Pazarlamama Kavramı ve Gençlerin Gıda Tüketim Tercihleri Üzerine Bir Araştırma

Amaç – Artan iş yükü, stres faktörleri, çalışma yaşamındaki değişiklikler, hızlı yaşam tarzları, yiyecek endüstrisindeki gelişmeler ve hızlı tüketime yönelimlerin yol açtığı, özellikle gençlerin gıda alımlarındaki değişiklikler, son birkaç yılda gözlemlenen gençlik dönemi obezitesindeki ve sağlıksız beslenmeye dayalı sağlık sorunlarındaki artışın önemli sebepleri arasındadır. Bununla birlikte günümüzde gıda pazarlamasının, dünyadaki gençlerin sağlıklarını, giderek ve olumsuz yönde etkilediği pek çok çevre tarafından kabul edilmektedir. Sosyal amaçlı demarketing uygulamaları gıda endüstrisindeki pazarlama uygulamalarına bazı sınırlılıklar getirmektedir. Bu araştırmanın amacı, genç nüfusun sağlığını tehdit eden gıda tüketimine ilişkin sosyal amaçlı demarketing kavramı çerçevesinde bir kavramsal temel oluşturmaktır. Yöntem – Bu araştırma bilimsel araştırma türlerinden olan, mevcut verileri bir araya getirip, mevcut durumu ortaya koyarak birincil verilere ulaşmak amacıyla görüşme, anket, deneysel yöntemler üzerine kurulan bir açıklayıcı araştırmadır. Araştırmada birincil verilere ulaşmak amacıyla nicel yaklaşımlardan biri olan anket tekniğinden yararlanılmıştır. Bulgular – Araştırma sonucunda gençlerin yemek yeme alışkanlıkları ile diyet ve kilo kontrolü davranışları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Aynı zamanda araştırma sonuçları gençlerin besin içeriklerine yönelik etiket uygulamalarını dikkate alma durumlarının, ne yediğinin farkında olma ve bilinçli besin tüketimi alışkanlıkları ile doğru orantılı olarak değiştiğini göstermiştir. Tüm boyutlarda erkek katılımcıların kadın katılımcılardan daha pozitif tutuma sahip oldukları gözlenmiştir. Tartışma – Gençlerin artık, daha fazla yemek yememe, sağlıklı beslenme, şeker, tuz ve yağ tüketimini azaltma, sağlıklı diyet takip etme, gibi bakımlardan kendilerini sorgular hale geldikleri ortaya çıkmıştır. Bu nedenle gıda üreticilerinin ve perakendecilerin okuması ve anlaşılması kolay beslenme etiketlemelerini geliştirmeleri halinde ürünlerini standart beslenme etiketi bulunan ürünlere göre avantajlı kılabilir.

De-marketing and A Research on Food Consumption Preferences of Young People

Purpose – Increased workload, stress factors, changes in working life, rapid lifestyles, changes in food industry, and trends in fast food consumption, especially in young people's food purchases, are among the important reasons for the increase in health problems based on unhealthy nutrition and youth obesity in the last few years. However, it is accepted by many environments that food marketing affects the health of young people in the world gradually and negatively. Social-purpose demarketing practices bring some limitations to marketing practices in the food industry. The aim of this study is to provide a conceptual basis for the demographics of social purposes related to food consumption that threatens the health of the young population. Design/methodology/approach – This research is an explanatory research which is based on interviews, questionnaires and experimental methods in order to reach the primary data by gathering the existing data and presenting the current situation. In order to reach primary data, one of the quantitative approaches was used. Findings – A significant relationship was found between young people' eating habits and diet and weight control behaviors. The fact that young people take into account labeling practices for their nutritional content shows that they are aware of what they eat and that they are changing in direct proportion to the habits of conscious food consumption. Discussion – Young people no longer eat more food, healthy eating, sugar, salt and fat consumption, healthy diet, such as follow-up, have become themselves questions. Therefore, if food producers and retailers develop easy to read and understand nutritional labeling, they can make their products more advantageous than products with a standard diet label.

PDF

___

Altınay, A., ve Sert, S. (2012). Pazarlasak da mı Satsak Pazarlamasak da mı Satsak?, Pazarlamada Yeni Bir Boyut: De-Marketing (Pazarlamama) Kavramı. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, (1), 67-73.
Baporikar, N., and Fotolela, R. (2017). Demarketing Tobacco Products Strategy to Impact Customers for Social Change. International Journal of Civic Engagement and Social Change (IJCESC), 4(4), 16-30. doi:10.4018/IJCESC.2017100102
Barbara, J. (2008). Demarketing of Tobacco Products and Consumers Behavior Formation. Contemporary Economics, 2(1), 1-178.
Beeton, S., and Benfield, R. (2002). Demand control: The case for demarketing as a visitor and environmental management tool. Journal of Sustainable Tourism, 10(6), 497-513.
Bourdeau, B. L., Brady, , M., and Cronin Jr., J. (2006). A new frontier in the battle against smoking: An exploratory investigation of low-income adult smokers. Journal of Nonprofit ve Public Sector Marketing, 16(2), 123-149.
Bozacı, İ. (2016). Seçici Pazarlamama (Demarketing) Algılamaları İle Müşteri Tutumları İlişkisi: Genç Tüketiciler İle Gerçekleştirilen Bir Saha Çalışması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 43(9), 2548-2556.
Cintrón, Q., Hack, V., Rivera, P., Velázquez, M. and Pellot, D. (2017). The Evolution of Demarketing Literature. Fórum Empresarial, 22(1), 77-108.
Cui, G., and Choudhury, P. (2003). Demarketing of health services. The Journal of Consumer Affairs, 37(2), 364-387.
Elliott, C. (2017). Knowledge needs and the ‘savvy’ child: teenager perspectives on banning food marketing to children. Critical Public Health, 27(4), 430-442.
Folkvord, F., Anschütz, D., Buijzen, M., and Valkenburg, P. (2015). The effect of playing advergames promoting energy-dense snacks or fruit on actual food intake among children. The American Journal of Clinical Nutrition, 239 - 245.
Freeman, B., Kelly, B., Vandevijvere, S., and Baur, L. (2016). Young adults: Beloved by food and drink marketers and forgotten by public health?, Health Promotion International, 31, 954–961.
Gallopel-Morvan, K., Jacques, O., Mathias, W., and Pino, J. (2012). Demarketing tobacco products : the influence of plain packs on smokers and non-smokers perceptions and behavioural intentions. Journal de gestion et d'économie médicales, vol. 30(5), 322-331. doi:10.3917/jgem.125.0322.
Gundlach, G. T., Bradford, K. D., and Wilkie, W. L. (2010). Countermarketing and Demarketing Against Product Diversion: Forensic Research in the Firearms Industry. Journal Of Public Policy ve Marketing, 29(1), 103-122.
Haq, F., Medhekar, A., and Ferdous, , T. (2011). Health Literacy for Muslim Consumers: A Strategic Demarketing Approach. Journal of Global Intelligence ve Policy, 4(4), 54–66.
Hassan, L. M., Shiu, E., Walsh, G., and Hastings, G. (2009). Help-for a life without tobacco: A case study on demarketing across two levels. Marketing Intelligence ve Planning, 27(4), 486-502.
Inness, M., Barling, J., Rogers, K., and Turner, N. (2008). De-marketing tobacco through price changes and consumer attempts to quit smoking. Journal of Business Ethics, 77(4), 405-416.
Kotler, P., and Levy, S. (1971). Demarketing, Yes, Demarketing. Harvard Business Review, 79(1), 74-80.
Kozup, J.C., Creyer E. H., and Burton, S. (2003). Making Healthful Food Choices: The Influence of Health Claim and Nutrition Information on Costumer Evaluation of Packaged Food Product and Restaurant Menu Items. The Journal of Marketing, 67 (2), 19-34.
Lee, D., Cutler, B. D., and Burns, J. (2004). The marketing and demarketing of tobacco products to low-income African-Americans. Health Marketing Quarterly, 22(2), 51-68.
Lefebvre, R. C, and Kotler, P. (2011). Design thinking, demarketing and behavioral economics: Fostering interdisciplinary growth in social marketing. In G. Hastings, K. Angus, ve C. A. Bryant (Eds.), The Sage handbook of social marketing (pp. 80-94). Los Angeles, CA: Sage Publications Ltd
Lepisto, L. R. (1983). Demarketing strategies: Assessment and implementation. The Mid-Atlantic Journal of Business, 22(1), 31-41.
Lone, T. A., Pence, D., Levi, A., Chan, K., and Bianco-Simeral, S. (2009). Marketing healthy food to the least interested consumers. Journal of Foodservice, 20(2), 90-99.
Lytle, L. (2002). Nutrition Concerns of the Adolescents. Journal of American Dietetics Association, 102, 8-12.
Memiş, S. (2017). Pazarlamama kavramı ve uygulamadaki bazı örnekler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(50), 770-775.
Moore, R. S. (2005). The sociological impact toward smoking: Secondary effects of the demarketing of smoking. The Journal of Social Psychology, 145(6), 703-718.
Mucuk, İ. , (2001). Pazarlama İlkeleri, İstanbul, Türkmen Kitabevi.
Nelson M. C., Story M., Larson N. I., Neumark‐Sztainer D., and Lytle L. A. (2008) Emerging adulthood and college‐aged youth: an overlooked age for weight‐related behavior change. Obesity, 16, 2205–2211.
Onaran, B. (2017). Sürdürülebilirlik ve Pazarlama İlişkisi ve Pazarlama Stratejisinin Bu İlişkideki Yeri. Researcher: Social Science Studies, 9(5), 30-40.
Post, J. E., and Baer, E. (1979). Demarketing infant formula: Consumer products in the developing world. Journal of Contemporary Business, 7(4), 17-35.
Salem, M. Z. (2010). Factors affecting the demarketing of smoking in Palestine. Journal of Arab Culture, Management and Sustainable Development, 1(4), 340-358.
Saunders, M., Lewis, P., and Thornhill, A. (2009). Research Methods for Business Students. London: Prentice Hall.
Scully, M., Dixon, H., and Wakefield, M. (2009). Association between commercial television exposure and fast-food consumption among adults. Public Health Nutrition, 12(1), 105-110.
Spear, B. A. (2002). Adolescent growth and development. Journal of American Dietetic Association, 102(3), 22-25.
Williams, S. (2013). Action needed to combat food and drink companies’ social media marketing to adolescents. Perspectives in Public Health, 133, 146–147.
Yang, Z., Schaninger, C., and Laroche, M. (2013). Demarketing teen tobacco and alcohol use: Negative peer influence and longitudinal roles of parenting and self-esteem. Journal Of Business Research, 66(4), 559-567.