Resmi ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılığa ilişkin görüşleri Elazığ ili örneği

Öğretmenlerin çalışma isteği yani motivasyonu eğitim sisteminin başarı- sı adına önemlidir. Araştırmanın amacı, erkek ve kadın öğretmenlerin kurumla- rına bağlılığı arttıran ve azaltan durumların ortaya çıkarılmasıdır. Araştırmanın sonuçları öğretmenlerin çalışma koşullarının iyileştirilmesi ile motivasyonlarının arttırılması bakımından önemlidir. Araştırma nitel desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Elazığ ilindeki 5 eğitim bölgesinde bulunan 10 okulda görev yapan, 40 öğretmen oluşturmaktadır. Veri toplama yöntemi olarak yarı yapılan- dırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmada içerik analizi yapılmıştır. Araştırmada görülmüştür ki öğretmenlerin kurumlarına bağlılığı arttıran ve kurumlarına bağlılığını azaltan durumlar bulunmaktadır. Erkek öğretmenlerin bağlılıklarını arttıran durumların, okul başarısı, öğrenci başarısı, sosyal ortam ve görev sevgisi oluşturmaktadır. Azaltan durumlar ise değişiklik, il dışına gitme isteği, zor şartlar, eş tayini, öğrenci ilgisizliği, veli ilgisizliği ve iş doyumudur. Kadın öğretmenlerin bağlılıklarını arttıran durumların, sosyal diyalog, görev sevgisi, okul başarısı, öğrenci başarısı, okulun imkanları ve yönetim desteği oluş- turmaktadır. Azaltan durumlar ise, zor şartlar, öğrenci ilgisizliği, dinamizm, veli ilgisizliği, iş doyumu, ulaşım ve öğrenci başarısızlığıdır.

The view of teachers at public primary schools on views of organizational comitment a sample of Elaziğ

The tearchers willingness to work i.e.theirmotivation is important for the success of education system. The purpose of this study is to reveal the situ- tations that increase and decrease the commitment of teacher to their instutu- ions. The outcomes of this study is important in terms of improving the working conditions and in creating the motivation of teachers. This is a qualitative study. The sample of the study consists of 40 teachers working at 10 schools in 5 edu- cation regions of Elazığ province. Semi-structured interview technique was used as data gathering method. Content analysis was carried out in thes tudy. It was revealed in this study that there were are sources that increase and decrea- sed the commitment level of teachers to their schools. The cases that increase the commitment of male teachers were comprised of school success, student suc- cess, social life and sense of vocation (calling). The decreasing cases are changes, the demand to appoint to another province, harsh conditions, the appointment of spouse, indifference of students and parents and job satisfaction. The cases that increase the commitment of female teachers are comprised of social dialo- gues, sense of vocation (calling), school success, student success, facilities of school and administrative support. The decreasing cases are harsh conditions, indifference of students and parents, dynamism, job satisfaction, transportation and the unsuccess of students.

PDF

___

Aydınlı H.İ., (2005),İş Doyumunu Etkileyen Değişkenler ve Bir Uygulama, Üçüncü Sektör Kooperatifçilik Dergisi, Sayı:149, Temmuz-Ağustos, sayfa:62-84.
Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Nobel Yayınları. Ankara
Balcı, A. (2003).Örgütsel sosyalleşme kuram strateji ve taktikler. Pegem Yayıncılık. Ankara
Baysal, A. C. ve Paksoy, M. (1999). Mesleğe ve örgüte bağlılığın çok yönlü incelenmesinde Meyer-Allen modeli. İ.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, 28 (1), 7-15.
Blau, G. J., Boal, K. B. (1987). Conceptualizing how job involvement and organizational Commitment affect turnover and absenteeism. The Academy of Management Review, 12 (2), 288-300.
Buchanan, B. (1972).Building organizational Commitment: The socialization of managers in Work organizations. Unpublished Doctoral Dissertation, Yale University, New Haven.
Buchanan, B. (1974). Building organizational commitment: the socialization of managers in Work organizations. Administrative Science Quarterly, 19, 533-46.
Canipe, J. S. (2006). Relationships among trust, organizational commitment, perceived organi- zational support, and turnover intentions (UMI No. 3211758). Unpublished doctoral dis- sertation, Alliant International University, San Diego, CA.
Chatman, J. A. (1991). Matching people and organizations: selection and socialization in public accounting firms. Administrative Science Quarterly 36(3), 45984.
Corbin, J. ve Strauss, A. (2008). Basics of Qualitative Research, Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory, (3rd Ed.), Los Angeles: Sage.
Çöl, G. (2004). İnsan Kaynakları Örgütsel Bağlılık Kavramı ve Benzer Kavramlarla İlişkisi, Cilt. 6. Sayı:2. S. 411.
Hoy, W. K., Tarter, C. J., & Kottkamp, R. B. (1991). Open schools / healthy schools: Measuring organizational climate (1 st ed.). Newbury Park: SAGE Publications.
İbicioğlu H., (2000). Örgütsel Bağlılıkta Paradigmatik Uyumun Yeri, D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:15, Sayı:1, Sayfa:13-22, İzmir.
Karacaoğlu, K., Güney S. Y. (2010). Öğretmenlerin örgütsel bağlılıklarının, örgütsel vatandaşlık davranışları üzerindeki etkisi: Nevşehir ili örneği, Öneri.C.9.S.34. Temmuz 2010.137-153.
Karaköse, T., Koçabaş, İ. (2006). Özel ve devlet okullarında öğretmenlerin beklentilerinin iş doyumu ve motivasyon üzerine etkileri. Eğitimde Kuram ve Uygulama. 2 (1): 3-14.
Karasar, N. (1995). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık. Ankara.
Karataş, S., Güleş, H., (2010), İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin İş Tatmini İle Örgütsel Bağlılığı Arasındaki İlişki, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (2010) 3/2, 74-89.
Katz, D. & Kahn, R. L. (1977). Örgütlerin toplumsal psikolojisi. (Çev: H. Can; Y. Bayar). TODA- İE 167. Ankara
Kesici, Ş. (2003). İş motivasyonu, endüstri ve örgüt psikolojisi (Editör: Izgar, H.), Eğitim Kitabevi Yayınları: 19. Konya.
Kurşunoğlu, A., Bakay, E., ve Tanrıöğen, A., (2010), İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültes Dergisi, Sayı 28 (Temmuz 2010/II), ss. 101-115.
Mc Donald, D. J. & Makin, P. J. (2000). The psychological contract, organizational Commitment and job satisfaction of temporary staff. Leadership&Organization Development Journal, 21(2), 8491.
Morrow, P.,(1983).Concept Redundancy in organizational Research,The case of work Commitment , Academy of Manegement Review, vol. 8, s.486-500
Mowday, R. T., Porter, L. W. ve Steers, R. M. (1982).Employee Organization Linkages: The Psychology of Commitment, Absenteeism and Turnovers. New York:Acedemic Pres.
OReilly, C., & Chatman, J. ( 1986). Organizational commitment and psychological attachment: the effects of compliance, identification, and internalization on prosocial behavior. Journal of Applied Psychology, 71 (3), 492499.
OReilly, C. (1995). Corporations, culture and commitment: motivation ana social control in orga- nizations. 2. Ed. B.M. Staw (Ed). Psychological Dimensions of Organizational Behavior, New Jersey: Prentice Hall.
Porter L.W., Steers R.M., Mowday R.T., Boulian P.V. (1974). Organizational commitment, job satisfaction and turnover among psychiatric technicians. Journal of Applied Psychology, 59 (5),603-609.
Reichers A.E., (1985). A Review and Reconceptualization of Organizational Commitment, Academy of Management Review, Vol.10/3, s.465-476.
Rusbult, C. E. & Farrel, D. (1983). A longitudinal test of the ınvestment model: the impact on job satisfaction, job commitment and turnover of variations in rewards, costs, alternatives and investments. Journal of Applied Psychology, 68 (3), 429438.
Topaloğlu, M. Yrd. Doç. Dr., Koç, H., Yavuz, E., (2008), Öğretmenlerden Örgütsel Bağlılığının Bazı Temel Faktörler Acısından Analizi, G.U. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi, Kamu- Ds; C:9, S:4/2008.
Yıldırım, A. ve Şimşek H.( 2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık. Ankara.
Yüceler, A. (2009). Örgütsel bağlılık ve örgüt iklimi ilişkisi: Teorik ve uygulamalı bir çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 445-458.
Wiener, Y. (1982). Commitment in organizations: A normative view, Academy of Management Review,7(3), 418428.