Hz. Peygamber’e (sas) ait olmayan sözlerin onun ağzındanuydurulması, yapmadığı veya onaylamadığı bir davranışın kendisine izafeedilmesi sonucu ortaya çıkan rivayetlere mevzû hadis denmektedir. Birrivayetin mevzû olduğu bâtıl ve masnû kelimeleriyle de ifadeedilmektedir. Mevzû hadisler muhaddisler tarafından çeşitli metotlarlabir araya getirilmiştir. İbnü’l-Kayserânî’nin Tezkiretü’l-mevzûât’ı,Cûzekanî’nin el-Ebâtîl ve’l-menâkîr ve’s-sıhâh ve’l-meşâhîr’i, Ebû’l-Ferecİbnü’l-Cevzî’nin el-Mevzûât’ı, Suyûtî’nin kaleme aldığı el-Leâli’l-masnûafi’l-ehâdîsi’l-mevzûa’sı, İbn Arrâk’ın Tenzîhü’ş-şerîati’l-merfûa ani’lahbâriş-şenîati’l-mevzûa’sı vb. eserler bu alanda öne çıkan teliflerdir. Buliteratürde yazılmış önemli bir eser de el-Muğnî ani’l-hıfzi ve’l-kitâb adlıeserdir. Müellifinin tam adı Ebû Hafs Ziyâüddîn Ömer b. Bedr b. Saîd el-Mevsılî (ö. 622/1225) olup kendisi muhaddis ve Hanefî fakîhidir.557/1162’de Mûsul’da doğan Mevsılî’nin lakabının Safiyyüddin,nisbelerinin de Verrânî, Hanefî olduğu belirtilmiştir. Eğitimini Bağdat’tasürdüren Mevsılî, Ebû’l-Ferec İbnü’l-Cevzî gibi âlimlerden yararlanmıştır.Halep, Dımaşk, Kudüs gibi ilim merkezlerinde hadis rivayet etmiş veömrü boyunca âlimlerden faydalanmayı sürdürmüş olan Mevsılî’den debirçok kimsenin rivayette bulunduğu ifade edilmiştir. Onun hadis vediğer alanlarda başka eserleri bulunmaktadır. Çalışmamızın konusuolan el-Muğnî adlı eserinde hadislerin sened ve metinlerini zikretmeden,hangi konularda sahih hadislerin bulunmadığı veya hangi konularda Hz.Peygamber’den (sas) rivayet gelmediğini belirtmiştir. Müellifin,öğrencilere ve hadisle iştigal etme şansı bulamamış meslek sahiplerinekısaca bilgi vermek ve onları hadise yönlendirmek için seçtiği bu metot bazı âlimler tarafından isabetsiz diye nitelendirilerek ciddi anlamdaeleştirilmiştir. Bu çalışmamızda Mevsılî’nin, özellikle mukaddimekısmında Muhammed Hıdır et-Tûnusî tarafından mevzû hadisler ile ilgilifaydalı ve geniş malumat sunulan el-Muğnî adlı eseri çerçevesinde mevzûhadislere yaklaşımı, takip ettiği metot ve kendisine yöneltilen eleştirilerüzerinde durulacak ve gerekli görülen değerlendirmeler yapılmayaçalışılacaktır.

The words that are not belonging to the Prophet are made up from his mouth and the result is called Mevzu Hadith. It is also expressed by the vagueness and masni words that a narrative is in place. The corresponding hadiths have been gathered by muhaddis with various methods. Ibn al-Kayserani's Tezkiretu'l-mevzuât, Cuzekanî's al-Ebâtîl ve'l-menâkîr ve's-sıhâh ve'l-meşahîr, Abu'l-Ferec Ibn al-Jawzi's al- Mevzûât, al-Leâli'l-masnûa fi'l-ehâdîsi'l-mevzûa, which Suyuti received, and Ibn Arrâk's Tenzîhü'ş-şerîati'l-merfûa ani'l-ahbāriş-şenîa, etc. artifacts are the outstanding copyrights on this scene. An important work written in this literature is al-Muğnî ani'l-hıfzi ve'l-kitâb. The full name of the author is Abu Hafs Ziyâüddîn Ömer b. Bedr b. Said al-Mawsili (d. 622/1225) and himself is the muhaddis and Hanafi clergyman. 557/1162 in Mosul was named Safiyyuddin of the name of the Mevsilî, Verrânî, Hanafi is stated. Mevsili, who continued his education in Baghdad, also benefited from scholars such as Abu'l-Ferec Ibn al-Jawzi. In the centers of science such as Aleppo, Damascus and Jerusalem, Hadith has been narrated and it is stated that there are many rivayades among Mevsilî who continued to benefit from scholars throughout his life. His hadith and other fields also have other works. In the work of al-Muğnî which is the subject of our study, we do not mention the texts of the hadiths and on which topics there are not any sahih hadiths or in which subjects He said that he did not come from the Prophet. This method, which the writer chose to give brief information to the students and professional owners who had no chance to engage in hadith, and to direct them, was seriously criticized by some scholars as being uneducated. In this work, we will focus on the approach to Mevzu Hadiths, the method followed by him, and the criticisms directed to him in the framework of al-Muğnî, which is a useful and extensive information on Hıdır et-Tûnusî, especially in his verses.