Tüketicilerin Kredi Kullanımında Yasal Haklara İlişkin Algıları ile Kredi Kullanımına Dair Mevzuat Bilgi Düzeylerine İlişkin Ampirik Bir Araştırma

Amaç – Bu çalışmada bazı sosyo-ekonomik ve demografik değişkenlerin, tüketicilerin kredi kullanımında yasal haklara ilişkin algıları ile kredi kullanımına dair mevzuat bilgi düzeylerine etkisi incelenmiştir. Yöntem – Araştırma, Türkiye’de yaşayan ve en az bir kez Türk Lirası cinsinden sabit faizli tüketici veya konut finansmanı kredisi kullanmış 276 erkek 252 kadın olmak üzere toplam 528 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilen bu çalışmada, tüketicilerin kredi kullanımında yasal haklara ilişkin algıları ile kredi kullanımına dair mevzuat bilgi düzeyleri; cinsiyet, eğitim ve gelir düzeyi açısından değerlendirilmiştir. Elde edilen verilerin istatistiksel analizinde SPSS 26.0 istatistik paket programı kullanılmıştır. Bulgular – Araştırma sonuçlarına göre katılımcıların kredi kullanımında yasal haklara ilişkin olumlu algılarının yüksek olmadığı, orta düzeyde olduğu ayrıca katılımcıların genel anlamda mevzuat bilgi düzeylerinin düşük olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Çalışma sonucunda ilgili mevzuatın temel unsurları sayılabilecek ve kredi kullanımı ile ödeme sürecinde tüketicileri yakından etkileyebilecek konularda dahi, katılımcıların bilgi seviyelerinin oldukça düşük olduğu anlaşılmıştır. Tartışma –Türkiye’de özellikle son yıllarda tüketici kredilerinin kullanımında artış yaşanmıştır. Bu süreçte yasal haklarının farkında olmayan tüketiciler rasyonel olmayan tercihlerde bulunabilmekte ve bu durumda sonuç olarak tüketicilerin kredi kullanımında yasal haklara ilişkin algılarını etkileyebilmektedir.

PDF

___

Almenberg, J. & Säve-Söderbergh, J. (2011). Financial literacy and retirement planning in Sweden. Journal of Pension Economics and Finance,10(04), 585-598.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) (2014). 2013 yıllık faaliyet raporu. https://www.bddk.org.tr/ContentBddk/dokuman/hakkinda_0003_04.pdf adresinden erişildi.
Barmaki, N. (2015) Üniversite öğrencilerinin finansal okuryazarlık düzeylerini belirlemeye yönelik bir araştırma: Hacettepe Üniversitesi örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Baş, R. (2017). Finansal tüketicilerin korunmasına ilişkin bir regülasyon analizi: Bankacılık ürün ve hizmet ücretleri düzenlemesi örneği. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 6 (4), 29-44.
Baş, R. (2016). Finansal tüketicilerden faiz dışında alınacak ücret, komisyon ve masraflara ilişkin yönetmelik taslağının borsa İstanbul’da işlem gören banka hisse senedi getirilerine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Dumlupınar Üniversitesi
Bikić, E. & Petrović, A. (2011). Linked credit agreements as a form of lending to consumers-the consumer protection act of Bosnia And Herzegovına versus 2008/48/EC Directive on consumer credit agreements. Annals Fac. LU Zenica, 8(4), 9-37.
Ceylan, E. (2014). 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’daki tüketici kredileri ile ilgili yeni düzenlemeler. İstanbul Barosu Dergisi, 88, (1), 61-80.
Chen, H. & Volpe, R.P. (2002). Gender differences in personal financial literacy among college students. Financial Services Review, 11(3), 289-307.
Ertaş, F.C., Kaban, İ. & Sobacı, F. (2016). Bireysel kredi kullanan finansal tüketicilerce üstlenilecek masraflar; BDDK düzenlemesi çerçevesinde karşılaştırmalı bir değerlendirme. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 8(14), 125-146.
Gülerci, A. F. (2015). Banka kredilerinde tüketicilerden tahsil edilen ücret ve masrafların tüketici hukuku ve sözleşme özgürlüğü bakımından değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 6(1), 87- 128.
Gülmez, M. (2006). Pazarlama yönü itibariyle bilinçli tüketim ve bilinçli tüketiciye ilişkin bir saha araştırması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 9(1-2), 153-178.
Hayta, A. (2009). Sürdürülebilir tüketim davranışının kazanılmasında tüketici eğitiminin rolü. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 143-151.
Karakuş, T.F. (2019). Genel olarak finansal okuryazarlık ve İslami finansal okuryazarlık: Adana İli’nde bir araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi.
Kaynak, S. & Akan, Y. (2011). Tüketicinin korunmasında tüketici bilinç düzeyinin önemi: Hane halkları üzerine bir uygulama. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (1), 41- 61.
Klapper, L., Lusardi, A. & Panos, G.A. (2013). Financial literacy and its consequences: Evidence from Russia during the financial crisis. Journal of Banking & Finance, 37(10), 3904-3923.
Kuyumcu, O. (2018). Finansal okuryazarlığın makroekonomik önemi ve ülkemizde finansal okuryazarlık düzeyinin belirlenmesi: Bursa ili uygulaması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uludağ Üniversitesi.
Markovich, C. A. & DeVaney, S.A. (1997). College seniors’ personal finance knowledge and practices. Journal of Family and Consumer Sciences, 89(3), 61-65.
Pakmak, A.S. & Koçoğlu, D. (2019). Tüketici hakları farkındalığı ve tüketici bilinç düzeyi: Denizli örneği. Pamukkale Journal of Eurasian Socioeconomic Studies, 6(1), 37-58.
Pamukçuoğlu, K. (2019). Medyanın finansal okuryazarlık üzerindeki etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Sarıgül, H. (2014). A survey of financial literacy among university students. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (64), 207-224.
Tîrlea, M.R. (2015). The specific of the consumer's European right of bank credit. Management Intercultural, (33), 139-143.