Din ve Değerler Eğitimi Açısından Majid Majidi’nin Filmleri Üzerine Bir İnceleme (“Hz. Muhammed: Allah’ın Elçisi” Filmi Örneği)

Bu çalışmada, İranlı yönetmen ve senarist Majid Majidi’nin “Hz. Muhammed: Allah’ın Elçisi” adlı filminin din-değer eğitimi açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, Majidi’nin kısaca hayatı ve eserleri ele alınmış, dünya sinemalarında ve İslam dünyasında etki uyandıran “Hz. Muhammed: Allah’ın Elçisi” adlı filminde yer alan dini-değer içerikli kavramlarla vermek istediği mesajlar ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmada, nitel araştırma deseni benimsenmiş, literatür taraması ve doküman incelemesi yöntemleri kullanılmıştır. Bu bağlamda, konuyla ilgili literatür taranmış, ulaşılan dokümanlar incelenerek konuyla alakalı gerçekleştirilen benzer araştırmaların bulgularından yararlanılmıştır. Ulaşılan bulgular literatür ışığında değerlendirilmiştir. Çalışmada ulaşılan sonuçlara göre; “Hz. Muhammed: Allah’ın Elçisi” filminde, Hz. Muhammed (sav)’in çocukluk dönemine ayrıntılı olarak yer verildiği, başından geçen olayların ve sahip olduğu din-değer kavramlarının Arap yarımadasının şartları da göz önünde bulundurularak betimlendiği görülmektedir. Bununla birlikte İslam toplumunda din-değer eğitimi anlayışının ve bu süreçte gerçekleşen dönüşümün arka planının da ortaya konulduğu söylenebilir. Ayrıca din ve değerler eğitimi açısından, zengin bir içeriğe sahip olan film üzerinden verilen mesajlarla; inanç, ibadet, Kur’an ayetleri, dini karakterler, dini mekânlar, dini isimler, dini kıyafetler, değer ifade eden davranışlar, kader, selamlaşma, cömertlik, hoşgörü, doğruluk, diğerkâmlık/îsâr, tevazu, iyilik, sevgi, şefkat, merhamet, nezaket, sorumluluk, emanet, sabır, adalet, paylaşım, dürüstlük, sadakat, çalışkanlık, duyarlılık ve fedakârlık gibi dini-değer kavramlarına vurgu yapılmasının, filmi uluslararası ölçekte dikkat çekici hale getirdiği ve toplumun informal merkezli din-değer eğitiminde farkındalık oluşturduğu söylenebilir.

An Examination on Majid Majidi's Movies in Terms of Religious and Values Education (“Muhammad: The Messenger of God” As an Example of Movie)

In this study, Iranian director and screenwriter Majid Majidi’s “Muhammed: The Messenger of God” movie, is aimed to be examined in terms of religious-value education. In this context, the life and works of Majidi are briefly discussed. The messages he wanted to convey with the concepts of religious-value in the movie called 'Muhammad: The Messenger of God', which had an impact on world cinemas and the Islamic world, were tried to be revealed. In the study, qualitative research design was adopted and literature review and document review methods were used. In this context, the literature on the subject has been scanned, the documents have been examined, and the findings of similar researches have been used. The findings were evaluated in the light of the literature. According to the results reached in the study; in the movie of ‘Muhammed: The Messenger of God’, it is seen that Muhammad's (pbuh) childhood period is detailed, and the events and his religious-value concepts are depicted by considering the conditions of the Arabian Peninsula. However, the understanding of religious-value education in Islamic society and the background of the transformation that took place in this process was also revealed. In addition, in terms of religious and values education, with the messages given over the movie, which has a rich content, the emphasis is placed on religious-value concepts such as; faith, worship, Qur'anic verses, religious characters, religious places, religious names, religious clothes, behaviors that express value, fate, salutation, generosity, tolerance, truthfulness, altruism / conscience, humility, kindness, love, compassion, mercy, courtesy, responsibility, trust, patience, justice, sharing, honesty, loyalty, diligence, sensitivity and self-sacrifice. It can be said that this makes the movie remarkable on an international scale and creates awareness in the informal-centered religious-value education of the society.

PDF

___

Abisel, N. (1999). Popüler sinema ve türler. Alan Yayınları.
Abisel, N. (2003). Sessiz sinema. Om Yayınevi.
Acuner, H. Y. (2005). Din eğitimi açısından 14-18 yaş arası gençlerde ahlaki yargı gelişimi (Samsun il örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18(19), 265-297.
Aksu, A. B. (2004). Medya çocuk ve din eğitimi [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Aktan, H. (1995). Emanet, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. (c. 11, ss. 83-84). TDV Yayınları.
Aktaş, C. (2015). Şark’ın şiiri İran sineması. İz Yayıncılık.
Aydın, M. Ş. (2017). Din eğitimi bilimi. Kimlik Yayınları.
Ayhan, H. (2014). Türkiye’de din eğitimi. Ensar Neşriyat.
Bahçekapılı, M. (2011). Din ve ahlak eğitiminin ergenlerin kişilik gelişimine katkısı. Değerler Eğitimi Dergisi, 9(22), 7-42.
Bahçekapılı, M. vd. (Ed.) (2017). Din Eğitiminde Motivasyon ve Verimlilik. Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları / Eğitim-1.
Balcı, A. (2006). Sosyal bilimlerde araştırma, yöntem, teknik ve ilkeler. Pegem A Yayıncılık.
Batur, S. (2005).Siyasal İslam sineması örneğinde İran sineması [Yayınlanmış Doktora Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Bazın, A. (2000). “Sinema nedir?”. İ. Şener (Çev.) İzdüşüm Yayınları
Bedir Erişti, S. D. (Ed.) (2018). Görsel araştırma yöntemleri teori, uygulama ve örnek. Pegem Akademi
Bilgin, B. (1990). Egitim bilimi ve din eğitimi. Ankara Üniversitesi Fakülte Yayınları.
Bozdağ, A. & Yavuz C. (2019). Majid Majidi’nin Cennetin Rengi Filmindeki Çocuk Karakterlerin Sosyo-Kültürel Bağlamda İncelenmesi. International Social Sciences Studies Journal, 5(44), 4942-4958. http://dx.doi.org/10.26449/sssj.1728
Çağrıcı, M. (2000). Îsâr, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. (c. 22, ss. 490, 491). TDV Yayınları.
Doğan, R & Ege, R. (Ed.). (2017). Din eğitimi el kitabı. Grafiker Yayınları.
Erdoğan, N. (1992). Sinema kitabı. Ağaç Yayıncılık.
Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2009). How to Designing and Evaluate Research in Education. McGraw-Hill.
Furat, A. Z. (2008). Yetişkinlerin yaygın din eğitiminde televizyonun yeri ve fonksiyonları (İstanbul örneği) [Yayınlanmış Doktora Tezi]. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Güçhan, G. (1993). Sinema Toplum İlişkileri. Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Kurgu Dergisi, 12, 51-71.
Hökelekli, H. (2013a). Değerler psikolojisi ve eğitimi. Timaş Yayınları.
Hökelekli, H. (Ed.). (2015). Gençlik din ve değerler psikolojisi. DEM Yayınları.
Hökelekli, H. (2013b). Psikoloji, Din ve Eğitim Yönüyle İnsan Değerler. DEM Yayınları.
İnce, M. (1991). Çizgi filmlerin 6-18 yaş grubu bireylerin yaşantılarında yeri ve önemi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kale, Ö. (2010). Edebiyat sinema ilişkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(14), 266-275.
Kara, İ. (2006). Dini Kavramlar Sözlüğü. DİB Yayınları.
Karaca, S. S. (2019). Çizgi filmlerde değerler eğitimi, değerler eğitimi açısından rafadan tayfa çizgi filminin incelenmesi [Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi]. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Köylü, M. & Altaş, N. (Ed.) (2014). Din eğitimi. Ensar Neşriyat.
Köylü, M. & Oruç, C. (2017). Çocukluk dönemi din eğitimi. Nobel Yayınları.
Kur’ân-ı Kerîm ve Türkçe Anlamı (Meâl) (1983). H. Atay & Y. Kutluay (Çev.) DİB Yayınları.
Lüleci, Y. (2007). Sinema ve din: Türk sineması örneği [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Meydan, H. (2014). Okulda değerler eğitiminin yeri ve değerler eğitimi yaklaşımları üzerine bir değerlendirme. Bülent Ecevit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), 93-108.
Monaco, J. (2009). Bir film nasıl okunur? Sinema dili, tarihi ve kuramı. Oğlak Yayıncılık.
Nafisi, H. (2008). İran sineması, G. Nowell-Smith (Ed.) A. Fethi (Çev.) Dünya sinema tarihi. Kabalcı Yayınevi.
Nafisi, H. (1995). İran’da İslamize film kültürü. E. Özen (Çev.) 25. Kare Sanat ve Kültür Dergisi, 18, 58-69.
Nowell-Smith, G. (2003). Dünya sinema tarihi. A. Fethi (Çev.) Kabalcı Yayınları.
Onaran, Â. Ş. (1986).Sinemaya giriş. Filiz Kitabevi.
Öcal, M. (1999). Din eğitimi ve öğretiminde metodlar, TDV Yayınları.
Özgökbel Bilis, P. (2011). Çizgi filmlerde temsil edilen toplumsal değerler sistemi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Özkan, U. B. (2019). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. Pegem Akademi.
Özön, N. (2008). Sinema sanatına giriş. Agora Kitaplığı.
Patton, M. Q. (2018). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. M. Bütün & S. B. Demir (Çev. Ed.) Pegem Akademi Yayıncılık.
Peker, H. (1998). Din ve ahlâk eğitimi. Aksi Seda Matbaası.
Râgıb el-İsfahânî, Ebü’l-Kāsım Hüseyn b. Muhammed b. el-Mufaddal. (1961). el-Müfredât fî ġarîbi’l-Ḳurʾân. M. S. Kîlânî (Nşr.).
Rotha, P. (1996). Sinema tarihi – ülke sinemaları. İ. Şener (Çev.) Sistem Yayıncılık.
Ryan, M. ve Kellner, D. (1997). Politik Kamera. E. Özsayar (Çev.) Ayrıntı Yayınları.
Sarmış, M. (2016). Sinema ve din (sekülerleşme bağlamında hollywood sineması örneği) [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Tapper, R. (2007). Yeni iran sineması siyaset, temsil ve kimlik. Kapı Yayınları.
Teksoy, R. (2014). Sinema tarihi. Oğlak Yayınları.
Tınaz Gürmez, P. (2006). Türk Sineması’nın ustalarından sinema dersleri. İnkılap Kitabevi.
Toksarı, A. (1995). Emanet, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. (c. 11, ss. 81-83). İstanbul: TDV Yayınları.
Tosun, C. (2015). Din eğitimi bilimine giriş. Pegem Akademi.
Türk, E. (2014). Çocukluk döneminde duygusal gelişim ve din eğitimi. Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 14(3), 143-158.
Türkeri, A. (2019). Hz. Muhammed: Allah’ın elçisi filmi örnekliğinde teopolitik söylem –sinemagerçeklik inşası [Yayınlanmış Yüksek lisans Tezi]. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ulusoy, K. & Dilmaç, B. (2015). Değerler eğitimi. Pegem Akademi Yayınları.
Vincenti, G. (2008). Sinemanın yüzyılı”, E. Ayça (Çev.) Evrensel Basım Yayın.
Yaghmoorala, M. V. (2013). Majid Majidi’nin filmlerinde sosyal ve kültürel anlatı yapısı [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yağlı, A. (2013). Çocuğun eğitiminde ve sosyal gelişiminde çizgi filmlerin rolü: Caillou ve Pepee örneği. Turkish Studies, 8(10), 707-719.
Yaren, Ö. (2002). Devrim sonrası İran sineması Muhsin Mahmelbaf örneği [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yavuz, K. (1988). Günümüzde din eğitimi. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2004). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınları.
Yorulmaz, B. (2013a). Din ve değerler eğitimi açısından Caillou çizgi filminin değerlendirilmesi. Diyanet İlmi Dergi, 49(3), 127-143.
Yorulmaz, B. (2013b). Pepee çizgi filminin din ve değerler eğitimi açısından değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(24), 438-448.
Yorulmaz, B. (2010). Sinema ve din [Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yorulmaz, B. (2016). Sinema ve din eğitimi. DEM Yayınları. İnternet Kaynakları
Alpsoy, S. (2012). En etkin 100. Michael H. Hart. https://www.resulullah.org/en-etkin-100-michaelh- hart (Erişim Tarihi: 21 Haziran 2019).
Başa, Ş. (2020). Doküman Analizi. https://www.academia.edu/8519906/DOK%C3%9CMAN_ANAL%C4%B0Z%C4%B0_S UNUM_ (Erişim Tarihi: 11 Nisan 2020).
Dora, Ç. (2020). Doküman analizi. https://prezi.com/lxghbx1bbtqr/dokuman-analizi/ (Erişim Tarihi: 05 Mayıs 2020).
Genç, M. (t.y.). Batılılara doğru İslam’ı anlatacağım!. https://www.populersinema.com/roportaj/batililara-dogru-islami-anlatacagim-9549.htm (Erişim Tarihi: 30 Temmuz 2019).
Hart, M. H. (t.y.). https://www.turkcewiki.org/wiki/Michael_H._Hart (Erişim Tarihi: 20 Haziran 2019).
https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/M%C3%A2ide-suresi/677/8-ayet-tefsiri (Erişim Tarihi: 29 Ağustos 2019).
https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/sure/105-fil-suresi (Erişim Tarihi: 28 Temmuz 2019).
https://tr.wikipedia.org/wiki/Muhammed:_Allah%27%C4%B1n_El%C3%A7isi (Erişim Tarihi: 11 Nisan 2020).
https://www.academia.edu/19689098/9-NITEL-ANALIZLER-ICERIK-VE-BETIMSELANALIZ (Erişim Tarihi: 15 Nisan 2020).
https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-37822507 (Erişim Tarihi: 11 Nisan 2020).
https://www.haberler.com/iranli-yonetmen-majidi-filmde-hz-muhammed-in-3695922-haberi/ (Erişim Tarihi: 20 Haziran 2019).
https://www.mehrnews.com/news/ فیلم-محمد- رسول- الل-ا ز-آغا ز-تا-امرو ز-چشم-جهان-به-ایران-است/ 2516657 (Erişim Tarihi: 30 Temmuz 2019).
https://www.sabah.com.tr/fotohaber/magazin/hz-muhammed-allahin-elcisi-filmine-gisede-buyukilgi (Erişim Tarihi: 11 Nisan 2020).
IMDB. (2015a). https://www.imdb.com/title/tt3921314/mediaviewer/rm1234064128 (Erişim Tarihi: 30 Temmuz 2019).
IMDB. (2015b). Hz. Muhammed: Allah’ın elçisi (2015). https://www.imdb.com/title/tt3921314/?ref_=nv_sr_1?ref_=nv_sr_1 (Erişim Tarihi: 30 Temmuz 2019).
IMDB. (t.y.a). Hz. Muhammed: Allah’ın elçisi (2015). https://www.imdb.com/title/tt3921314/?ref_=nv_sr_1?ref_=nv_sr_1 (Erişim Tarihi: 28 Haziran 2019).
IMDB. (t.y.b). Majid Majidi. https://www.imdb.com/name/nm0006498/?ref_=nv_sr_1?ref_=nv_sr_1#director (Erişim Tarihi: 28 Haziran 2019).
IMDB. (t.y.c). Majid Majidi. https://www.imdb.com/name/nm0006498/?ref_=nv_sr_1?ref_=nv_sr_1#producer (Erişim Tarihi: 28 Haziran 2019).
IMDB. (t.y.d). Majid Majidi. https://www.imdb.com/name/nm0006498/?ref_=nv_sr_1?ref_=nv_sr_1#writer (Erişim Tarihi: 28 Haziran 2019).
IMDB. (t.y.e). Majid Majidi biography. https://www.imdb.com/name/nm0006498/bio?ref_=nm_ov_bio_sm (Erişim Tarihi: 11 Nisan 2020).
İSAM. (2020). İlahiyat makaleleri veri tabanı. http://ktp.isam.org.tr/?url=makaleilh/findrecords.php (Erişim Tarihi: 16 Nisan 2020).
Majidi, M. (2005). http://www.cineMejidi.com (Erişim Tarihi: 25 Haziran 2019).
YÖK. (2020). Tez merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ (Erişim Tarihi: 02 Nisan 2020).

Turkish Studies - Educational Sciences-Cover

ISSN: 2667-5609
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ