Sevda YILMAZ ÜNAL, Ümit DENİZ

Öğretmen Görüşlerine Göre Uyum Sorunu Olan ve Olmayan Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Anne Tutumlarının İncelenmesi

Çalışma, öğretmen görüşlerine göre uyum sorunu olan ve olmayan okul öncesi dönem çocuklarının anne tutumlarını incelemek amacıyla yapılmıştır. Ankara'nın merkez ilçelerinden Çankaya'da bulunan okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 352 çocuk ve anneleri çalışma grubunu oluşturmuştur. Çalışmada veriler, Demografik Bilgi Toplama Formu, Uyum Sorununu Belirleme Formu ve Ebeveyn Tutum Ölçeği ile toplanmıştır. Veriler, T Testi ve ANOVA ile sınanmıştır. Öğretmen görüşlerine göre uyum sorunu olan 128 ve uyum sorunu olmayan 224 çocuk olduğu tespit edilmiştir. En yaygın görülen uyum sorunları inatçılık, içe kapanıklık ve saldırganlık olarak belirlenmiştir. Öğretmen görüşlerine göre uyum sorunu olan erkek çocukların annelerinin otoriter tutum puanlarının kız çocuk sahibi annelerin puanından yüksek olduğu ve 5-6 yaş çocuk annelerinin 3-4 yaş çocuk annelerine göre daha yüksek otoriter ve demokratik tutum puanına sahip olduğu belirlenmiştir. Öğretmen görüşlerine göre uyum sorunu olan ve olmayan çocukların kardeş sayıları ile anne tutumları arasında anlamlı ilişki bulunamamıştır. Anne ve baba öğrenim düzeylerinin ise otoriter, aşırı koruyucu ve izin verici ebeveyn tutumları üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Bulgular literatür ışığında tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur

Examination of the Mother Attitudes of Preschool Children who have or who do not have Compliance Problems according to Views of Teachers

This study was conducted in order to examine attitudes of preschool children, who have or who do not have compliance problems according to the views of teachers, towards their mothers. The study group consists of 352 children and their mothers. The children were selected from preschool institutions located in Cankaya district of Ankara province. The data of the study were collected by using Demographic Data Collection Form, Determining Compliance Issues Form, and and Parent Attitude Scale. T-test and ANOVA were used to analyze the data. Totally 128 children had a compliance problem and 224 children did not have any compliance problems according to the views of their teachers. The most common compliance problems were stubbornness, introversion, and aggression. It was determined according to views of the teachers that the authoritarian attitude scores of male children who had compliance problems were higher compared to the scores of female children. Furthermore, it was also found that mothers of 5-6 year-old children had higher authoritarian and democratic attitude scores compared to the mothers of 3-4 year-old children. According to the views of teachers, there was no significant relationship between the number of siblings and the attitudes of children who had compliance problems and who did not have compliance problems towards their mothers. It was detected that the educational status of the mothers and fathers had effects on authoritarian, overprotective, and permissive parenting attitudes. The study also presents a discussion of these findings and makes some relevant suggestions

PDF

___

Al-Sahel, R. A. (2006). Children’s behavioral problems (Bps) in kindergarten: Impact of time of day and activity type. Social Behavior and Personality, 34(4), 399-412. doi: 10.2224/sbp.2006.34.4.399
Arı, M., Bayhan, P. & Artan İ. (1995). Farklı ana-baba tutumlarının 4–11 yaş grubu çocuklarında görülen problem durumlarına etkisinin araştırılması. 10. Ya-Pa Okulöncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri. İstanbul: YaPa.
Aydın, B. (2002). Gelişim psikolojisi. İstanbul: SFN.
Bronfenbrenner, U. & Morris, P. A. (1998). The bioecological model of human development. In W. Damon & R. M. Lerner (Eds.), Handbook of Child Psychology: Sixth Edition, Volume One: Theoretical Models of Human Development. New York: John Wiley & Sons, Inc.
Mahoney, G. & MacDonald, J. (2004). Responsive teaching: parent mediated developmental ıntervention. Cleveland, OH: Case Western Reserve University.
Bakırcıoğlu, R. (2011). Çocuk ve ergende ruh sağlığı. Ankara: Anı.
Baumrind, D. (1966). Effects of authoritative parental control on child behavior. Child development, 887-907. doi: 10.2307/1126611
Çağdaş A. & Seçer Z. (2006). Anne-baba eğitimi (2. Baskı). Ankara: Kök.
Douglas, J. (1989). Behaviour problems in young children. London: Routledge.
Dursun, A. (2010). Okul öncesi dönemdeki çocukların davranış problemleriyle anne-baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Gander, M. J. & Gardiner, H. W. (2001). Çocuk ve ergen gelişimi. A. Dönmez, N. Çelen ve B. Onur (Çev.). Ankara: İmge.
Karabulut Demir, E. & Şendil, G. (2008). Ebeveyn tutum ölçeği (ETÖ). Türk Psikoloji Yazıları, 11(21), 15-25. http://toad.edam.com.tr/sites/default/files/pdf/ebeveyn-tutum-olcegi-toad.pdf
Kaya, S. (2012). Examining the process of establishing and implementing classroom rules in kindergarten. Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kulaksızoğlu, A. (1998). Ergenlik psikolojisi. İstanbul: Remzi.
Kuzucu, Y. (2014). Küçükler için büyüklere çocuk ve ergen ruh sağlığı. Ankara: Pegem.
Mızrakçı, Ş. (1994). Annelerin çocuk yetiştirme tutumlarına etki eden faktörler: demografik özellikleri, kendi yetiştiriliş tarzları, çocuk gelişimine ilişkin bilgi düzeyleri ve çocuğun mizacına ilişkin algıları. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
Özyürek, A. & Tezel Şahin, F. (2005). 5-6 yaş grubunda çocuğu olan ebeveynlerin tutumlarının incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 19-34. http://gefad.gazi.edu.tr/article/view/5000078718/5000072937
Şanlı, D. & Öztürk, C. (2012). Annelerin çocuk yetiştirme tutumlarını etkileyen etmenlerin incelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 31-48. http://befjournal.com.tr/index.php/dergi/article/view/514/pdf_143
Şendil, G. (2003). Çocuk, ergen ve anne baba. İstanbul: Çantay.
Taner-Derman, M. & Başal, H.A. (2013). Okul öncesi çocuklarında gözlenen davranış problemleri ile ailelerinin anne baba tutumları arasındaki ilişki. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 115-144. http://dergi.amasya.edu.tr/article/view/1031000063/1031000031
Tezel Şahin, F. & Özyürek, A. (2008). 5-6 yaş grubu çocuğa sahip ebeveynlerin demografik özelliklerinin çocuk yetiştirme tutumlarına etkisinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 395-414. http://www.tebd.gazi.edu.tr/index.php/tebd/article/view/168
Yavuzer, H. (1995). Çocuk psikolojisi (12. Baskı). İstanbul: Remzi.
Yavuzer, H. (2012). Ana-baba ve çocuk (23. Baskı). İstanbul: Remzi.
Yörükoğlu, A. (2000). Değişen toplumda aile ve çocuk. İstanbul: Özgür.