Sınıf Öğretmenlerinin İlkokul 4. Sınıf İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programına Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi
Bu araştırmanın temel amacı, sınıf öğretmenlerinin ilkokul dördüncü sınıf insan hakları,yurttaşlık ve demokrasi dersi öğretim programı ile ilgili görüşlerini belirlemektir. Araştırmadafenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını, 2015-2016 eğitim-öğretimyılında Elazığ ilinde görev yapan 10 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada amaçlıörnekleme yöntemlerden biri olan ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada yarıyapılandırılmış görüşme formu kullanılarak veriler toplanmıştır. Verilerin analizinde nitel verianalizlerinden biri olan betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, sınıf öğretmenleriinsan hakları dersinin öğrencilerin kendi hakları ile ilgili bilgi sahibi olacaklarını, demokrasininve toplumsal görevlerinin ne olduğunu öğreneceklerini, bazı değerleri kazandıklarınıbelirtmişlerdir. Öğretmenler kazanımların öğrencilerin düzeyine uygun olduğunu, öğrencimerkezli etkinliklerin olduğunu, içeriğin çok iyi düzenlenmediğini ve ölçme-değerlendirmearaçları ile ilgili yeterli bilgi verilmediğini belirtmişlerdir. Öğretmenlerin bazıları bu dersindördüncü sınıf öğrencilerine uygun olduğunu düşünürken bazıları uygun olmadığınıdüşünmektedir. Öğretmenler tarafından öğretmen kılavuz kitaplarının, öğrenci ders ve çalışmakitaplarının olmamasından dolayı sorun yaşadıkları belirtilmiş ve buna yönelik önerilergeliştirilmiştir.
An Examination of Classroom Teachers’ Views Regarding Primary School 4th Grade Human Rights, Citizenship and Democracy Curriculum
This study aims to determine the views of classroom teachers on human rights, citizenship and democracy curriculum that is presented to primary school 4th graders. This is a qualitative study, and it has employed phenomenology design. In this respect, totally 10 classroom teachers working in a province of Elazig during the academic year of 2015-2016 participated in the study. The study has utilized criteria sampling method, one of the purposeful sampling methods. Criteria determined in the research are teachers must be those who teach the fourth graders and who have at least 2 years of seniority. The reason for determining these criteria is to obtain much more useful information. Data were collected using semi-structured interview form. Data analysis was conducted through descriptive analysis. Research results have revealed classroom teachers’ positive views about the fact that students will acquire knowledge regarding their rights thanks to the human rights lesson, about what democracy is, what social duties are and several values. Teachers have stated that the acquisitions are appropriate for the students’ levels, that the content is not well organized, that there are student-centered activities, and that insufficient information about the evaluation tools are available. Some of the teachers think this course is appropriate for the 4th grade students, while others are not. Teachers have also indicated various problems due to the lack of teacher guidebooks student course and workbooks; moreover, they have developed various recommendations in this regard.
___
- Akdağ, H., & Taşkaya, S.M. (2011). Vatandaşlık ve insan hakları eğitiminin sosyal
bilgiler öğretimindeki yeri. R. Turan & K. Ulusoy (Edt.) Sosyal bilgilerin
temelleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Aybek, B., & Aslan, S. (2016). Sınıf öğretmenlerinin ilkokul 4. sınıf trafik güvenliği
dersi öğretim programına yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Kastamonu
Eğitim Dergisi, 24(2), 924-954.
- Cresswell, J.W. (2007). Qualitative inquiry & research design choosing amang five
appproaches. London: SAGE.
- Demirel, Ö., & Kıroğlu, K. (2006). Eğitim ve ders kitapları. Ö. Demirel , & K. Kıroğlu
(Edt.) Konu alanı ders kitabı incelemesi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Doğanay, A. (2004). Sosyal bilgiler eğitiminin genel amaçları ne olmalıdır? I. Sosyal
Bilgiler Eğitimi Kongresi Bildirileri Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı
Yayınları.
- Duman, T., Karakaya, Y., & Yavuz, N. (2001). Vatandaşlık bilgisi. Ankara: Gündüz
Eğitim ve Yayıncılık.
- Durmuş, S. (2007). Oluşturmacılık: Teori perspektifler ve uygulama. Ankara: Nobel
Yayıncılık.
- Erden, M. (1998). Eğitimde program değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Ersoy, A.F. (2016). Fenomenoloji. A. Saban & A. Ersoy (Edt.) Eğitimde nitel araştırma
desenleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Evin, İ., & Kafadar, O. (2004). İlköğretim sosyal bilgiler programları ve ders
kitaplarının ulusal ve evrensel değerler yönünden içerik çözümlemesi. Türk
Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 293-304.
- Fitzpatrick, J.L., Sanders, J.R., & Worthen, B.R. (2004). Program evaluation:
Alternative approaches and practical guidelines. Boston: Pearson Education
INC.
- Gibson, S., & Mckay, R. (2001). What constructivist theory and brain research may
offer social studies. Canada’s National Social Studies Journal. 35 (4).
- http://www.quasar. ualberta.ca/css/ Css_35_4/index35_4.html adresinden
20/04/2014 tarihinde ulaşılmıştır.
- Grant, S.G. (1997). A policy at odds with itself: The tension between constructivist and
traditional views in the new york state social studies framework. Journal of
Curriculum and Supervision, 13(1), 92-113.
- Güler, A., Halıcıoğlu, M.B. & Taşğın, S. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma
yöntemleri. Ankara: Seçkin.
- Kaçar, H., & Kaçar, M. (2016). İlkokul dördüncü sınıf öğretmenlerinin dördüncü sınıf
insan hakları yurttaşlık ve demokrasi dersine ilişkin görüşleri. Uluslararası
Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(7), 182-196.
- Karakuş, M., Aslan, S., & Ergüven, S. (2014). Sınıf öğretmenlerinin ilkokul 4. sınıf
sosyal bilgiler dersi öğretim programına yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi.
Turkish Studies, 9 (8), 209-234.
- Kazu, H., & Aslan, S. (2012). Birleştirilmiş sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi dersi
öğretim programına yönelik görüşlerinin incelenmesi (Nitel bir araştırma).
Turkish Studies, 7 (2), 693-706.
- King, N., & Horrocks, C. (2010). Interviews in qualitative research. London: SAGE.
- Koçoğlu, E. (2012). Cumhuriyetten günümüze insan hakları ve demokrasi kavramlar
açısından sosyal bilgiler dersi eğitim programının incelenmesi. Dicle
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(7), 1-20.
- Lohrenscheit, C. (2002). International approaches in human rights education.
International Review of Education, 48(3-4), 173-185.
- MEB. (2017). İnsan hakları, yurttaşlık ve demokrasi dersi öğretim programı (ilkokul 4.
sınıf). Ankara: Devlet Basım Yayınevi.
- Merriam, S.B. (2009). Qualitative research and case study applications in education.
San Fransisco: Jossey – Bass Publishers.
- Miles, M.B., & Huberman, A.M. (1996). Qualitative data analysis: A sourcebook of
new materials. Thousand Oaks: Sage.
- Polit, D.F., & Back, C.T. (2010). Generalization in quantitative and qualitative research:
Myths and strategies. International Journal of Nursing Studies, 47, 1451-1458.
- Richardson, V. (2003). Constructivist pedagogy. Teachers College Record. 105(9),
1623-1640.
- Sağlam, H.İ. (2000). Sosyal bilgiler dersinin demokratik tutum geliştirmedeki rolü. Milli
Eğitim Dergisi, 146.
- Sağlam, H.İ., & Hayal, M.A. (2015). Sınıf öğretmenlerinin “insan hakları, yurttaşlık ve
demokrasi” dersinin ilkokul 4. sınıfta yer almasına ilişkin görüşleri. Abant İzzet
Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 207-217
- Tyler, R.W. (1949). Basic principles of curriculum and instruction. The University of
Chiago Press.
- Uşun, S. (2012). Eğitimde program değerlendirme süreçler, yaklaşımlar ve modeller.
Ankara: Anı Yayıncılık.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri.
Ankara: Seçkin Yayıncılık.