Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti ve Avusturya-Macaristan Askerî Yardımlarına Bir Örnek: Osmanlı Birliklerinin Galiçya Cephesi’ne Gönderilmesi Kararı Etrafındaki Tartışmalar

Avusturya-Macaristan ve Osmanlı Devleti Birinci Dünya Savaşı'nda müttefik olarak yer almışlardır. Dört yıl gibi, beklenenden uzun süren savaş iki devletin ilişkilerini her alanda etkilemiştir. Askerî ilişkilerden sosyo-kültürel ilişkilere kadar farklı birçok alanda ittifakın izlerini görmek mümkündür. İttifakın temel konularından bir tanesi de AvusturyaMacaristan ve Osmanlı Devleti arasındaki askerî yardımlardır. Nitekim savaş boyunca müttefikler arasında gerek ticaret, gerekse yardım amaçlı canlı bir ilişki görülmüştür. Galiçya Cephesi'ne gönderilen 15. Kolordu da buna bir örnektir. Bu çalışmada askerî destek amaçlı olarak görülen kararın arkasında yatan siyasi nedenler gün yüzüne çıkarılmıştır. Bu sayede askerî yardımların yapısına farklı bir bakış açısı getirmek amaçlanmıştır

An Example of the Military Aids Between the Ottoman Empire and Austria-Hungary During the First World War: Debates on the Decision of the Sending of Ottoman Troops to the Galician Front

World War. An unexpectedly long war has affected the relations of the two countries in every aspect. It is easy to see the effects of the alliance in various fields from military to socio-cultural relations. One of the major topics of the alliance was the military support between Austria-Hungary and the Ottoman Empire. Indeed during the war, active commercial and support relations were observed between the allies. The 15th Corps sent to the Galician Front is an example for this. In this study, the political grounds of this support, which looks like a military aid, were brought to light. Thus the intention was to bring a distinctive approach on the structure of military aids

PDF

___

Avusturya Devlet Arşivi
Kriegsarchiv:
KA-KM. Op. Abt. 507
Haus-, Hof-, und Staatsarchiv:
HHStA, PA I - 946
NeuesWienerJournal
Neue Freie Presse
NordDeutscheAllgemeineZeitung
Pester Lloyd
Akçakayalıoğlu, Cihat, “15. Türk Kolordusunun Birinci Dünya Savaşı’nda Galiçya’ya Gönderilmesi ve Ordudaki Harekata Kısa Bir Bakış”, Askerî Tarih Bülteni, Yıl:7, S.14,1982, s.17- 35.
Aksakal, Mustafa, Harb-i Umumi Eşiğinde: Osmanlı İmparatorluğu Son Savaşına Nasıl Girdi, Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2010.
Allen, W.E.D.,Muratoff, Paul, CaucasianBattlefields: A history of the Wars on the Turco- CaucasianBorder 1828- 1921, Cambridge UniversityPress, Cambridge 1953.
Aydın, Mithat, “Birinci Dünya Savaşı’nda Çanakkale Cephesi’nde Mustafa Kemal (Atatürk)”, Çanakkale Özel Sayısı, Yeni Türkiye, Ankara 2015, s.721-738.
………………,“Diplomasi Oyununda Aktörler ve Figüranlar: Berlin Kongresi’nde Büyük Devletler ve Bulgaristan”, Türk Tarihinde Balkanlar/ Balkans in the Turkish History, C.2, Ed. Zeynep İskefiyeli, M.Bilal Çelik, Serkan Yazıcı, Sakarya Üniversitesi Balkan Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (SABAMER) Yayınları, Sakarya 2013, s.771-812.
………………., “İngiliz- Rus Rekabeti ve Osmanlı Devleti’nin Asya Toprakları Sorunu (1877- 1878)”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, C. 15, S. 38, 2008, s. 253-288.
Babacan, Hasan, Avşar, Servet (haz.), Cavid Bey: Meşrutiyet Ruznamesi, C:3, TTK Yayınları, Ankara 2015.
Babuna, Aydın, Bir Ulusun Doğuşu: Geçmişten Günümüze Boşnaklar, ( çev. Hayati Torun ), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2012.
Bridge, F.R., “Habsburg Monarşisi ve Osmanlı İmparatorluğu:1900-1918”, Osmanlı İmparatorluğunun Sonu ve Büyük Güçler, (yay. haz. Marian Kent), (çev. Ahmet Fehmi), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1999, s. 36-59.
Çolak, Mustafa, “Çanakkale Savaşları ve Almanya”, Askerî Tarih Araştırmaları Dergisi, Yıl:8, Sayı:16, 2010, s. 35- 47.
Dağlar Macar, Oya, “Birinci Dünya Savaşında Osmanlı Ordularının Galiçya Cephesi’ne Gönderilmesi ve Cephe Gerisinde Yaşananlar”, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları Dergisi, Yıl: 5, S: 10, 2006 s.45- 76.
Eldem, Vedat, “Cihan Harbinin ve İstiklal Savaşının Ekonomik Sorunları”, Türkiye İktisat Tarihi Semineri: Metinler/ Tartışmalar, (Ed. Osman Okyar), Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara 1975, s. 373- 408.
Elmacı, Mehmet Emin, “Osmanlı Devleti’nde Ekonomik Güç Olarak Boykotun Siyasete Yansıması: 1908 Avusturya Boykotajı Örneği”, Askerî Tarih Araştırmaları Dergisi, Yıl:3, S.6, 2005, s. 89- 112.
…………………………,İttihat- Terakki ve Kapitülasyonlar, Homer Yayınları, İstanbul 2005.
Erickson, Edward, J.,Size Ölmeyi Emrediyorum: Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Ordusu, (çev. Mehmet Tanju Akad), Kitap Yayınevi, İstanbul 2011.
Esin, Taylan, “I. Dünya Savaşı’nda Tehcir ve Almanya ve Avusturya’ya Bakır İhracı”, Toplumsal Tarih Dergisi, S: 233,2013, s. 34-40.
Falkenhayn,Erich von, DieObersteHeeresleitung 1914-1916,ErnstSiegfriedMittler und Sohn, Berlin 1920.
Fromkin, David, Avrupa’da Son Yaz: 1914’teki Büyük Savaşı Kim Başlattı?”(çev. Ahmet Şükrü Durukan), Alfa Yayınları, İstanbul 2015.
Jung, Peter, Der k.u.k. Wüstenkrieg: Österreich- Ungarn im Vorderen Orient1915-1918,StyriaVerlag, Viyana 1992.
Kuyucak, Hazım Atıf, Para ve Banka, c.I, Işıl Matbaası, İstanbul 1947.
Ludendorff,Erich,Birinci Dünya Savaşı’nda Gördüklerim ve Yaşadıklarım, (yay. haz. Asiye Yıldırım), Dün Bugün Yarın Yayınları, İstanbul 2014
Mühlmann, Carl, DasDeutsch- türkischeWaffenbündnis im Weltkriege, Verlag Köhler&Amelang, Leipzig1940.
…………………,İmparatorluğun Sonu 1914: Osmanlı Savaşa Neden ve Nasıl Girdi?(çev. Kadir Kon), Timaş Yayınları, İstanbul 2009.
Önsoy, Rıfat, Malî Tutsaklığa Giden Yol: Osmanlı Borçları 1854-1914, Turhan Kitabevi, Ankara 1999.
Pomiankowski, Josef, Der ZusammenbruchdesOttomanischenReiches: Erinnerungen an dieTürkeiaus der ZeitdesWeltkrieges, AmaltheaVerlag, Viyana 1928.
Quataert, Donald,Osmanlı Devleti’nde Avrupa İktisadi Yayılımı ve Direniş: 1881- 1913, (çev. Sabri Tekay), Yurt Yayınları, İstanbul 1987.
Sanders, Liman von, Türkiye’de Beş Yıl, ( çev. Eşref Bengi Özbilen), İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2014.
Stone, Norman,Birinci Dünya Savaşı, (çev. Ahmet Fethi Yıldırım), Doğan Yayıncılık, İstanbul 2007.
Toprak, Zafer,İttihad Terakki ve Cihan Harbi: Savaş Ekonomisi ve Devletçilik, Homer Yayınları, İstanbul 2003.
Trumpener, Ulrich, Germany and the OttomanEmpire: 1914-1918, Princeton UniversityPress, New Jersey 1968.
Wallach, Jehuda, Bir Askerî Yardımın Anatomisi, (çev. Fahri Çeliker), Genelkurmay Basımevi, Ankara 1985.