Ömer Seyfettin’in “Bahar ve Kelebekler” ile “Aşk Dalgası” adlı iki hikâyesinde eski ve yeni değerler algısı

Ömer Seyfettin, öncüsü olduğu Genç Kalemler hareketi içerisinde hikâye ve makaleleriyle öne çıkan bir yazardır. Eserlerini sade bir dil ve millî bir duyuş-düşünüşle kaleme almayı amaçlamıştır. Tanzimat sonrası fikir adamlarının “Doğu ve Batı”ya ait değer yargıları karşısındaki düşünceleri ile almış oldukları tavır, az çok onun eserlerinin de muhtevasını belirlemiştir. Yazar, eski gelenek ve göreneklerin önemini yitirmesi durumunda, topluma şekil verecek yeni değerlerin arayışı içerisindedir. Bu makalede Ömer Seyfettin’in Bahar ve Kelebekler ile Aşk Dalgası adlı hikâyelerinde eski ve yeni yaşam tarzı konusundaki düşünceleri ile düştüğü bazı çelişkili durumlar sergilenmeye çalışılmıştır. Daha medenî bir toplum yapısının katı taassupların kırılmasıyla sağlanabileceğine inanan yazarın, kadın-erkek eşitliğini savunduğu, görücü usulünü eleştirdiği; ilim ve fen ışığında bir yükselme, ilerleme hayal ettiği görülmektedir.

The perception of old and new values in the two stories of Ömer Seyfettin “Bahar ve Kelebekler” and “Aşk Dalgası”

Ömer Seyfettin, a Pioneer within them ovement of Genç Kalemler, is a distinguished writer with his essay sand stories. He has aimed to write his work swith a pure language and national in an emotional way. The attitude, the post Tanzimat philosophers had taken, with the ideas towards the value judgements, more or less have defined the contents of his works. The writer is in search of new values to shape the society. In this article it has been the main goal toindicate Ömer Seyfettin’s ideas about the old and the modern way of life, and some sort of dilemmas he has been through in Bahar ve Kelebekler and Aşk Dalgası. It is seen that the writer, who believes that maro cilised society can be provided only by breaking hard fanaticism, supports equality of men and women, criticises arranged marriage style, is dreaming of a progressand development.

___

  • AYDEMİR, Cengiz, (2005), “Modern Türk Hikâyeciliğinde Ömer Seyfettin Etkisi”, C.8, S.13, Balıkesir Ün. Sos. Bilimler Enstitüsü Dergisi, s.54-61.
  • GÖKALP Ziya (1999), “Yeni Hayat ve Yeni Kıymetler”, Genç Kalemler Dergisi (C.II, S.8), (hzl. İ. Parlatır, N. Çetin 1999), TDK Yay., Ankara; “Asrî Âile ve Millî Âile”, Türk Kültürü, S.169-180, 1976-1977; “Aile Ahlâkı-Düğün âdetleri”, Yeni Mecmua, C.I., S.21,1917; “Cinsî Ahlâk”, Yeni Mecmua, 1/9, 1333.
  • MÜLAYİM Atilla (Temmuz 2011), “Modern Türk Hikâyesi Bağlamında Düşünce Hayatımız”, Türk Edebiyatı Aylık Fikir ve Sanat Dergisi, 2967.
  • ORTAYLI İlber, (2007) Osmanlı Toplumunda Aile, Pan Yayıncılık, İstanbul.
  • Ömer Seyfettin, Aşk Dalgası, Genç Kalemler Dergisi (C.II, S.1, s.92-97), Bahar ve Kelebekler, Genç Kalemler Dergisi (C.III, S.24-25,s.510-115), (hzl. İ. Parlatır, N. Çetin 1999).
  • PARLATIR İsmail, Çetin, Nurullah (1999), Genç Kalemler Dergisi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
  • PARLATIR İsmail (1994), “Tanzimat Ruhunun Edebiyata Kazandırdığı Değerler”, (Tanzimat’ın 150.Yıldönümü Uluslararası Sempozyum’undan ayrı basım) T T K Basımevi, Ankara; (1985), “Genç Kalemler Hareketi İçinde Ömer Seyfettin”, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi, Türk Fikir ve Sanat Adamları Dizisi, No:1, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
  • Şemseddin Sâmî (ts), Kadınlar, (hzl. İsmail Doğan), Gündoğan Yayınları, Ankara.