Öğretmen Görüşlerine Göre Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Edebî Zevk ve Hoşa Giderlik Açısından Değerlendirilmesi

Bu çalışmanın amacı öğretmen görüşlerine göre Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin edebî zevk ve hoşa giderlik açısından değerlendirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda çalışma nitel araştırma yöntemine göre tasarlanmıştır. Veri toplama sürecinde yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşmelerin analizinde içerik analizi yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Batman ilinde görev yapmakta olan 15 Türkçe öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenlerin çoğunluğu Türkçe ders kitaplarındaki metinleri edebî zevk ve hoşa giderlik açısından yetersiz bulmuşlardır. Öğretmenlere göre öğrencilerin okurken en çok zevk aldığı ve hoşuna giden metin türü öyküdür. Daha sonra şiir, fabl ve tiyatro gelmektedir. Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin dil zevki ve dil bilinci uyandırabilirliği ile ilgili sonuçlara göre metinlerde kullanılan dil çocuğun seviyesinin üstündedir. Metinlerle ilgili etkinliklerin uygulanabilirliği ile ilgili görüşler incelendiğinde katılımcıların çoğunluğu etkinlikleri yetersiz bulmaktadır. Etkinlik sayısının fazla olması, günlük hayatla ilişkili olmaması, etkinliklerin esnek olmaması dile getirilen sorunlardır. Türkçe öğretim programında yer alan edebî zevk ve estetik haz ile ilgili amaç, kazanım ve açıklamalar yetersiz bulunmuştur. Türkçe ders kitaplarındaki metinler başka metinleri okumaya teşvik etmesi açısından yetersiz bulunmuştur. Öğretmenlere göre ders kitaplarındaki metinler en çok okuma becerisini geliştirmektedir. Öğretmenler ayrıca etkinliklerin konuşma becerisini de geliştirdiğini belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler:

Türkçe ders kitapları, metinler, edebi zevk, öğretmen görüşleri

PDF

___

Aktaş, Ş. (2009). Edebi Metin ve Özellikleri. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı 39, Prof. Dr. Hüseyin AYAN Özel Sayısı, 190-198. Aslan, E. (2010). Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Ders Kitapları, 35(158), Eğitim ve Bilim. Aytan, T. (2011). Aktif Öğrenme Tekniklerinin Dinleme Becerisi Üzerindeki Etkileri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2 (4), 25. Ayyıldız, M. ve Bozkurt, Ü. (2006). Edebiyat ve Kompozisyon Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4 (1), 45-54. Bulut, M. ve Orhan, S. (2012). Türkçe-Edebiyat Ders Kitaplarının Dil ve Kültür Aktarımındaki Rolü ve Önemi Üzerine Bir İnceleme. The Journal of Academic Social Science Studies, 5(8), 297-311. Çiftçi, Ö.,Çeçen, M.A. ve Melanlıoğlu, D., (2007). Altıncı Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirlik Açısından Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (22), 206-219. Erinç, M. S.(1998). Sanatın Boyutları. İstanbul :Çınar Yayınları. Eroğlu, D.; Sarar Kuzu, T. (2014). Türkçe Ders Kitaplarındaki Dilbilgisi Kazanımlarının ve Sorularının Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi. Başkent University Journal of Education, 1(1), 72-80. Göçer, A. (2008). İlköğretim Türkçe Ders Kitaplarının Ölçme ve Değerlendirme Açısından İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1). Gün, M. (2012). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Dersi Okuma Etkinliklerinde Karşılaşılan Sorunlar. Turkish Studies.7 (4), 1961-1977. Gür, T., Coşkun, İ. ve Sağlam, F. (2013). İlkokul 2, 3 Ve 4. Sınıf Türkçe Ders Kitapları Bütüncesinin Kelime Hazinesini Geliştirme Eğitimi Açısından İncelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume , 8(1), 1561- 1570. İşcan, A.; Efendioğlu, S.; Ada, Ş. (2007). Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Edebi Metinlerin Öğrencilere Estetik Zevk Kazandırmadaki Rolü. Gazi Osman Paşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1, 59-67. Küçük, S. (2011). Kültürler Arası Öğrenme Üzerine Bir Kavram-Model Denemesi ve Türkçe Ders Kitapları. Türklük Bilimi Araştırmaları, 29(29), 227-260. Macit, M. ve Soldan, U. (2011). Edebiyat Bilgi ve Teorileri. Ankara: Grafiker Yayınları. MEB (2017). Türkçe Dersi Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. MEB (2018). Türkçe Dersi Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları Yönetmeliği (1995). 2434 Sayılı Tebliğler Dergisi http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/363.pdf (03.08.2019 tarihinde erişilmiştir.). Özbay, M. (2003). Türkçe Öğretiminde Hedef-Araç İlişkisinin Ders Kitabı Örneğinde Değerlendirilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13(13). Solak, M. ve Yaylı, D. (2009). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Ders Kitaplarının Türler Açısından İncelenmesi. Journal of International Social Research, 2(9). TDK (2011). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 119 ve 2652. Timuçin, A. (2005). Estetik. İstanbul: Bulut Yayınları. Ülper, H.(2011). Öğrenci Açısından Okumaya Güdüleyici Etmenler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(2), 941-960. İşeri, K. (2014). Türkçe Ders Kitaplarındaki Resimler. H. Ülper,(Ed.), Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri Üçüncü Baskı içinde(s.92-107). Ankara: Pegem A Yayıncılık. Yaman, H. ve Çolak, S. (2009). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Değerler. Journal of Values Education, 7(18). Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri.Altıncı Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.