Özkul ÇOBANOĞLU

Amaçbilimsel Açıdan Türkoloji ve Neyi Nasıl Eylemek Üzerine Tespitler

Çalışmamızın konusunu yaklaşık yüzyıllık Türkiye Türkolojisi ve Sovyetler sonrasında Türkoloji disiplinin teorik ve uygulamaya yönelik iki boyutunu (Post-Sovyet) veya Sovyetler sonrasında başlayan ve günümüze uzanan bu yeni dönemin ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak felsefî bir zeminde tartışmak oluşturmaktadır. Bu amaca yönelik olarak, Türkoloji disiplinin doğduğu sosyo-kültürel ve politik bağlamdaki yapılanışı ve 20. yüzyıldaki kurumlaşmaları ve gelişmesi, “Batı Türkolojisi”, “Sovyet Türkolojisi” ve “Türkiye Türkolojisi” (Çobanoğlu 2006) kategorilerinde amaçbilimsel ve neyi nasıl eylemek (uygulama) bakımlarından ele alarak ikisi arasındaki uyumluluklar ve uyumsuzluklar, takip edilen yöntemler ve sonuçların yorumlandığı kuramsal çerçeveler sorgulanacaktır. İçinde bulunduğumuz sosyo-kültürel politik bağlam göz önünde bulundurularak geleceğe yönelik veya ortaya konulacak bilimsel ihtiyaçları gidermeye yönelik tespit ve önerilerimiz tartışmaya açılacaktır. Bize göre, Türk'ü Türk kılan özelliklerin tamamını anlamak maksadıyla derleyip yorumlamaya, tahlil edip açıklamaya Türklük Bilimi ya da Türkoloji adı verilir. Türkoloji, kuru ve ruhsuz bir kitap bilgisi olmanın ötesinde ve öncesinde hayat ve insanımızın var oluş ve var ediş bilgisidir. Bu nedenle, Türklük Bilimi'nin (Türkoloji) başta Türk Halkbilimi olmak üzere Tarih, Coğrafya, Eski Türk Dili, Yeni Türk Dili, Eski Türk Edebiyatı, Yeni Türk Edebiyatı, Sanat Tarihi, Sosyoloji, Psikoloji, Antropoloji, Arkeoloji gibi bütün temel disiplinleri karşılıklı bir iletişim ve etkileşimler içinde bütüncül bir biçimde milletimizin ve insanımızın varoluş ve var ediş bilgisini anlayıp incelemek ve devamlı değişen ihtiyaçlara göre bunu uyarmakla yükümlüdür.

Anahtar Kelimeler:

Türkoloj, Amaçbilim, Türk, Yöntem

PDF

___

Benginsen, A.(1987).”Why Turkic Studies are Important”, Turkic Studies in the World and Turkey.(Ed. N. Devlet), İstanbul: Fatih Matbaası Yayınevi, s.13-29.
Cocchiara, G.(1981).The History of Folklore in Europe. (çev. J. McDaniel), Philadelphia: Institute For Study of Human Issiues.
Çobanoğlu, Ö. (2006).” Uygulama ve Amaç Bağlamlarında Türkiye Türkolojisi Üzerine Tespitler“ I. Türkiyat Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri, Ankara: H.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yayınları, s.1-8.
Eren, H. (1998).Türklük Bilimi Sözlüğü I: Yabancı Türkologlar. Ankara: TDK Yayınları.
Gül, B. (2006). ”Almanya’da Türkoloji Çalışmaları.” Türkbilig Dergisi, S.11, s.56-117.
İnalcık, H. (2002).”Hermenötik, Oryantalizm, Türkoloji.” Doğu-Batı Dergisi, s.13-39.
Kakuk, Z.(1981).Hungarian Turkology 1945-1974. Budapest: Libray of the Hungarian Academy of Sciences.
Kula, O. B.(1992). Alman Kültüründe Türk İmgesi. Adana: Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
Said, E.(1991). Oryantalizm: Sömürgeciliğin Keşif Kolu. (Çev.C. Meriç),İstanbul: Pınar Yayınları.
Öztürk, A. O.(2000). Alman Oryantalizmi. Ankara: Vadi Yayınları.