EĞİTİM YAPILARINDA ÖĞRENCİ ODAKLI TASARIM

Eğitim yapıları, çocukların eğitim hayatına başlamalarıyla birlikte, evlerinde ve aileleriyle geçirdikleri vakitten daha fazlasını okulda öğretmenleri ve arkadaşları ile geçirmeleri nedeniyle, yaşantılarında çok önemli bir role sahiptirler. Eğitim birçok faktörün altında gelişen çok boyutlu bir olgudur. Bu faktörlerden biri olan eğitim binalarının fiziksel koşulları eğitim kalitesi üzerinde çok önemli rol oynamaktadır. Öte yandan öğrenme, öğrencinin motivasyonu ve fiziksel koşullarla ilgili olan karmaşık bir aktivite olup, eğitim kaynakları, öğretmenin kalitesi ve eğitim müfredatının yanında eğitim yapılarının fiziksel koşulları ve tasarımı öğrencinin öğrenme performansı üzerinde oldukça etkilidirler. Ancak, öğrenci üzerinde oldukça etkili olan bu yapı türlerinin tasarımında tüm dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de öğrencilerin hiçbir söz hakkı bulunmamaktadır. Ülkemizdeki mevcut okulların büyük bir kısmını kapsayan devlet okullarına bakıldığında, bağlama, yerel kültüre dikkat edilmeksizin standart tip projelerden oluştuğu dikkati çekmektedir. Oysa öğrencilerin zamanlarının önemli büyük bir bölümünü geçirdikleri bu binaların tasarlanmasında onların fikirlerinin alınması ve uygulanması, kendilerine olan güvenlerini arttıracağı gibi okullarına olan sorumluk ve sahiplenme duygularını olumlu yönde etkileyecektir. Çalışmada, eğitim yapılarının fiziksel mekân kalitesinin öğrencinin akademik başarısına ve öğrenme performansına pozitif veya negatif etkilerinin olduğu, fiziki koşulları kötü ve yetersiz olan okullardaki özellik/özellikler konusunda bahsettikleri, fiziki koşulları iyi olan okulların öğrencilerinin ise okullarının olumlu özelliklerini ön planda tuttukları, fiziki koşulları iyi olan okullardaki öğrencilerin okullarıyla ilgili yapılması istedikleri değişiklikler konusundaki beklentilerinin fiziki koşulları kötü olan okullardaki öğrencilerin beklentilerinden daha yüksek olduğu, okul bina yaşı ile öğrencilerin okul fiziksel özelliklerinden, mekânsal kalitesinden (fiziksel ortam öğeleri) ve güvenlikten duydukları memnuniyet düzeyleri, okulun öğrenci üzerinde oluşturduğu etki, öğrenci başarısı ve okul devamsızlığı arasındaki anlamlı ilişkinin olduğu, okulun dış görünüşünün davet ediciliği, çevreyle uyumu, dış cephe rengi, iç-dış kısmının görselliği gibi okul estetiğiyle ilgili özelliklerden memnuniyetin öğrencinin başarısını olumlu yönde etkilediği, okulun konumu, öğrenci sayısı, sınıf boyutu, mekânsal organizasyon ve mekânsal yoğunluğu, donatı, gürültü, havalandırma, ısı-sıcaklık, ışık, renk, temizlik, güvenlik, sembolik, estetik değer gibi faktörlerin kalite düzeylerinin yüksek olmasının ve okul tasarımında kullanıcı motivasyonunu, sosyal iletişimini, sağlığını, ailesi ile topluma karşı olan sorumluluk duygusunu ve davranışlarını olumlu yönde etkiledikleri, öğrencilerin eğitim-öğretim gördükleri ortamların, öğrencilerin fizyolojik, psikolojik-sosyal özellikleri ve istekleri göz önüne alınarak uygun hale getirilmesi, çocuğun hem akademik hem de sosyal yaşantısına pozitif katkıları olacağı saptanmıştır. katılımının sağlanmasının öğrencinin başarısını, Bu bağlamda, öğrencilerin okullarının mevcut fiziksel durumları hakkındaki düşüncelerini öğrenerek, okullarıyla ilgili yapılmasını istedikleri değişikliklerin saptandığı bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın verilerini elde etmek için gözlem, yerinde saptama ve anket teknikleri kullanılmıştır. Çalışma sonunda, literatür taraması, analizlerden ve kullanıcı katılımlı tasarım metodu kullanılarak elde edilen bilgiler ışığında mevcut okulların yenilenmesinde veya yeni yapılacak olan okulların tasarımlarına yönelik öneriler sunulmuştur

STUDENT-CENTERED DESIGN IN EDUCATIONAL BUILDINGS

School is one of the most important space and factors after the home in development of children. Educational buildings have an important role in a child’s life, because child spends his/her most time in school with his friends and teachers, even much more then in home with his family. In addition, the educational activities carried out in the education buildings are very effective on children development who are future of society. Education is multi-dimensional phenomenon so that it progresses under the effect of so many factors. Physical conditions of education buildings are one of the most important factors which are effective on the education. On the other hand, learning is a complex activity that is related with students' motivation and physical condition. As well as the education resources, teacher’s skills and training curriculum, physical conditions of education buildings and their design are quite effective components on student’s learning performance. However, in our country like all over the world, students have no voice in the designing of this type of buildings which is quite effective on students’ performance. When looking at the public schools which are a large part of the existing schools in our country, it is seen that they have standart type projects which don’t consider local culture and context. Though, the students opinion should be considered and applied during designing period of the buildings where students spend their most of time. Hence, student’s self-confidence, responsibility about their school and feelings of belonging will increase. In this context, the purpose of this study is to learn children’s thoughts about the current physical condition of their school and determine changes that students want to happen about their school. To obtain data for the study observation, determination and survey techniques were used. At the end of the study, in the light of the acquired knowledge from literature, analysis and user participated design methods, some design criteria is generated for renewals of existing schools or designing of new schools

___