Süreli yayınlar, sosyal bilimler alanında yürütülen çalışmalar için pek çok bakımdan önemli bir kaynak niteliği taşımaktadır. Türkoloji sahası için de Türk gazeteleri ve dergilerinin çeşitli yönlerden değerlendirilmesi söz konusudur. On dokuzuncu yüzyılda yayımlanmaya başlayan Türk gazetelerinin modern Türk edebiyatının doğuşunda oynadığı etkin rol, gazete ve edebiyat arasındaki ilişkinin irdelenmesini gerektirmektedir. Edebiyatın gazetelerdeki varlığı ise birbirinden farklı öğelere dayanmaktadır. Gazetelerdeki edebi hareketliliği gösteren öğelerden birinin de dönemin basım faaliyetlerine ışık tutacak bilgiler içeren kitap ilanları olduğu düşünülmektedir. Bir ürünün veya hizmetin tanıtımında ya da çeşitli konularda halkın bilgilendirilmesi için kullanılan ilanlar, on dokuzuncu yüzyılda doğan ve gelişen Türk gazetelerinde ve dergilerinde önemli bir yere sahip olmuştur. Türk basınının ilk döneminde yayımlanan gazete ve dergilerdeki çeşitli ilanların içinde kitap ilanlarının sayıca fazla oluşu dikkati çekmektedir. Bu sebeple gazetelerde yayımlanan kitap ilanlarının önem, çeşitlilik, işlev, kullanılan dil ve içerdiği bilgiler bakımından değerlendirilmesi, gazetelerdeki edebi hareketliliğin tespiti için önemli bir adımdır. Gazetelerde ilanı verilen basılmış kitapların türü, yazarı, basıldığı matbaa ve satış yeri gibi çeşitli bilgilerin toplu olarak okunması halinde gazetelerin yayımlandığı dönemin edebi, kültürel ve hatta gündelik yaşantısına dair önemli bilgiler edinilebilir. Bu çalışmada ise Türk basınının ilk dönemi olarak kabul edilebilecek olan bir dönemde, 1870- 1873 yılları arasında yayımlanmış Hadîka gazetesinde yer alan kitap ilanları, dönemin basım faaliyetlerine dair sunduğu kanıtlar bakımından incelenecektir.

Periodical publications are one of the main sources of information for the studies of social sciences in many respects. Evaluating Turkish newspapers and journals is also a point at issue for the field of Turcology. The active role of Turkish newspapers, which began to be published in the nineteenth century, over the emergence of modern Turkish literature requires an examination about the relationship between newspaper and literature. The existence of literature in newspapers relies on the factors that are different from each other. One of the factors that show literary mobility is thought to be book announcements which include enlightening information about printing activities of related period. The announcements that are used to introduce a product and a service or inform public about various issues have had a special place in Turkish newspapers and journals which are emerged and started to develop in the nineteenth century. It is conspicuous that the number of book announcements in the newspapers and journals that are published in the first period of Turkish press are outnumbered compared to other announcements. Therefore, evaluation of book announcements that are published in newspapers regarding importance, variety, function, use of language and information content is an essential step to determine literary mobility on newspapers. In this study, book announcements in Hadîka Gazette which are published in the years between 1870-1873, the time interval that can be regarded as the first period of Turkish press, will be examined in terms of the evidences it has provided for the printing activities of that period.