Aktif Yaşlanma Açısından Hayat Boyu Öğrenme: Üçüncü Yaş Üniversiteleri

Günümüzde yaşlı nüfusun artması hem dünyada hem de Türkiye’de bu kesime yönelik çalışmaların yoğunlaşmasına neden olmuştur. Aktif yaşlanma kapsamında yaşlı bireyler yalnızca istihdama katılmaları açısından değil sağlık, eğitim, sosyal hayata katılma gibi konularda da teşvik edilmiş ve bu doğrultuda çalışmalar yürütülmüştür. Yaşlı bireylerin eğitimi bu açıdan değerlendirildiğinde çok önemli bir konuyu teşkil etmektedir. Hayat boyu öğrenme kapsamında yaşlı bireyler ilgisini çeken konularda eğitim hizmetlerine yönelmişlerdir. Birçok ülke, yaşlı bireylerin eğitimi hakkında düzenlemeler yapmış ve eğitim kurumları oluşturmuştur. “Üçüncü yaş üniversiteleri” de bu kapsamda kurulan bir kurumdur. Bu üniversiteler ilk olarak 1973 yılında Fransa’da ortaya çıkmıştır. Fransa’da Touluse Üniversitesi bünyesinde yaşlılara yönelik dil, din, tarih, felsefe, müzik, sanat gibi birçok eğitim hizmeti verilmiştir. Fransa’da oluşturulan bu üniversite, diğer Avrupa ülkelerine ve Dünya’daki birçok ülkeye ilham kaynağı olmuştur. Daha sonra Cambridge’de 1981 yılında literatürde İngiliz modeli olarak bilinen “Üçüncü Yaş Üniversitesi” kurulmuştur. Bu çalışmada aktif yaşlanma kapsamında hayat boyu öğrenme kavramı değerlendirilmiştir. Araştırmada doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Karşılaştırmalı eğitim yaklaşımlarından tanımlayıcı yaklaşım kullanılmıştır. Bu kapsamda dünyada yaşlı bireylerin eğitimlerine yönelik açılan Üçüncü Yaş Üniversiteleri analiz edilmiştir. Burada literatürde sıkça değinilen Fransa Üçüncü Yaş Üniversitesi Modeli ve İngiliz Üçüncü Yaş Üniversitesi modeli incelenerek bu modellere örnek olarak Comenius Üniversitesi ve Melbourne Üniversitesi faaliyetleri ve yapısı açısından irdelenmiştir. Çalışmanın son kısmında ise Türkiye’de 2016 yılında kurulan ve faaliyetine devam eden Tazelenme Üniversitesi’nin yapısına ve faaliyetlerine değinilmiştir. Böylelikle bu çalışma dünyadaki modelleri ve ülkemizdeki uygulamaları gözler önüne sererek, bu konuda ülkemizde atılması gereken adımlar, uygulanması gereken sosyal politikalar hakkında bizlere yol gösterecektir.

Lifelong Learning in Respect to Active Ageing: A Case of University of Third Age

Growing elderly population has led more researches to be conducted on the subject nowadays both in the world and Turkey. In the scope of active ageing, elderly population are not only encouraged contributing to employment but also to the subjects of health, education, and social life. Considering elderly people’s education on this manner, the matter becomes more relevant. In the extent of lifelong learning, elderly people tend to do training services that attract them. Several countries have made revisions and build educational facilities on elderly people education. Subjects as language, religion, history, philosophy, music, and art thought targeting elderly people in Toulouse University in France. This university in France have inspired several countries in Europe and in the world. University of Third age, known as British model in the literature, was founded later in Cambridge in 1981. This study examines lifelong learning term with respect to active ageing. Document analysis method was used in the research. Descriptive approach, one of the comparative education approaches, was used. In this context, Universities of third age oriented on elderly people’s education will be analyzed around the world. Frequently mentioned in the literature, French Model of University of Third Age and British Model University of Third Age will be investigated via samples of Comenius University and Melbourne University regarding their activities and structures. Refection University, founded in 2016 in Turkey, will be investigated lastly in this study. Thus, this study reveals both world and Turkish examples of the practices and becomes a guidance for steps to be followed and social policies.

PDF

___

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2013). Türkiye’de Yaşlıların Durumu ve Yaşlanma Ulusal Eylem Planı Uygulama Programı. Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Müdürlüğü, Ankara. https://doi.org/10.21560/spcd.vi.546753
Ballesteros, R. F., Molina, M. A., Schettini, R. and Rey, L. D. (2012). “Promoting Active Aging Through University Programs for Older Adults”. GeroPsych, 25 (3), 145–154. https://doi.org/10.1024/1662-9647/a000064
Cambridge Üçüncü Yaş Üniversitesi, https://u3ac.org.uk/history-of-u3ac/
Canatan, Ü. ve Boz, H. (2019). “Hayat Boyu Öğrenme Etkinliklerine Katılımın Aktif Yaşlanmanın Desteklenmesindeki Rolü”. Turkish Studies Social Sciences. 14(3): 343-363. https://doi.org/10.29228/turkishstudies.22541
Chamahian, A. (2010). Se former dans les universités tous âges: contextes éducatifs, logiques d’engagement et expériences du vieillir. Actes du congrès de l’Actualité de la recherche en éducation et en formation. https://doi.org/10.3917/rdn.384.0218
Cheng, Y. (2013). Learning in the Third Age in the UK: Motivators and Barriers. (Unpublished Master’s thesis). University of Wolverhampton, Wolverhampton, United Kingdom. Comenius Üçüncü Yaş Üniversitesi, (https://cdv.uniba.sk/en/university-of-the-third-age/).
Diggs, J. (2008). “Activity Theory of Aging”. Encyclopedia of Aging and Public Health (Ed. Sana Loue and Martha Sajatovic), 79–81. https://doi.org/10.1007/978-0-387-33754-8_9
Erikson, Erik, H. (2018). İnsanın Sekiz Evresi. (Çev. Gonca Akkaya). Okuyan Us Yayınevi, İstanbul. European Commission (2012). Active Ageing Report. http://ec.europa.eu/public_opinion/index_en.htm
Farmosa, M. (2019). “Active Ageing Through Lifelong Learning: The University of the Third Age”. The University of the Third Age and Active Aging (Editor: Marvin Farmosa). Springer Nature Switzerland. https://doi.org/10.1007/978-3-030-21515-6_1
Formosa, M. (2009). Renewing universities of the third age: Challenges and visions for the future. Recerca, 9, 171–196.
Formosa, M. (2010). Universities of the Third Age: A rationale for transformative education in later life. Journal of Transformative Education, 8(3), 197–219. https://doi.org/10.1177/1541344611419857
Formosa, M. (2014). Four decades of Universities of the Third Age: Past, present, and future. Ageing & Society, 34(1), 42–66. https://doi.org/10.1017/s0144686x12000797
Guðmundsson, H. K. (2019). Be Active Through Lifelong Learning! The University of the Third Age in Iceland. In The University of the Third Age and Active Ageing (pp. 45-55). Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-21515-6_4
Hebestreit, L. (2008). The role of the University of the Third Age in meeting needs of adult learners in Victoria, Australia. Australian Journal of Adult Learning, 48(3), 547–565.
Hebestreit, L. K. (2006). An evaluation of the role of the University of the Third Age in the provision of lifelong learning (Doctoral dissertation, University of South Africa).
Herakleitos, (2005). Fragmanlar. Çev. Cengiz Çakmak, Ed. Çiğdem Dürüşken, İstanbul, Kabalcı Yayınevi.
http://tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (Erişim Tarihi: 15.03.2020)
https://cdv.uniba.sk/en/university-of-the-third-age/). (Erişim Tarihi: 01.04.2020)
https://data.oecd.org/pop/elderly-population.htm#indicator-chart (Erişim Tarihi: 10.03.2020)
https://ec.europa.eu/eurostat/data/database (Erişim Tarihi: 10.03.2020)
https://tazelenme.com/hakkinda (Erişim Tarihi: 10.04.2020)
https://u3ac.org.uk/history-of-u3ac/). (Erişim Tarihi: 01.04.2020)
https://www.u3amelbcity.org.au/lets-do-groups (Erişim Tarihi: 05.04.2020)
https://www.u3amelbcity.org.au/u3a-melbourne-city (Erişim Tarihi: 05.04.2020)
Huang, C.-S. (2006). The University of the Third Age in the UK: An Interpretive and Critical Study. Educational Gerontology, 32(10), 825–842. doi:10.1080/03601270600846428
İngiltere Üçüncü Yaş Üniversiteleri Vakfı, https://www.u3a.org.uk/
Kern, D. (2016). France. In: Findsen B., Farmosa, M. (eds), International Perspectives on Older Adult Education Lifelong Learning Book Series, Vol. 22. Springer.
Kutsal, Yeşim Gökçe (2011). Yaşlanan Dünyanın Yaşlanan İnsanları. Yaşlanan Dünyaya Hazırlık Sempozyum Kitabı içinde. Türk Geriatri Derneği.
Lamb,A. 2019: “The University of the Third Age Movement in Australia: From Statewide Networking to Community Engagement”, Chapter 12, The University of the Third Age and Active Ageing,pp.145-155. https://doi.org/10.1007/978-3-030-21515-6_12
Melbourne Üçüncü Yaş Üniversitesi, https://www.u3amelbcity.org.au/u3a-melbourne-city
Midwinter, E. (2005). How many people are there in the third age? Ageing & Society, 25(1), 9–18.
Narushima, M., Liu, J., & Diestelkamp, N. (2018). Lifelong learning in active ageing discourse: Itscons erving effect on health, wellbeing and vulnerability. Ageing & Society, 38(4), 651–675. https://doi.org/10.1017/s0144686x16001136
Özkan, U. B. (2019). Eğitim Bilimleri Araştırmaları İçin Doküman İnceleme Yöntemi. Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786052417232
Swindell, R. F., & Thompson, J. (1995). International perspectives on the U3A. Educational Gerontology, 21(5), 415–427.
T.C. Avrupa Birliği Bakanlığı (2011). 2012 Avrupa Aktif Yaşlanma ve Nesillerarası Dayanışma Yılı Hakkında Bilgi Notu. Ankara.
United Nations (2002). Report of the Second World Assambly on Ageing Madrid 8-12 April 2002. (New York: United Nations Publication).
Vellas, F.(2019)“Origins and Development: The Francophone Model of Universities of the Third Age” Chapter 2,The University of the Third Age and Active Ageing, pp.19-30. https://doi.org/10.1007/978-3-030-21515-6_2
Veloso, E. C. (2017). Learning for older adults in Portugal: Universities of the Third Age in a state of change. Australian Journal of Adult Learning, 57(3), 458-473.
Withnall, A. (2016). United Kingdom. In: Findsen B. Formosa M. (eds), International Perspectives on Older Adult Education. Lifelong Learning Book Series, Vol: 22. Springer, Cham.
World Health Organization (1999). Men, Ageing and Health, 01WHO/NMH/ NPH 01.2 Geneva.
World Health Organization (2002). Active Ageing A Policy Framework, Spain.

Turkish Studies - Educational Sciences-Cover

ISSN: 2667-5609
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ