TÜRKİYE’DE İŞ KAZALARI VE KADER ANLAYIŞI ÜZERİNE TİPOLOJİK BİR ARAŞTIRMA: İŞ KAZALARI VE KADER ÖLÇEĞİ

İş yerinde, çalışanların karşı karşıya kaldığı, yaralanma ve hattaölümle sonuçlanabilen iş kazalarında Türkiye, dünya ve Avrupasıralamasında önlerde yer almaktadır. İş kazalarının meydanagelmesinde birçok faktör etkili olmakla birlikte, gerekli tedbirleri alma ilerisk almaya yönelik tutum ve davranışların arka planında birey vetoplumların inanç ve kabulleri önemli bir yer tutmaktadır.Kader inancı ve kadercilik tartışmaları ilk çağlardan bu yanainsanoğlunun gündeminde var ola gelmiştir. Kader konusunda hemenbütün inanç sistemlerinin birbirinden farklı ve zıt fikirleri aynı andabarındırdığı görülmektedir. Birey ve toplumların benimsediği kaderanlayışı doğrultusunda tutum ve davranışlarının şekillendiğisöylenebilir. Özellikle iş kazalarında, risk ve önlem almada bireylerintutum ve davranışlarına etkisi bağlamında da kader anlayışı önemli biryere sahiptir. Nitekim yapılan araştırmalarda yüksek düzeyde kadercilikanlayışının risk almayı arttırdığı ve önlem almayı azalttığı ortayakonmuştur.Bu makalede iş kazaları ve kader anlayışı üzerine bir ölçekgeliştirme çalışması yapılarak geçerlik ve güvenirlik analizlerine ilişkinbulgulara yer verilmiştir. İş kazaları ve kader ölçeği 18 maddeli, 3 faktörlügeçerli ve güvenilir bir ölçektir. Yapılan analizler neticesinde iş kazalarıve kader anlayışına yönelik üç tip kader yönelimi ortaya konmuştur.Bunlar, “teslimiyetçi”, “tevekkülcü” ve “öz yeterlikçi” kader anlayışlarıdır. Ortaya konan geçerli ve güvenilir bu ölçme aracının, iş kazalarınayönelik yapılacak araştırmalara kaynaklık edeceği ve alanında birboşluğun doldurmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

A TYPOLOGICAL RESEARCH ON OCCUPATIONAL ACCIDENTS AND PERCEPTION OF DESTINY IN TURKEY: SCALE OF OCCUPATIONAL ACCIDENTS AND DESTINY

Turkey has located ahead of the world and European rankings at occupational accidents that workers faced in the workplace and could be resulted in injury and even death. Although many factors are effective in the occurrence of occupational accidents, the beliefs and acceptances of individuals and societies play an important role in the background of attitudes and behaviors towards taking risks and taking necessary precautions. The faith of fate and destiny debates have been on the agenda of mankind since the early ages. It is seen that almost all belief systems contain different and opposite ideas at the same time on fate. It can be said that attitudes and behaviors are shaped in line with the understanding of destiny adopted by individuals and societies. Fate understanding has an important place in the context of its effect on individuals' attitudes and behaviors on risk and prevention especially in occupational accidents. As a matter of fact, researches have shown that high level of fatalism increases risk taking and reduces precautions. In this article, a scale development study on occupational accidents and fate understanding is made and findings related to validity and reliability analysis are presented. “Occupational Accidents and Fate Scale" has a valid and reliable scale with 18 items and 3 factors. As a result of the analyzes, three types of fate orientations have been put forward for the understanding of occupational accidents and fate. These are fate mentalities of “Submissive”, “Resignation” and “Self Proficiency". It is believed that this valid and reliable measurement tool will be the source of the researches about occupational accidents and will contribute to the filling of a gap in the field.

PDF

___

Bolay, S. H. (1997). Felsefi Doktrinler Ve Terimler Sözlüğü. Ankara: Akçağ Yayınları.
Büyüköztürk, Ş. (2006). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Can, A. (2014). Spss İle Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Çarkoğlu, A., & Kalaycıoğlu, E. (Tarih Yok). "Türkiye’de Dindarlık: Uluslararası Bir Karşılaştırma", İstanbul: Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi. 05 30, 2019 Tarihinde Http://İpc.Sabanciuniv.Edu/Wp-Content/Uploads/2013/01/Rapor-Kamu- Dindarl%C4%B1k-1.Pdf Adresinden Alındı
Daşbadem, İ. (2008). Geçmişten Günümüze Yahudi Mezheplerinin Mesih Anlayışı Ve Mesihi Hareketler, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Konya Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Demir, A., & Öz, A. (2018, Aralık). "Teolojik Açıdan İş Kazalarının İncelenmesi". Avrupa Bilim Ve Teknoloji Dergisi(14), 189-197. 05 30, 2019 Tarihinde Https://Dergipark.Org.Tr/Download/Article-File/579763 Adresinden Alındı
Gölcük, Ş., & Toprak, S. (1998). Kelam. Konya: Tekin Kitabevi Yayınları.
Haynıe, D. L., Soller, B., & Wıllıams, K. (2014). "Anticipating Early Fatality: Friends', Schoolmates' And Individual Perceptions Of Fatality On Adolescent Risk Behaviors". Journal Youth Adolescence (43(2)), 175–192.
İbnimanzûr. (Ts). Lisânü’l-Arab (Cilt 13). Beyrut: Darüs Sadr.
Karadaş, C. (2017). Kadere İman. İstanbul: Dib Yayınları.
Kirman, M. A. (2004). Din Sosyolojisi Terimler Sözlüğü. İstanbul: Rağbet Yayınları.
Macit, M. (2014). Boyun Eğme-Başa Çıkma Sarkacında Kadercilik Sosyal Psikolojik Bir Yaklaşım. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
Preston, C. C., & Colman, A. (2000). "Optimal Number Of Response Categories İn Rating Scales: Reliability, Validity, Discriminating Power, And Respondent Preferences". Acta Psychologica(104), 1-15.
Tarakçı, M. (2010). "Kalvinizmde Kader Anlayışı". Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 19(2), 93-119.
Tavşancıl, E. (2005). Tutumların Ölçülmesi Ve Spss İle Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
Turan, İ., Şimşek, Ü., & Aslan, H. (2015). "Eğitim Araştırmalarında Likert Ölçeği Ve Likert-Tipi Soruların Kullanımı Ve Analizi". Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(30), 186- 203.
http://sozluk.gov.tr/ (Erişim: 30.05.2019).

Turkish Studies- Comparative Religious Studies-Cover

ISSN: 2667-5544
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ