İşgören Kaygı Düzeyinin Örgütsel Adalet Algısı İle Örgütsel Bağlılık İlişkisinde Aracılık Rolü: Yiyecek- İçecek İşletmeleri Örneği

Bu araştırmanın amacı işgören kaygı düzeyinin örgütsel adalet algısı ile örgütsel bağlılık ilişkisindeki aracılık rolünün belirlenmesidir. Araştırmanın evreni Ankara’da faaliyet gösteren turizm işletme belgeli restoranlarda çalışan 59.590 işgörenden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklem çapı Yamane (2001)’nin formülü kullanılarak 384 olarak hesaplanmıştır ve toplamda 406 işgörene ulaşılmıştır. Örneklem grubunun seçiminde kolayda örneklem yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak anket formu tercih edilmiştir. Anket formu dört bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde işgörenlerin demografik özelliklerine ilişkin ifadelere, ikinci bölümünde Niehoff ve Moorman (1993) tarafından geliştirilen örgütsel adalet ölçeği, üçüncü bölümde Mowday, Steers ve Porter (1979) tarafından geliştirilen örgütsel bağlılık ölçeği, dördüncü bölümünde ise Spielberg ve arkadaşları (1970) tarafından geliştirilen kaygı düzeyinin belirlenmesine yönelik ifadelere yer verilmiştir. Anket formları yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak doldurtulmuştur. Araştırma kapsamında elde edilen veriler frekans analizi ve Yapısal Eşitlik Modeli kullanılarak test edilmiştir. Yapılan analizler sonucu kaygının örgütsel adalet ve örgütsel bağlılık üzerinde doğrudan pozitif yönde bir etkisinin olduğu belirlenmiştir.

The Role of Mediation of Employee’s Anxiety Level in Organizational Justice in Relation with Organizational Commitment: The Case of Food and Beverage Business

The main goal of this study is to determine mediating role of anxiety in the relationship between organizational justice perceptions and organizational commitment in employee's .The population of this study consist of 59.590 employees who work in tourism establishment certificate restaurant in Ankara. The sample size was calculated by using Yamane (2001)’s formulas 384 and a total of 406 employees was reached. To select the sample, Easy Sampling method was used. A questionnaire was used as data collection tools. A questionnaire consists of four parts that in the first part, the statements about the demographics of the workers, in the second part organizational justice scale developed by Niehoff and Moorman (1993), in the third part organizational commitment scale developed by Mowday, Steers and Porter (1979), and in the forth part, anxiety level developed by Spielberg and others (1970) . Questionnaire forms were filled using face-to-face interview technique. Data obtained within the scope of the study were tested frequency analysis and structural equation model. As a result of the analysis, it has been determined that anxiety has a direct positive effect on organizational justice and organizational commitment.

PDF

___

Akgün, A., Aydın, S. (2007). İlköğretim Fen ve Matematik Öğretmenliği Öğrencilerinin Kaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(20).
Aksoy, C. (2017). Çalışanların Örgütsel Adalet ve Örgütsel Bağlılık Algılarının İncelenmesi, The Journal of Social Science, 1(1), 20-29.
Aktaş, A. (2011). Ağırlama Hizmet İşletmelerinde Yiyecek ve İçecek Yönetimi, Detay Yayıncılık: Ankara, Allen, N. J., Meyer, J. P. (1990). The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization. Journal of occupational and organizational psychology, 63(1), 1-18.
Alpay, B., A. (2015). Örgütsel Adalet, İş Doyumu ve Sağlık Çalışanları, Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Arık, H. (2016). Özel ve Devlet Kuruluşlarında Çalışan Öğretmenlerin Mobbing, Kaygı ve İş Motivasyonu Düzeylerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Ay, G., Koç, H. (2014). Örgütsel Adalet Algısı ile Örgütsel Bağlılık Düzeyi Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: Öğretmenler Üzerinde Bir İnceleme. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(2), 67-90.
Bağcı, Z. (2013). Çalışanların örgütsel adalet algılarının örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkisi: Tekstil sektöründe bir inceleme. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19), 163-184.
Bakhshi, A., Kumar, K., Rani, E. (2009). Organizational Justice Perceptions as Predictor of Job Satisfaction and Organization Commitment. International journal of Business and Management, 4(9). Barlow, D. H. (2004). Anxiety and its disorders: The nature and treatment of anxiety and panic. Guilford press.
Bies, R.J. (2001). “Interactional Justice: The Sacred and The Profane”, in Greenberg J. and Crapazano, R. Advances in Organizational Justice, Stanford University Press, 93.
Buchanan, B. (1974). Building Organizational Commitment: The socialization of Managers in Work Organizations. Administrative science quarterly, 533-546.
Büyüköztürk, Ş. (1997). Araştırmaya Yönelik Kaygı Ölçeğinin Geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 3(4), 453-464.
Byrd, T. G., Cochran, J. K., Silverman, I. J., Blount, W. R. (2000). Behind Bars: An Assesment of The Effects of Job Satisfaction, Job-Related Stress and Anxiety on Jail Employess in Clinations to Quit, Journal of Crime and Justice, 23(2), 69-93.
Cihangiroğlu, N., Şahin, B., Naktiyok, A. (2012). Hekimlerin Örgütsel Adalet Algıları Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 6(12), 67-82.
Cihangiroğlu, N., Yılmaz, A. (2010). Çalışanların Örgütsel Adalet Algısının Örgütler İçin Önemi, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (19), 194-213.
Doğan, S., Kılıç. S. (2007). Örgütsel Bağlılığın Sağlanmasında Personel Güçlendirmenin Yeri ve Önemi, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (29).
Duman, G., K. (2008). İlköğretim 8.Sınıf Öğrencilerinin Durumluk Sürekli Kaygı Düzeyleri ile Sınav Kaygısı Düzeyleri ve Ana-Baba Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Ercan, V. (2016). Örgütsel Adalet Algısının Banka Çalışanlarında İş Bırakma Niyeti Üzerinde Etkisinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Erkmen, T., Bozkurt, S. (2011). “Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık İlişkisinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 197-228.
Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen, M. (2008). Structural Equation Modelling: Guidelines for Determining Model fit. Articles, 2.
Hoş, C., Oksoy, A. (2015). Hemşirelerde Örgütsel Bağlılık ile İş Tatmini İlişkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(4).
İşcan, Ö. F., Sayın, U. (2010). Örgütsel Adalet, İş Tatmini ve Örgütsel Güven Arasindaki İlişki. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(4).
Kanter R. M, (1968), "Commitment and Social Organizations: A Study of Commitment Mechanisms in Utopian Communities" , American Sociological Review, 33(4),
Karcıoğlu, F., Çelik, Ü. H. (2012). Mobbing (yıldırma) ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(1).
Koç, H. (2009). Örgütsel Bağlılık ve Sadakat İlişkisi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(28).
Koruklu, N. Ö., Öner, H., Oktaylar, H. C. (2006). " Sınav Kaygısı ile Başa Çıkma Programının" Sınav Kaygısına Etkisine Yönelik Deneysel Bir Çalışma, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 5(11).
Köknel, Ö. (2014). Kaygıdan Korkuya. 1. Basım, İstanbul: Remzi Kitabevi.
Kurnaz, A. (2011). Yiyecek-İçecek İşletmelerinde Hizmet Kalitesinin Ölçümü: Marmaris Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi, Muğla.
Loi, R., Hang‐Yue, N., Foley, S. (2006). Linking Employees' Justice Perceptions to Organizational Commitment and Intention to Leave: The Mediating Role of Perceived Organizational Support. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 79(1), 101-120.
Meyer, J. P., Irving, P. G., Allen, N. J. (1998). Examination of the Combined Effects of Work Values and Early Work Experiences on Organizational Commitment. Journal of organizational Behavior, 29-52.
Meyer, J. P., Stanley, D. J., Jackson, T. A., McInnis, K. J., Maltin, E. R., Sheppard, L. (2012). Affective, Normative, and Continuance Commitment Levels Across Cultures: A Meta-Analysis. Journal of Vocational Behavior, 80(2), 225-245.
Mucuk, İ. (2011). Modern İşletmecilik, Türkmen Kitapevi, 7. Basım, İstanbul.
Oktay, M.C. (2017). İlk Defa Deneme Dalışı Yapan Bireylerin Sürekli ve Durumluk Kaygı Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Özcan, E. (2014). Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
Özgen, H., Öztürk, A., Yalçın, A., (2005). Temel İşletmecilik Bilgisi, Nobel Kitapevi, 2.basım, 975-8561-07-3.Adana.
Özkan, R. (2008). Opinions of Primary School Teachers about Protectionist Values. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 41(1), 241-254.
Özkoç, H., H. (2011). Yapısal Eşitlik Modelleri: Sağlık Sektöründe Bir Uygulama, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Schreiber, J. B., Nora, A., Stage, F. K., Barlow, E. A., King, J. (2006). Reporting Structural Equation Modeling and Confirmatory Factor Analysis Results: A review. The Journal of Educational Research, 99(6), 323-338.
Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2012). A Beginner's Guide to Structural Equation modeling. Routledge.
Sökmen, A. (2011). Yiyecek ve İçecek Hizmetleri Yönetimi ve İşletmeciliği, Ankara: Detay Yayıncılık, 6.basım, 978-975-8969-22-7.
Spielberger, C. D. (2010). State‐Trait anxiety inventory. John Wiley & Sons, Inc..
Şenol, L. (2016). Yapısal Eşitlik Modelinin İmalat İşletmelerinde Enerji Verimliliğinin İncelenmesi Amacıyla Kullanılması, Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
Şimşek, Ş., Çelik, A. (2013). Genel İşletme, Eğitim Kitapevi Yayınları, 10.basım.
Tezcan, C. (2008). Yapısal Eşitlik Modelleri, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi İstatistik Anabilim Dalı, Ankara
Titrek, O. (2009). Okul Türüne Göre Okullardaki Örgütsel Adalet Düzeyi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 551-573.
Tovilović, S., Novović, Z., Mihić, L., Jovanović, V. (2009). The Role of Trait Anxiety in Induction of State Anxiety. Psihologija, 42(4), 491-504.
Tovilović, S., Novović, Z., Mihić, L., Jovanović, V. (2009). The Role of Trait Anxiety in Induction of State Anxiety. Psihologija, 42(4), 491-504.
Tronsky, M. M. (2010). Anxiety and depression: exploring associations with suicidality: a thesis based upon an investigation in the Burlingame Center for Psychiatric Research and Education at the Institute of Living (Hartford, CT) in collaboration with Dr. Stephen Woolley.
Türkçapar, Ü. (2012). Güreşçilerin Farklı Değişkenler Açısından Sürekli Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1).
Wilt, J., Oehlberg, K., Revelle, W. (2011). Anxiety in Personality. Personality and Individual Differences, 50(7), 987-993.
Yamane, T. (2001). Temel Örnekleme Yöntemleri, (Çev: Alptekin Esin, M.Arif Bakır, Celal Aydın, Esen Gürbüzsel), İstanbul, Literatür Yayınları.
Yelboğa, A. (2012). Örgütsel Adalet ile İş Doyumu İlişkisi: Ampirik bir çalışma. Ege Akademik Bakış, 12(2), 171-182.
Yiğit, R, Dilmaç., B., Deniz., M.E., Dilmaç, B., Hamarta, E. (2011). “Sürücülerin Sürekli ve Durumluk Kaygılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”,.International Journal Of Eurasia Social Sciences, 2011(4).
Zincirkıran., G. M. Çelik., A. K. Ceylan., A. Emhan. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar 2015 Cilt: 52 Sayı: 600
Türkiye İstatistik Kurumu. Son Erişim Tarihi: 7/07/2018 http://www.tuik.gov.tr/