DİNDARLAR DAHA FAZLA MÜTEVAZI MI? ALÇAKGÖNÜLLÜLÜK VE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ

Alçakgönüllülük yüz yıllardır teolojik bir kavram olarakdeğerlendirilmektedir. O, dünya dinlerinin çoğunda merkezi bir erdemolarak betimlenmektedir. Alçakgönüllülüğün önemi farklı teolojikgelenekler boyunca uzanmaktadır. Yahudilik, Hristiyanlık ve İslâmolmak üzere üç büyük teistik din dikkate alındığında alçakgönüllülüğünönemli bir erdem olduğu ortaya çıkmaktadır. Dinlerin alçakgönüllülüğeverdiği değerden ötürü dindar bireyler, dindar olmayanlara göre dahafazla mütevazı davranma eğiliminde olabilir ve kendilerini daha fazlamütevazı olarak görebilirler. Bu kapsamda “dindar bireyler dindarolamayanlara göre daha fazla mütevazı mı?” sorusu çerçevesinde gelişenaraştırmada iç kaynaklı dindarlık ile alçakgönüllülük arasındaki ilişki veetkileşim konu edinilmektedir. Ayrıca demografik değişkenlerçerçevesinde alçakgönüllülük ve dindarlığın cinsiyete göre farklılaşıpfarklılaşmadığı, öğrenim görülen fakülte değişkenine görealçakgönüllülük ve dindarlığın nasıl değiştiği araştırılmaktadır. Ulaşılanbulgular neticesinde dindarlıkla alçakgönüllülük arasında orta düzeyde,pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Ayrıca iç kaynaklıdindarlığın alçakgönüllülüğün anlamlı bir yordayıcısı olduğu tespitedilmiştir. Alçakgönüllülük ve dindarlık arasındaki bu ilişkinin yanı sırademografik değişkenler bağlamında kadınların alçakgönüllülük vedindarlık düzeyinin erkeklerden yüksek olduğu, ilahiyat fakültesindeöğrenim gören öğrencilerin alçakgönüllülük ve dindarlık düzeylerinin araştırmaya dâhil olan diğer fakültelerde öğrenim gören öğrencilerdenanlamlı bir şekilde yüksek olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bulgularliteratürdeki diğer araştırma verileriyle karşılaştırıldığında, dindarlığınalçakgönüllülüğü teşvik ettiği ancak onun temel bir bileşeni olmadığısonucu ortaya çıkmaktadır.

ARE RELIGIOUS INDIVIDUALS MORE HUMBLE? THE RELATIONSHIP BETWEEN HUMILITY AND RELIGIOSITY

Humility has been an important theological concept for millennia. Humility is a central virtue of many world religions. Its importance extends across diverse theological traditions. Considering the three major theistic religions Judaism, Christianity and Islam, humility appears to be an important virtue. Because of the value many religions place on humility, religious individuals may tend to behave more humble, and see themselves as more humble than non-religious ones. The focus of the research is whether religious individuals are more humble than nonreligious ones. In this context, the research focuses on the relationship and interaction between internal religiosity and humility. Furthermore, it is investigated whether humility and religiosity differ according to gender and faculty type within the framework of demographic variables. As a result, it was found that there is a moderate, positive and significant relationship between religiosity and humility. In addition, it was found that internal religious motivation was a significant predictor of humility. It was also found that the level of humility and religiosity of women was higher than that of men and the level of humility and religiosity of the students studying in theology faculty was significantly higher than that of the students in other faculties. When the findings of this study are compared with other research data in the literature, it appears that religiosity promotes humility but it is not a basic component of it.

PDF

___

Aghababaei, N. (2014). God, the Good Life, and HEXACO: the Relations among Religion, Subjective Well-Being and Personality. Mental Health, Religion & Culture, 17(3), 284-290.
Aghababaei, N., Błachnio, A., Arji, A., Chiniforoushan, M., Tekke, M. ve Mehrabadi, A. F. (2016). Honesty–Humility and the HEXACO Structure of Religiosity and Well-Being. Current Psychology, 35(3), 421-426. doi:DOI 10.1007/s12144-015-9310-5
Aghababaei, N., Mohammadtabar, S. ve Saffarinia, M. (2014). Dirty Dozen vs. The H factor: Comparison of the Dark Triad and Honesty–Humility in prosociality, religiosity, and happiness. Personality and Individual Differences, (67), 6-10.
Allport, G. W. (2004). Birey ve Dini. (B. Sambur, Çev.) (1. bs.). Ankara: Elis Yayınları.
Aydın, M. (2003). Gençliğin Değer Algısı: Konya Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(3), 121-145.
Blair, O. H. (1907). The Rule of St. Benedict (2. bs.). Scotland: The Abbey Press.
Bollinger, R. A. (2010). Humility: An Integrative Analysis and the Validation of a Dispositional Measure. (Yayımlanmamış unpublished doctoral dissertation). Biola University Rosemead School of Psychology, California.
Bollinger, R. A. ve Hill, P. C. (2012). Humility. Religion, Spirituality, and Positive Psychology: Understanding the Psychological Fruits of Faith içinde . California: Praeger.
Bollinger, R. A., Kopp, K. J., Hill, P. C. ve Williams, J. (2006). Validation of a Measurement of Dispositional Humility. Annual Meeting of the American Psychological Association Poster, New Orleans, LA.
Davis, D. E. ve Hook, J. N. (2014). Humility, Religion, and Spirituality: An Endpiece. Journal of Psychology & Theology, 42(1), 111-117.
Davis, D. E., Hook, J. N., Worthington, E. L., Tongeren, D. R. V., Gartner, A. L. ve Emmons, R. A. (2011). Relational Humility: Conceptualizing and Measuring Humility as a Personality Judgement. Journal of Personality Assessment, 93(3), 225-234.
Davis, D. E., Hook, J. N., Worthington, E. L., Van Tongeren, D. R., Gartner, A. L. ve Jennings, D. J. (2010). Relational Spirituality and Forgiveness: Development of The Spiritual Humility Scale (SHS). Journal of Psychology and Theology, 38(2), 91-100.
Davis, Worthington, E. L. ve Hook, J. N. (2010). Humility: Review of Measurement Strategies and Conceptualization as Personality Judgment. The Journal of Positive Psychology, 5(4), 243- 252.
Dwiwardani, C., Hill, P. C., Bollinger, R. A., Hook, J. N. ve Davis, D. E. (2014). Virtues Develop From a Secure Base: Attachment and Resilience as Predictors of Humility, Gratitude, and Forgiveness. Journal of Psychology & Theology, 42(1), 83-90.
el-İsfahâni, R. (2009). Erdemli Yol. (M. Tan, Çev.). İstanbul: iz Yayıncılık.
el-Muhâsibî. (2015). Er-Riâye li Hukûkillah-Kalb Hayatı-. (A. Yüce, Çev.). İzmir: Işık Yayınları.
Exline, J. J. (2012). Humility and the Ability to Receive from Others. Journal of Psychology and Christianity, 31(1), 40-50.
Exline, J. J. ve Geyer, A. L. (2004). Perceptions of Humility: A Preliminary Study. Self and Identity, (3), 95-114.
Exline, J. J. ve Hill, P. C. (2012). Humility: A consistent and robust predictor of generosity. The Journal of Positive Psychology, 7(3), 208-218.
Gazzâlî. (1989). İhyâu Ulûmi’d-Dîn. (A. Serdaroğlu, Çev.) (C. 1-4, C. 3). İstanbul: Bedir Yayınevi.
Green, R. (1973). Jewish Ethics and the Virtue of Humility. The Journal of Religious Ethics, 1(1), 53-63.
Grubbs, J. B. ve Exline, J. J. (2014). Humbling Yourself Before God: Humility as a Reliable Predictor of Lower Divine Struggle. Journal of Psychology & Theology, 42(1), 41-49.
Güven, M. (2019). Narsisizm, Alçakgönüllülük ve Dindarlık İlişkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Hoge, D. (1972). A Validated Intrinsic Religious Motivation Scale. Journal for the Scientific Study of Religion, 11(4), 369-376.
Hook, J. N., Davis, D. E., Owen, J., Worthington, E. L. ve Utsey, S. O. (2013). Cultural Humility: Measuring Openness to Culturally Diverse Clients (This Article Has Been Corrected). Joumal of Counseling Psychology, 60(3), 353-366.
Hökelekli, H. (2010). Din Psikolojisine Giriş (1. bs.). İstanbul: Dem Yayınları. Izutsu, T. (1975). Kur’ân’da Allah ve İnsan. (S. Ateş, Çev.). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
İbn Ebi’d-Dünyâ. (2007). Et-Tevâdû’ ve’l-Humûl Hadislerde Tevazu ve Kibir. (Z. Yıldız, Çev.) (1. bs.). İstanbul: Ocak Yayıncılık.
Johnson, M. K., Rowatt, W. C. ve Petrini, L. (2011). A New Trait on the Market: Honesty Humility as a Unique Predictor of Job Performance Ratings. Personality and Individual Differences, (50), 857–862.
Karaca, F. (2000). Ölüm Psikolojisi (1. bs.). İstanbul: Beyan Yayınları.
Kayıklık, H. (2000). Dini Yaşayış Biçimleri: Psikolojik Temelleri Açısından Bir Değerlendirme. (Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Konrad Adenauer Vakfı. (1999). Türk Gençliği 98 Suskun Kitle Büyüteç Altında. İstanbul.
Krause, N. (2010). Religious Involvement, Humility, and Self-Rated Health. Soc. Indic. Res., (98), 23-39.
Krause, N. (2012). Religious Involvement, Humility, and Change in Self-Rated Health Over Time. Journal of Psychology & Theology, 40(3), 199–210.
Krause, N. (2014). Exploring the Relationships among Humility, Negative Interaction in the Church, and Depressed Affect. Aging & Mental Health, 18(8), 970-979.
Krause, N. ve Hayward, R. D. (2014). Religious Involvement and Humility. The Journal of Positive Psychology, 9(3), 254-265.
LaBouff, J. P., Rowatt, W. C., Johnson, M. K., Tsang, J. ve McCullough-Willerton, G. (2012). Humble Persons are More Helpful than less Humble Persons: Evidence from Three Studies. The Journal of Positive Psychology, 7(1), 16-29.
Lavelock, C. R., Worthington, E. L., Davis, D. E., Griffin, B. J., Reid, C. A., Hook, J. N. ve Van Tongeren, D. R. (2014). The Quiet Virtue Speaks: An Intervention to Promote Humility. Journal of Psychology & Theology, 42(1), 99-110.
Lewis, C. S. (2001). Mere Christianity. New York: HarperCollins.
McElroy, S. E., Rice, K. G., Davis, D. E., Hook, J. N., Hill, P. C., Worthington, E. L. ve Van Tongeren, D. R. (2014). Intellectual Humility: Scale Development and Theoretical Elaborations in the Context of Religious Leadership. Journal of Psychology & Theology, 42(1), 19-30.
Mehmedoğlu, A. U. (2006). İlâhiyat Fakültesi Öğrencilerinin Değer Yönelimleri ve Dindarlık-Değer İlişkisi (M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Örneği). M. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 30(1), 133-167.
Murray, A. (1910). Humility: The Beauty of Holiness. New York: Fleming H. Revell Company.
Nelson, D. M. (1985). The Virtue of Humility in Judaism: A Critique of Rationalist Hermeneutics. The Journal of Religious Ethics, 13(2), 298-311.
Onay, A. (2004). Dindarlık Etkileşim ve Değişim: Üniversite Öğrencileri Örneklemi (1. bs.). İstanbul: Dem Yayınları.
Owen, J., Jordan, T. A., Turner, D., Davis, D. E., Hook, J. N. ve Leach, M. M. (2014). Therapists’ Multicultural Orientation: Client Perceptions of Cultural Humility, Spiritual/Religious Commitment, and Therapy Outcomes. Journal of Psychology & Theology, 42(1), 91-98.
Owens, B. P., Johnson, M. D. ve Mitchell, T. R. (2013). Expressed Humility in Organizations: Implications for Performance, Teams, and Leadership. Organization Science, 24(5), 1517- 1538.
Öztürk, E. E. (2017). Üniversite Öğrencilerinde İyimserlik, Dindarlık ve Dini Yönelim İlişkisi. İslâmî İlimler Dergisi, 12(3), 165-190.
Peterson, C. ve Seligman, M. E. P. (2004). Character Strengths and Virtues: A Handbook and Classification (1. bs.). New York: Oxford University Press.
Porter, S. L., Rambachan, A., Vélez de Cea, A., Rabinowitz, D., Pardue, S. ve Jackson, S. (2017). Religious Perspectives on Humility. E. L. Worthington, D. E. Davis ve J. N. Hook (Ed.), Handbook of Humility Theory, Research, and Applications içinde (1. bs.). New York: Routledge.
Quiros, A. E. (2006). The Development, Construct Validity, and Clinical Utility of the Healthy Humility Inventory. (Yayımlanmamış unpublished doctoral dissertation). Texas A&M University, Texas.
Rowatt, W. C., Kang, L. L., Haggard, M. C. ve LaBouff, J. P. (2014). A Social-Personality Perspective on Humility, Religiousness, and Spirituality. Journal of Psychology & Theology, 42(1), 31-40.
Rowatt, W. C., Ottenbreit, A., Nesselroade, K. P. ve Cunningham, P. A. (2002). On Being Holier- Than-Thou or Humbler-Than-Thee: A Social-Psychological Perspective on Religiousness and Humility. Journal for the Scientific Study of Religion, 41(2), 227-237.
Saygın, Y. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Tevazu Düzeylerinin Denetim Odağı ve Kişilik Özellikleri Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Nemettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Seligman, M. E. P. (2002). Authentic Happiness Using the New Positive Psychology to Realize Your Potential for Lasting Fulfillment. New York: Atria Paperback Books.
Shikholeslami, P. (2016). Üniversite Öğrencilerinde Yilmazlik Ve Alçak Gönüllülük Düzeylerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış unpublished master’s thesis). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Sühreveverdî, Ş. (2016). Gerçek Tasavvuf [Avârifü’l-Meârif]. (D. Selvi, Çev.) (11. bs.). İstanbul: Semerkand Yayınları.
Tangney, J. P. (2000). Humility: Theoretical Perspectives, Empirical Findings and Directions for Future Research. Lournal of Social and Clinical Psychology, 19(1), 70-82.
Tangney, J. P. (2002). Humility. C. R. Snyder ve J. S. Lopez (Ed.), Handbook of Positive Psychology içinde . Oxford: Oxford University Press.
Temiz, Y. E. (2014). Yetişkinlerde Dini Başa Çıkma Yöntemi Olarak Duâ. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Ulu, M. (2018). Hayatı Anlamlandırma ile Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişki Üzerine. Bilimname, XXXVI(2), 165-187.
Uysal, V. (1996). Din Psikolojisi Açısından Dinî Tutum Davranış ve Şahsiyet Özellikleri (1. bs.). İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
Van Tongeren, D. R., Davis, D. E., Hook, J. N., Rowatt, W. C. ve Worthington, E. L. (2018). Religious Differences in Reporting and Expressing Humility. Psychology of Religion and Spirituality, 18(10), 174-184.
Woodruff, E., Tongeren, D. R. V., McElroy, S. E., Davis, D. E. ve Hook, J. N. (2014). Humility and Religion: Benefits, Difficulties, and a Model of Religious Tolerance. C. Kim-Prieto (Ed.), Religion and Spirituality Across Cultures içinde , Cross-Cultural advancements in Positive Psychology. Dordrecht: Springer.
Worthington, E. L. (2017). Political Humility:A Post-Modern Reconceptualization. E. L. Worthington, D. E. Davis ve J. N. Hook (Ed.), Handbook of Humility Theory, Research, and Applications içinde (1. bs.). New York: Routledge.
Worthington, E. L. ve Allison, S. T. (2018). Heroic Humility What the Science of Humility Can Say to People Raised on Self-Focus (1. bs.). Washington DC: Amrican Psychological Association.
Worthington, E. L., Davis, D. E. ve Hook, J. N. (2017). Introduction: Context, Overview, and Guiding Questions. E. L. Worthington, D. E. Davis ve J. N. Hook (Ed.), Handbook of Humility Theory, Research, and Applications içinde (1. bs., ss. 1-15). New York: Routledge.
Yapıcı, A. (2002). Dini Yaşayışın Farklı Görüntüleri ve Doğmatik Dindarlık. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2(2), 75-117.
Yapıcı, A. (2007). Ruh Sağlığı ve Din: Psiko-Sosyal Uyum ve Dindarlık (1. bs.). Adana: Karahan Kitabevi.
Yapıcı, A. ve Zengin, Z. S. (2003). İlâhiyat Fakültesi Öğrencilerinin Değer Tercih Sıralamaları Üzerine Psikolojik Bir Araştırma: Çukurova Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(4), 173-206.
Yapıcı, Asım. (2012). Türk Toplumunda Cinsiyete Göre Dindarlık Farklılaşması: Bir Meta-Analiz Denemesi. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17(2), 1-34.
Yapıci, A. (2016). Cinsiyete Göre Farklılaşan Dindarlıklar ve Kadınlarda Dinsel Yaşamın Farklı Görüntüleri. Dini Araştırmalar (Kadın Özel Sayısı), 131-161.
Yavuz, K. (1982). Din Psikolojisinin Araştırma Alanları. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (5), 87-108.

Turkish Studies- Comparative Religious Studies-Cover

ISSN: 2667-5544
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ