JUAN GOYTISOLO’NUN GÖZÜNDEN BATI’NIN ÖTEKİ ALGISINA DAİR DİKKATLER
Edebiyatta ötekilik meselesi birçok yazar tarafından bilinçli veya bilinçsiz olarak kullanılagelen bir olgudur. İnsan kendi kimliğini oluştururken ötekine ihtiyaç duyar, zira öteki olmadan kendini tanımlaması mümkün değildir. Tarih boyunca birbirini ötekileştiren Batı ve İslam dünyasını bizzat kendi yaşadıklarından yola çıkarak en iyi şekilde analiz etmeyi başaran önemli isimlerden biri İspanyol yazar Juan Goytisolodur. Bu çalışmada Goytisolo’nun bazı eserlerinde öteki kavramını irdelemeyi amaçladık. Bu bağlamda Batı, özellikle de İspanyol edebiyatındaki Türklere dair öteki kimliğinden bir takım örnekler verirken, Batı edebiyatında genel olarak görülen önyargı ve klişelere de değinmeye çalıştık. Geçmişte, Batı ötekini derisinin rengine göre belirler ve gerek Avrupa’da gerek Amerika’da siyah adam onlar için öteki olmaktan kurtulamazdı. Ancak, zaman içerisinde yeni ve farklı ‘öteki’ kavramları ortaya çıkmaya başlar. Mesela, 11 Eylül saldırılarından sonra, özellikle Amerikalılar için, Müslümanlar ‘öteki’ olur. Bu arada, Doğu zamanla ‘öteki’nin varlığını reddederek değerlerini koruyamayacağını anladı. O nedenle, modern ve geleneksel arasında çatışmalar çıkmaya başladı. Doğulu geri kalmışlığın nedenlerinden birinin aşırı tutuculuğa bağlı olarak ‘öteki’ni reddetme olduğunun farkına vardı. Bu arada Batı, Dogu’nun geri kalmışlığının sebebini bilinçli olarak ‘inançla’ yani İslam’la ilişkilendirmeye devam etti. Günümüzde üçüncü dünya ülkelerinin çoğu Müslüman devletlerdir. Ama eski İslam medeniyetleri göz önüne alındığında, bu iddianın ne kadar yanlış olduğu gayet açıktır. İslam dini her zaman yeniliklere ve gelişmelere açık olmuştur. Sorun şu ki, bahsettiğimiz ülkelerde gelenekle din birbirine karıştırıldığı için ciddi sorunlar yaşanmakta, Batı’da bundan bir şekilde faydalanmayı başarmaktadır. Bu anlamda, batılı bir göz olarak Goytisolo günümüzde Müslümanların durumunu objektif bir şekilde analiz etmeyi başaran nadir isimlerdendir.
SOME PERSPECTIVES ABOUT THE PERCEPTION OF OTHERNESS OF THE WEST IN THE EYES OF JUAN GOYTISOLO
The otherness in the literature is an issue that has been used consciously or unconsciously by many authors. When a person creates his identity, he needs “the other” because it is not posible to define himself without the other. The spanish writer Juan Gytisolo is one of the most prominent figures who have managed to analyze western and islamic worlds, which have been alienating each other throughout the history, in the best possible way, starting from his own experiences. In this work we aimed to examine the concept of the other in some works of Goytisolo. In this context, we have tried to address the prejudices and stereotypes in Western literature, while giving examples of Western identity, especially of the other identity of the Turks in Spanish literature. In the past, the West determined the Other by the color of his skin, and the black man in America or in Europe could not get rid of them for to be the other. However, over time new and different 'other' concepts begin to emerge. For example, after the September 11 attacks, especially for Americans, Muslims become the 'other'.In the meantime, the East understood that it was not possible protect its values by rejecting the existence of the 'other'. For that reason, began a conflict between the modern one and traditional. They was aware of the fact that one of the reasons for the backwardness of the East was the rejection of the 'other', due to the excessive conservatism. In the West, the reason behind the backwardness of the East is consciously associated with the islamic beleif. Today, most of the third world countries are Muslim states. But given the ancient Islamic civilizations, it is clear how wrong this claim is. The Islamic religion has always been open to innovation and development. The problem is that in the countries we talk about, there are serious problems because of the confusion between religion and tradition, and in the West it has managed to benefit from it. In this sense, Goytisolo as a western eye is a rare name that has succeeded in objectively analyzing the situation of Muslims today.
___
- Alarcón, P. A. (2005). Diario de un testigo de la guerra de África. Madrid: Ediciones Irreverentes.
- Eilenberger, W., Astvalsson, Haukur y Herrera, Francisco. (1998). Juan Goytisolo ile bir söyleşi.
Paris: Nacionalidad Cervantina.
- Garcia Morente, M. (1961). Ideas de la Hispanidad. Madrid: Espasa-Calpe.
- Goytisolo, J. (2004). Reivindicacion del conde don Julian. Madrid: Catedra.
- Goytisolo, J. (1989). Cronicas Sarracinas. Barcelona: Seix Barral.
- Goytisolo, J. (2003). Estambul Otomano. Barcelona: Ediciones Peninsula.
- Kumrular, Ö. (2008). Türk Korkusu. İstanbul: Doğan Kitap.
- Said, E. (1989). Oryantalizm. çev. Selahattin Ayaz. İstanbul: Pınar Yayınları.
- Şengül, A. (2007). Edebiyat’ta öteki meselesi ve Türk edebiyatında öteki. Karadeniz Araştırmaları,
15.
- Yalçın Çelik, D. (2004). İlias Venezisin perspektifinden öteki kavramı ve Türk imajı. Ankara:
Türkbilig.
- http://www.informador.com.mx/cultura/2011/319486/no-se-puede-imponer-la-democracia-a-
canonazos-juan-goytisolo.htm
- Juan Goytisolo, Röportajlar- 02/11/2005- Yazar: G. Olea- Kaynak: El Comercio Digital
- http:/www.ucem.es/info/especulo/numero11/jgoytisolo.html
