, Konya 2006, s.s. 433-476.
  • LEVEND Agâh Sırrı, Türk Edebiyatı Tarihi, TTK Yay., Ankara 1998.
  • Mustafa Safâyî Efendi, Tezkire-i Safâyî, (Haz.: Pervin Çapan), AKM Yay., Ankara 2005.
  • OKUYUCU Cihan, KARTAL Ahmet ve KÖKSAL Fatih, Klasik Dönem Osmanlı Nesri, Kesit Yay., Ankara 2011.
  • ÖZDER M. Adil ve AYDIN Abdullah, Yazı ve Resimlerle Çevre İncelemesi, Artvin İli-1, Güneş Matbaacılık TAŞ, Ankara 1969.
  • PEKOLCAY Neclâ vd., İslamî Türk Edebiyatında Şekil ve Nev’îlere Giriş, Kitabevi Yay., İstanbul 1994.
  • ŞAKAR Seher Özyaşamış, Birgivî Muhammed Efendi’nin Manzum Vasiyyyet-nâmesi (Eleştirili Metin-Dil İncelemesi-Sözlük), Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üni. SBE, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2005.
  • ŞENTÜRK Ahmet Atillâ ve KARTAL Ahmet, Eski Türk Edebiyatı Tarihi, Dergâh Yay., İstanbul 2005.
  • http://www.yazmalar.gov.tr/detay_goster.php (Erişim Tarihi: 30.12.2011).