Fen öğretmeni adaylarının yaratıcılık kavramına ve yaratıcı düşünmeye ilişkin görüşleri

Öğrenme sürecinde, öğrencilerin yaşam boyu öğrenme becerilerinden olan yaratıcı düşünme becerilerinin geliştirilmesi ve kazanmış oldukları bu becerileri günlük hayatta kullanmaları için yönlendirilmesi büyük önem taşı- maktadır. Özellikle, bu süreçte önemli bir rol üstlenen öğretmenlerin, öğrencile- ri yaratıcı düşünmeleri için yönlendirmede duyarlı ve istekli olmaları onların söz konusu becerileri kazanmalarını ve geliştirmelerini kolaylaştırmaktadır. Bu nedenle söz konusu araştırmada fen öğretmeni adaylarının yaratıcılık kavramı- na ve yaratıcı düşünmeye ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Türkiyede yer alan orta büyüklükteki bir üniversitede öğrenim gören 110 fen öğretmen adayına sekiz açık uçlu sorunun yer aldığı bir anket uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde içerik anali- zinden ve betimsel analizden yararlanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda ise genel olarak öğretmen adaylarının yaratıcı bireylerin sorunlara pratik çözümler üretebilen zeki, araştırmacı ve farklı bireyler olduklarını düşündükleri belirlen- miştir. Ayrıca öğretmen adayları çevrenin, ailelerin, öğretmenlerin bireylerin yaratıcılıklarını olumlu ya da olumsuz yönde, buna karşılık geleneksel öğreti- min, tek yönlü bakış açısının, düşüncelerin bastırılmasının bireylerin yaratıcı- lıklarını olumsuz yönde etkileyebildiğini ifade etmişlerdir.

Pre-service science teachers views related to the creativity concept and creative thinking

In learning process, it is of great importance students creative thinking skills that are life-long learning skills should be developed and guided for stu- dents to use these skills learned in daily life. Particularly, the sensibility and willingness to encourage students to think creatively of teachers that have a sig- nificant role in this process makes their easier to get and develop the so-called skills. Thus, this research in question has been aimed at taking pre-service sci- ence teachers views on creativity concept and creative thinking. In accordance with this purpose, a questionnaire consisting of eight open-ended questions was administered to 110 pre-service science teachers studying in a mid-sized uni- versity in Turkey. In the analysis of the data gathered from this study, descripti- ve and content analysis were used. As a result of the analysis, it was found the pre-service science teachers generally thought that creative people were clever, researcher and different individuals who were able to generate practical solu- tions to problems.In addition, the pre-service science teachers stated that envi- ronment, parents and teachers affected the creativities of the individualsin a positive or negative way, on the other hand traditional teaching, narrow point of view and thought pressure affected the creativities of the individualsin a negative way.

PDF

___

Aiamy, M. ve Haghani, F. (2012). The effect of synectics&brainstorming on 3rd grade stu- dentsdevelopment of creative thinking on science. Procedia Social and Behavioral Sciences, 47, 610 613.
Almeida, L. S., Prieto, L. P., Ferrando, M., Oliveira, E. ve Ferrandiz, C. (2008). Torrance test of creative thinking: the question of its construct validity. Thinking Skills and Creativity, 3(1), 5358.
Andreasen, N. C. (2009). Yaratıcı beyin: Dehanın Nörobilimi (K. Güney, Çev.) Ankara: Arkadaş Yayınevi. (Orjinal çalışma yayın tarihi 2005).
Aslan, E. (2001).Torrance yaratıcı düşünce testinin Türkçe versiyonu. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 14, 19-40.
Aslan, A. E. ve Puccio, G. J. (2006). Developing and testing a Turkish version of Torrances tests of creative thinking: a study adults. Third Quarter, 40(3), 163-177.
Aizikovitsh-Udi, E. ve Amit, M. (2011). Developing the skills of critical and creative thinking by probability teaching. Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 10871091.
Bacanlı, H., Dombaycı M. A., Demir, M. ve Tarhan, S. (2011). Quadruple thinking: creative thin- king. Procedia Social and Behavioral Sciences, 12, 536544.
Barnes, J. ve Shirley, I. (2007). Strangely familiar: cross-curricular and creative thinking in teac- her education. Improving Schools, 10(2), 162-179.
Baum, L. M. ve Newbill, P. L. (2010). Instructional Design as Critical and Creative Thinking:A Journey Through a Jamestown-Era Native American Village. Tech Trends, 54(5), 27-37.
Birişçi, S. ve Karal, H. (2011). Öğretmen adaylarının bilgisayar destekli ortamda materyal tasar- larken işbirlikli çalışmalarının yaratıcı düşünme becerilerine etkisi. Ahi Evran Üniversi- tesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 203-219.
Cheng, V. M. Y. (2010). Teaching creative thinking in regular science lessons: potentials and obs- tacles of three different approaches in an Asian context. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 11(1), 1-22.
Corakli, E. ve Batibay, D. (2012). The efficacy of a music education programme focused on crea- tive thinking. Procedia -Social and Behavioral Sciences, 46, 3571 3576.
Davidovitch, N. ve Milgram, R. M. (2006). Creative thinking as a predictor of teacher effective- ness in higher education. Creativity Research Journal, 18(3), 385390.
Dawson, C. (2007). A practical quide to research methods. Oxford: How to Content a Division of How to Books Ltd.
Demirci, C. (2007). Fen bilgisi öğretiminde yaratıcılığın erişi ve tutuma etkisi. Hacettepe Üniver- sitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 65-75.
Doğan, N. (2005). Yaratıcı düşünme. İçinde Ö. Demirel (Ed), Eğitimde Yeni Yönelimler (sf. ). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Dursun, M. A. ve Ünüvar, P. (2011). Okul öncesi eğitim döneminde yaratıcılığı engelleyen durumlara ilişkin ebeveyn ve öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(21), 110-133.
Emir, S. ve Bahar, M. (2003).Yaratıcılıkla ilgili öğretmen ve öğrenci görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 91-110.
Erdoğan, T., Akkaya, R. ve Akkaya, S. Ç. (2009). The effect of the Van Hiele model based ins- truction on the creative thinking levels of the 6th grade primary school students. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(1), 181-194.
Erdoğdu, M. Y. (2006). Yaratıcılık ile öğretmen davranışları ve akademik başarı arasındaki ilişk- iler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 5(17), 95-106.
Feldhusen, J. F., Bahlke, S. J. ve Treffinger, D. J. (1969). Teaching creative thinking. The Elementary School Journal, 70(1), 48-53.
Garaigordobil, M. (2006). Intervention in creativity with children aged 10 and 11 years: impact of a play program on verbal and graphic-figural creativity. Creativity Research Journal, 18(3), 329-345.
Giampietro, M. ve Cavallera, G. M. (2007). Morning and evening types and creative thinking. Personality and Individual Differences, 42(3), 453463.
Hamza, M. K. ve Griffith, K. G. (2006). Fostering problem solving&creative thinking in the clas- sroom: cultivating a creative mind!. National Forum of Applied Educational Research Journal-Electronic, 19(3), 1-30.
Heinla, E. (2006). Creative thinking of adolescents in Estonian Society. Young, 14(3), 235-255.
Hu, w. ve Adey, P. (2002). A scientific creativity test for secondary school students. International Journal of Science Education, 24(4), 389-403.
İşler, A. Ş. ve Bilgin, A. (2002). Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği adaylarının yaratıcılık hakkın- daki düşünceleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,15(1), 133-152.
Kaptan, F. ve Kuşakçı, F. (2002). Fen öğretiminde beyin fırtınası tekniğinin öğrenci yaratıcılığına etki- si. ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi, Ankara: V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (16-18 Eylül).
Karataş, S. ve Özcan, S. (2010). Yaratıcı düşünme etkinliklerinin öğrencilerin yaratıcı düşünme- lerine ve proje geliştirmelerine etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 225-243.
Karpova, E.,Marcketti, S. B. ve Barker, J. (2011). The efficacy of teaching creativity: assessment of student creative thinking before and after exercises. Clothing&Textiles Research Journal, 29(1), 52-66.
Kilgour, M. ve Koslow, S. (2009). Why and how do creative thinking techniques work?: Trading off originality and appropriateness to make more creative advertising. , 37(3),298309.
Kim, K. H., Cramond, B. ve Bandalos, D. L. (2006).The latent structure and measurement in vari- ance of scores on the torrance tests of creative thinkingfigural. Educational and Psychological Measurement, 66(3), 459-477.
Koutsoupidou, T. ve Hargreaves, D. J. (2009). An experimental study of the effects of improvi- sation on the development of childrens creative thinking in music. Psychology of Music, 37(3), 251278.
Koray, Ö., Köksal, M. S., Özdemir, M. ve Presley, A. İ. (2007). Yaratıcı ve eleştirel düşünme temel- li fen laboratuarı uygulamalarının akademik başarı ve bilimsel süreç becerileri üzerine etkisi. İlköğretim Online, 6(3), 377-389.
Leung, S. K. S. (1997). On the role of creative thinking in problem posing. The International Journal on Mathematics Education,29(3), 81-85.
Mayring, P. (2004). Qualitative content analysis. In U. Flick, E. von Kardorffand I. Steinke (Ed), A Companion to Qualitative Research (pp.266-269). London: Sage Publications.
Mokaram, A. A. K., Al-Shabatat, A. M., Fong, F. S. ve Abdallah, A. A. (2011). Enhancing creative thinking through designing electronic slides. International Education Studies, 4(1), 39-43.
MEB (2008). Öğretmen Yeterlikleri. Ankara: Devlet Kitapları Yayınları.
MEB (2012). Yaratıcı Düşünme Dersi Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Ngara, C. (2009). The Mbira metaphor: ınspiring creative thinking through folktale. Exceptionality Education International, 19(3), 128-135.
Sak, U. ve Oz, O. (2010). The effectiveness of the creative reversal act (CREACT) on students creative thinking. Thinking Skills and Creativity, 5(1), 33-39.
Sharp, C. (2001). Developing young childrens creativity through the arts: what does research have to offer?. Paper presented to an invitational seminar, Chadwick Street Recreation Centre, London, 14 February.
Shawareb, A. (2011).The effects of computer use on creative thinking among kindergarten child- ren in Jordan. Journal of Instructional Psychology, 38(4), 213-220.
Stewart, P. J. (2007). No creative child left behind: using the torrance tests of creative thinking to ıdentify and encourage middle school learners. The International Journal of Learning, 14(1), 11-18.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yaman, S. ve Yalçın, N. (2005). Fen bilgisi öğretiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının yaratıcı düşünme becerisine etkisi. İlköğretim Online, 4(1), 42-52.
Yenilmez, K. ve Çalışkan, S. (2011). İlköğretim öğrencilerinin çoklu zeka alanları ile yaratıcı düşünme düzeyleri arasındaki ilişki. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 48-63.
Yenilmez, K. ve Yolcu, B. (2007).Öğretmen davranışlarının yaratıcı düşünmebecerilerinin gelişi- mine katkısı. Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 95-105.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.