Kant’ın Etik ve Hukuk Yasalarına İlişkin Anlayışı Bağlamında FETÖ’yü Yeniden Değerlendirme

Günümüzde herhangi bir dine dayandığını belirten cemaat, tarikat vb. toplulukların sayısı artmıştır. Kant, bu tür oluşumların bazılarını hakiki dinsel topluluk olarak görmez. Çünkü hakiki dinsel topluluk hiçbir evrensel ahlâk yasasına aykırı olanı kendisi için meşru görmez. Günümüzde Kant’ın hakiki dinsel olmayan topluluk anlayışına karşılık gelen en uygun örnek Fethullahçı terör örgütüdür. Bilindiği gibi FETÖ ülkemizde etkinliğini kaybetse de birçok ülkede eylemlerine devam etmektedir. Bu çalışmada ahlâk felsefesi tarihinin en önemli filozoflarından Kant’ın etik ve hukuk yasalarına ilişkin anlayışı çerçevesinde terör örgütü FETÖ ele alınmıştır. Kant yaklaşımında hakiki dinsel topluluklar Tanrı’yı, saygı gösterilecek evrensel yasamacı olarak görürler. Bu nedenle kendilerine yapılmasını istemedikleri davranışları başkalarına yapmazlar. Kant’a göre, yasaya saygı göstermek, insana ve aynı zamanda Tanrı’ya saygı göstermektir. Bu nedenle çalışmada Kant’ın etik ve hukuk yasalarına ilişkin anlayışına yer verilmiştir. Çalışmanın son bölümünde FETÖ’nün bazı eylemleri (dinler arası diyalog süreci, 17-25 Aralık süreci, hain darbe girişimi) Kant’ın etiği bağlamında değerlendirilmiştir. Çalışmada, Kant’ın yaklaşımı çerçevesinde değerlendirildiğinde bir dine dayandığını iddia eden FETÖ’nün, dua seanslarında bulunarak düzenli bir biçimde içerikten yoksun ilahi varlıktan dilek dilemekte olan ve sohbetler düzenleyerek insanları köleleştiren methiyeler okuyan uluslararası bir örgüt olduğu sonucuna varılmıştır.

Reassessing the FETO in the Context of Kant’s Understanding of the Law and Ethics

The number of communities such as congregations and sects, which nowadays are based on any religion, has increased. Kant did not regard some of these formations as genuine religious communities because the true religious community sees no violation of any universal moral law for itself. Today, the most appropriate example of Kant’s true non-religious community is the Fethullah Terror Organization. As it is known, although the FETO terrorist organization lost its effectiveness in our country, it continues its activities in many countries. In this study, the FETO terrorist organization is considered as one of the most important philosophers in the history of moral philosophy. In the Kant approach, genuine religious communities see God as the universal legislator to be respected. For this reason, they do not want others to do what they do not want. According to Kant, the respect for the law is to respect the man and also God. Therefore, Kant’s understanding of the ethical and legal laws is included in the study. In the last part of the study, some actions of the FETO terrorist organization (inter-religious dialogue process, 17-25 December period, treacherous coup attempt) were evaluated in the context of Kant’s ethics. In the study, it is concluded that FETO, who claims to be based on a religion when it is considered within the framework of Kant’s approach, is an international organization which conducts praises sessions, regularly asking for help from the divine being deprived of the content and presenting them in prayer sessions.

PDF

___

Akarsu, B. (1998). Immanuel Kant’ın ahlak felsefesi. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
Bayrakdar, M. (2007). Dinlerarası diyalog ve başkalaştırılan İslam. Journal of Islamic Research, 20(3), 283-300.
Cevizci, A. (1997). Felsefe sözlüğü. Ankara: Ekin Yayınları.
Copleston, F. (2004). Felsefe tarihi. (A. Yardımlı, Çev.). İstanbul: İdea Yayınevi. (Orijinal çalışma basım tarihi 1988.)
Delice, D. (2012). Ahlak yasasından dünya yurttaşlığı tasarımına geçiş olanağı olarak Kant’ın özgürlük kavramı. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Esgün, T. G. (2017). Kant’ın hukuk öğretisinde yurttaşlık durumuna geçiş ve izin verici yasanın olanakları. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 23,139-158.
Gürkan, A. (2018). Kant’ın Ahlak Felsefesinin Ana Çizgileri. Anadolu Gençlik Dergisi, 223, 62-65.
Heimsoeth, H. (2014). Kant’ın felsefesi. (T. Mengüşoğlu, Çev.). Ankara: Doğu Batı Yayınları. (Orijinal çalışma basım tarihi 1967.)
Kant, I. (2013a). Ahlak metafiziğinin temellendirilmesi. (İ. Kuçuradi, Çev.). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları. (Orijinal çalışma basım tarihi 1982.)
Kant, I. (2013b). Pratik usun eleştirisi. (İ. Z. Eyuboğlu, Çev.). İstanbul: Say Yayınları. (Orijinal çalışma basım tarihi 1989.)
Kardeşler, K. (2014). Immanuel Kant-yaşam felsefesi. Ankara: Yason Yayınları.
Musahan, A. Y. (2016). İslam itikadı açısından ‘dinler arası diyalog’un eleştirisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), 1891-1943.
Polis Akademisi Başkanlığı. (2017). FETÖ çalıştay raporu, yeni nesil terör fetö’nün analizi. Ankara: Polis Akademisi Yayınları.
Şahin, M., Tınas, M., Sarı, B., İrdem, İ., Şahin, Y., Kıyıcı, H. ve Öztürk M. (2018).
Uluslararası bir tehdit olarak FETÖ. Ankara: Polis Akademisi Yayınları.
Topakkaya, A. (1998). Kant’ın Ahlak(iliğ)in Metafiziği adlı yapıtında etiğin temellendirilmesi. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 4, 69-78.
Wood, W. A. (2005). Kant. (A. Kovanlıkaya, Çev.). Ankara: Dost Kitabevi. (Orijinal çalışma basım tarihi 2005.)