Medeniyetin İnşasında 'Epistemik Topluluklar'-Üstünlük İddiası ve Sömürü İlişkisi: Antik Yunan Üzerinden Bir Değerlendirme

Medeniyet kavramı sıklıkla medenileşme süreci üzerinden açıklanmakta ve medenileşme sürecinin somut olarak gözlemlenebilecek unsur ve mekanizmalarına göndermede bulunulmaktadır. Sanatsal zevk ve uğraşlar, mimari, okuma-yazma, yazılı eserler üretme ve bunların dil yoluyla aktarılması söz konusu unsur ve mekanizmalar arasında zikredilmektedir. Aynı oranda dikkate değer olan diğer bir unsur da, medeni davranış ve tavırlarla medeniyete rengini veren kültürün (medeniyetler arası farkların) üretilmesi, yayılması ve devam ettirilmesi olgusudur. Bu bağlamda bilim adamları, din adamları, düşünürler, mimarlar, müzisyenler, şairler ve diğer sanatkârlardan oluşan ve epistemik topluluk olarak ifade edilebilecek bir topluluğun, toplumsal davranış normlarını oluşturmaları ve toplumun anlam dünyasında yer edecek kavramları üretmeleri, yaymaları ve aktarmaları; bir anlamda onları medenileşme sürecinin, dolayısıyla da medeniyet olgusunun birincil aktörleri haline getirmektedir. Şayet medeniyetin varlığı böylesi epistemik toplulukların varlığına bağlı ise, bu epistemik toplulukların varlığı neye ya da nelere bağlıdır? Bu sorunun birçok cevabından birisi, bahse konu epistemik toplulukların ihtiyaç duydukları zamanın ve üretim imkânlarının yaratılması zorunluluğudur.Bu çalışma söz konusu bu zamanın ve üretim imkânlarının yaratılmasında şiddet ve sömürünün yeri ile epistemik topluluklar arasındaki ilişkiyi ve ilişkinin medeniyet sürecine yansıma biçimini Antik Yunan üzerinden yapılacak bir değerlendirmeyle analiz etmeyi amaçlamaktadır.

Epistemic Communities' on Founding of Civilization-Relationship between Claim of Superiority and Exploitation: An Evaluation on Ancient Greek

The concept of civilization is often described through the process of civilizing and the reference of civilization is made to the elements and mechanisms that can be observed into the process of civilizing. Artistic pleasures and pursuits, architecture, reading and writing, written works and their transferring through language are among the aforementioned elements and mechanisms. Evenly other remarkable elements is phenomenon that enlivens the culture by civilized behavior and attitudes, it's production, spreading and maintenance. In this context, it can be stated that a community can be described as an epistemic community consisting of scientists, religious leaders, thinkers, architects, musicians, poets and other craftsmen. Epistemic communities that make up the social norms of behavior and, produce, spread and transfer the social concepts, in a sense, they make them the primary actors of civilizing process and therefore the phenomenon of civilization. If the existence of civilization is dependent on the presence of such epistemic communities, it depends on what the presence of epistemic communities are? One of the many response of this problem is the necessity of the creation of the needed time and production facilities.In this study, it will be discussed the relationship between claim of superiority and exploitation and epistemic communities, in the creation of this time and opportunities for the production, and the process of civilization, a form of reflection of the relationship. This study will be analyzed through a survey of the ancient Greeks.

___

  • Açıkgenç, A. (2013). "Medeniyetlerin Kavramsal Temelleri". Medeniyet ve Değerler, Ed. Recep Şentürk, İstanbul: İTO Yay., ss. 71-94.
  • Ağaoğulları, M. A. (2008). Kent Devletinden İmparatorluğa. 5. Baskı, Ankara: İmge Ki- tabevi.
  • Aktürk, Ş. (2007). "Braudel'den Elias'a ve Huntington'a "Medeniyet" Kavramının Kul- lanımları". Doğu Batı, Sayı 41, ss. 147-175.
  • Anderson, M. (2012). Ancient Civilizations Ancient Greece. New York: Britannica Edu- cational Publishing.
  • Aristotales. (1993). Politika. Çev. Mete Tunçay, İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Arnhart, L. (2005). Plato'dan Rawlas'a Siyasi Düşünce Tarihi. 2. Baskı, Çev. Ahmet Ke- mal Bayram, Ankara: Adres Yayınları.
  • Bağce, E. (2008). "Antik Yunan Kent Devletinde Demokrasi Deneyimi ve Yerel Yöne- timler Üzerine". Yerel Siyaset Dergisi, 27, ss. 26-28.
  • Bakırezer, G. (2008). "Antik Yunan Düşüncesinde Kölelik". Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63(1), ss. 17-54.
  • Barker, E. (1977). Greek Political Theory Plato and His Predecessors. London: Methuan and Co Ltd.
  • Berve, H. (1958). Eskiçağ Tarihine Dair Altı Konferans, Greklerde Kölelik Müessesi- Dion, Eflatun Devlet Felsefesinin Gerçekleşmesi Yolunda Yapılan Teşeb- büsler-Antik Dünyanın İnkırazı. Çev. Afif Erzen, İstanbul: Yenilik Bası- mevi.
  • Boyacı, N. P. (2014). "Platon'un İdeal Toplum Modelinde Köleler/Kölelik". Kilikya Fel- sefe Dergisi/Cilicia Journal of Philosophy, 1, ss. 41-52.
  • Braudel, F. (1995). A History of Civilization. (İngilizceye) Çev. Richard Mayne, New York: Penguin.
  • Bull, H. (2002). The Anarchical Society: A Study of Order in World Politics. Third Editi- on, New York: Plagrave.
  • Croix, G.E.M. De S. (1981). The Class Struggle in the Ancient Greek World from The Archaic Age to The Arab Conquests. New York: Cornell University Press.
  • Davutoğlu, A. (1997). "Medeniyetlerin Ben-İdraki". Divan Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi, 1, ss. 1-53.
  • De Azurara, G. E. (2010). "Gine'nin Keşfi Ve Fethedilmesi Kroniği". Batı'ya Yön Veren Metinler, Cilt II, 1350-1650, Der. Alev Alatlı, İstanbul: Alfa Yayınları, ss. 508-512.
  • De las Casas, B. (2009). Yerlilerin Gözyaşları, Yerlilerin Yok Edilişinin Kısa Tarihi. Çev. Oktay Etiman, Ankara: İmge Yayınevi.
  • Durant, W. (1966). The Story of Civilization 2: The Life of Greece. New York: Simon & Schuster.
  • Elias, N. (1994). The Civilizing Process: The History of Manners and State Formation and Civilization. Oxford: Blackwell.
  • Erol, A. F. (2007). "Arkaik Dönem Atina'sında Kölelik Sistemi". GÜ, Gazi Eğitim Fakül- tesi Dergisi, 27(1), ss. 249-260.
  • Falk, R. (2007). "Jeopolitik Kargaşa ve Medeniyet Çoğulculuğu". Divan Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi, 12 (23), ss. 1-19.
  • Foster, M. B. (1971). Masters of Political Thought. London: G. Harrop & Co. Ltd.
  • Freeman, C. (2014). Egypt, Geece and Rome Civilizations of The Ancient Mediterrane- an. Third Edition, New York: Oxford University Press.
  • Göze, A. (1995). Siyasal Düşünceler ve Yönetimler. 7. Baskı, İstanbul: Beta Yayım.
  • Huntington, S. (1996). The Clash of Civilization and The Remaking of The World Order. New York: Simon and Schuster.
  • Jones, N. F. (2008). Politics and Society in Ancient Greece. London: Praeger.
  • Kalın, İ. (2010). "Dünya Görüşü, Varlık Tasavvuru ve Düzen Fikri: Medeniyet Kavramı- na Giriş". Divan Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi, 15 (29), ss. 1-61.
  • Öğün, S. S. (2012). "Fabrika, Kışla ve Agora'da İşçiler". Emek ve Toplum Dergisi, 1(1), ss. 181-185.
  • Özcan, M. (2013). "Efendilik ve Kölelik". Edebiyat Fakültesi Dergisi, 30(2), ss. 129- 160.
  • Paine, M. (2007). Ancient Greece. Somerset: Pocket Essentials.
  • Platon. (1993). Devlet. 3. Baskı, Çev. Selahhatin Eyüboğlu ve M. Ali Cimcoz, Ankara: Remzi Kitabevi.
  • Popper, K. R. (1989). Açık Toplum ve Düşmanları, Cilt I. 2. Baskı, İstanbul: Remzi Ki- tabevi.
  • Şenel, A. (1970). Eski Yunanda Eşitlik ve Eşitsizlik Üstüne. Ankara: Sevinç Matbaası.
  • Tanilli, S. (2007). Yüzyılların Gerçeği ve Mirası I. Cilt, İlkçağ: Doğu, Yunan, Roma. İstanbul: Alkım Yayınevi.
Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-4990
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü