Kemalist İdeolojinin Yerleşmesinde Şevket Süreyya Aydemir’in Katkıları ve Kadro Dergisi’ndeki Yazıları Üzerine Bir Değerlendirme

Cumhuriyetin ilanından sonra başlayan Atatürk devrimleri belli bir programa dayanmamaklabirlikte gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Cumhuriyetin siyasi elitleri, toplumu çağ dışı geriliktenkurtarmak ve ülkeyi ekonomik olarak kalkındırmak istemişlerdir. Böyle bir atmosferde devrimsürecinde olan Türkiye’nin, devriminin ideolojisi olabilecek bir düşünce sistemi üretememesi,Kadrocuları bir araya getiren en önemli etken olmuştur. Böylelikle Kadro dergisi, yayın hayatınaOcak 1932’de başlamakla birlikte temel hedeflerinden biri, Ankara rejimi için özgün bir ideolojiüretmek olmuştur. Kadro, Kemalizm temsil edildiği sol çizgide yer almakla birlikte yalnızcaTürkiye’de değil aynı zamanda yakın gelecekte kurtuluşa kavuşacakları umulan sömürge ve yarısömürgelerde de uygulanacak bir ideoloji yaratmaya çalışmıştır.Kadro dergisinin Türk düşünce hayatında çok önemli bir yeri olmakla birlikte derginin en önemliisimlerinden biri olan Şevket Süreyya Aydemir’i ayrı bir yere koymak gerekir. Bu çalışmamızdakiamacımız; derginin yazın hayatındaki akışına yön veren Şevket Süreyya’nın çalkantılı geçenömründe yaşadıklarının fikir hayatına nasıl yansıdığını ortaya koyabilmektir.

An Assessment on the Contribution of Şevket Süreyya Aydemir to the Establishment of Kemalist Ideology and his Writings in the Kadro Journal

Although not based on a specific program, Atatürk's reforms which started after the proclamation of the Republic were tried to be realized. The political elites of the Republic had an intention of setting the society free from the anachronous bigotry and developing the country in economic terms. The failure of Turkey, undergoing a reformist process in such an atmosphere, was to establish a thought system that could serve as the ideology of the reform and this was the most important factor bringing Kadrocular (columnists of the Kadro Journal) together. Thus, one of the primary objectives of the Kadro Journal which began its publication life in January 1932 was creating a unique ideology for Ankara regime. Although it stood within the leftist line where Kemalism was represented, the Kadro attempted to create an ideology that could be applied not only in Turkey, but also in colonies and semi-colonies which were expected to be saved in the near future. In addition to the critical role that he plays in the Turkish opinion community, one needs to open a specific parenthesis for Şevket Süreyya Aydemir, one of the most important names of the journal. Our aim in this study is to set forth how the turbulent life experience of Şevket Süreyya who shaped the flow of the journal in literature was reflected in his life of ideas.

PDF

___

AYTUL, Turhan, “ Türkiye’de Gürültülü Günler”, Milliyet, 19.09.1979, pg.5.
GİRİTLİ, İsmet, “ Kemalizm, Bir Ulusal Modernleşme İdeolojisidir”, Milliyet, 25.02. 1981, pg.2.
GÜRSOYTRAK, Suna Kili, “Kemalizm”, Milliyet, 17.08.1965, pg. 2.
TÖR, Vedat Nedim , “Kemalizm, Kadro ve Aydemir”, Milliyet, 14. 05. 1977, pg. 2
URAS, Güngör, “ Müstemleke İktisadiyatından Millet İktisadiyatına” , Milliyet, 29. 10. 1999, pg. 9.
Milliyet, 26. 03. 1976.
Milliyet, 09.11.1970.
ERTAN, Temuçin Faik, Kadroculuk ve Kadro Hareketi, Ministry of Culture Publ., Ankara, 1994.
GÖKTÜRK, Halil İbrahim, Bilinmeyen Yönleri İle Şevket Süreyya Aydemir, 1977.
KARAOSMANOĞLU Yakup Kadri, Politikada 45 Yıl, İletişim Publ., 8th Edition, Istanbul 2013.
KOCABAŞ, Süleyman, Atatürk Dönemi 1923-1938, Vatan Publ., Istanbul 2007. SERTEL, Zekeriya, Hatırladıklarım, Remzi Bookstore, Istanbul 2001.
TEKELİ, İlhan, Selim İlkin, Kadrocuları ve Kadro’yu Anlamak, Historical Foundation Publ., Istanbul 2003.
TÜRKEŞ, Mustafa, Ulusçu Sol Bir Akım : Kadro Hareketi, İmge Publ., Ankara 1999.
ALEMDAR, Korkmaz , “ Basında Kadro Dergisi ve Kadro Hareketi İle İlgili Bazı Görüşler”,
Kadro, Iss: 1, V: 1, Code II, 1932, Subedited By Cem Alpar (Facsimile), Ankara Academy of Economics and Trading Sciences Publ., Ankara, 1978, pg.21-40.
AYDEMİR, Şevket Süreyya, “Pesimist”, Kadro, Iss: 1, V: 1, Code II, 1932, Subedited By CemAlpar (Facsimile), Ankara Academy of Economics and Trading Sciences Publ., Ankara, 1978, pg.4-7.
AHMAD, Feroz, İttihatçılıktan Kemalizme, Kaynak Publ., 7th Edition, Istanbul 2014.
AYDEMİR, Şevket Süreyya, İnkılap ve Kadro, Bilgi Publ., Ankara 1968.
AYDEMİR, Şevket Süreyya,Tek Adam ( 1922-1938), V: III, Remzi Bookstore, 24th Edition, Istanbul 2008.
AYDEMİR, Şevket Süreyya, Suyu Arayan Adam, Remzi Bookstore, Istanbul 2015.
ERTAN, Temuçin Faik, Atatürk Döneminde Devletçilik-Liberalizm Tartışmaları (Şevket Süreyya Aydemir-Hüseyin Cahit Yalçın Polemiği), Phoenix Publ., Ankara 2010.
DEMİRCİ, Fatih, “Kadro Hareketi ve Kadrocular”, Dumlupınar University Journal of Social Sciences, Iss: 15, August 2006, pg. 35-54.
DOĞANOĞLU, Mustafa, Kemalist İdeolojinin Şekillenmesinde Ziya Gökalp’ın Etkileri”, Çukurova University Faculty of Economic and Administrative Sciences Journal, V: 19, Iss: 1, 2015, pg. 27-45.
KARAOSMANOĞLU Yakup Kadri, Zoraki Diplomat, İletişim Publ., 8th Edition, Istanbul 2014.
GİRİTLİ, İsmet, “Kemalizm İdeolojisi”, Atatürk Yolu, Subedited By Turhan Feyzioğlu, Mustafa Aysan, Hamza Eroğlu, İsmet Giritli, Mehmet Gönlübol, Ankara, 1995, pg. 281-298.
KAYALI, Kurtuluş, Türk Düşünce Dünyasının Bunalımı, İletişim Publ., 4th Edition, Istanbul 2014.
KAZANCI, Murat, “Özgün ve Yerli Bir Hareket Olarak Kadro ve İdeolojisi”, Historical School, Iss: III, Spring 2009, pg. 41-58.
AYDEMİR, Şevket Süreyya, “İnkılap Heyecanı ( Antuziasm)”, Kadro, 2 February 1932, Iss: 1, V: 1, Subedited By Cem Alpar (Facsimile), Ankara Academy of Economics and Trading Sciences Publ., Ankara, 1978, pg.5-8.
AYDEMİR, Şevket Süreyya, “Kadro”, Kadro, 4 April 1932, Iss: 1, V: 1, Subedited By Cem Alpar, (Facsimile), Ankara Academy of Economics and Trading Sciences Publ., Ankara, 1978, pg. 3-4.
ÖMERCİ, Ozan “Kadro Hareketi”, Political Journal, Year: 3, Iss: 24 pg. 92. Iss. 90-101.
AYDEMİR, Şevket Süreyya, “Genç Nesil Meselesi”, Kadro, 4 April 1932, Iss: 1, V: 1, Subedited By Cem Alpar,(Facsimile), Ankara Academy of Economics and Trading Sciences Publ., Ankara, 1978, pg. 5-9.
SEZGİN, Ömür, “Kadro Hareketi”, Kadro, Iss: 1, V: 1, Code II, 1932, Subedited By Cem Alpar, (Facsimile), Ankara Academy of Economics and Trading Sciences Publ., Ankara, 1978, pg. 11-20.
AYDEMİR, Şevket Süreyya, “Plan Mefhumu Hakkında”, Kadro, 5 May 1932, Iss: 1, V: 1, Subedited By Cem Alpar, (Facsimile), Ankara Academy of Economics and Trading Sciences Publ., Ankara, 1978, pg. 5-12.
Eray Yılmaz, “Şevket Süreyya Aydemir ve Milli Sol Yaklaşım”, Journal of Republican History Studies, Year: 8, Iss: 16, (Fall 2012), pg. 93-111.
Süleyman İnan, Atatürkçülük (Kemalizm) ve İdeoloji, visit http://www.libertedownload.com/LD/arsiv/36/08-suleyman-inan-ataturkculukkemalizm-ve-ideoloji.pdf.04.01.1016.
AYDEMİR, Şevket Süreyya, “Kadro ve Die Tat”, Kadro, 6 June 1932, Iss: 1, V: 1, Subedited By Cem Alpar (Facsimile), Ankara Academy of Economics and Trading Sciences Publ., Ankara, 1978, pg.5-8
AYDEMİR, Şevket Süreyya, “Geri Teknik ve Say’in Sefaleti”, Kadro, 6 June 1932, Iss: 1, V: 1, Subedited By Cem Alpar (Facsimile), Ankara Academy of Economics and Trading Sciences Publ., Ankara, 1978, pg. 9-12.
AYDEMİR, Şevket Süreyya, “Milli Kurtuluş Hareketlerinin Ana Prensipleri” Kadro, 8 August 1932, Iss: 1, V:1, II. II, 1932, Subedited By Cem Alpar (Facsimile), Ankara Academy of Economics and Trading Sciences Publ., Ankara, 1978, pg.6-12.
AYDEMİR, Şevket Süreyya, “Ziya Gökalp” , , Kadro, 2 February 1932, Iss: 1, V: 1, Code II, 1932, Subedited ByCem Alpar (Facsimile), Ankara Academy of Economics and Trading Sciences Publ., Ankara, 1978, pg.29-40.