SOSYAL BİLGİLER DERSLERİNDE BARIŞ EĞİTİMİ: ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNE DAYALI NİTEL BİR ÇALIŞMA

Sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda sosyal bilgiler öğretim programında barış eğitiminin yeri ve önemini belirlemeyi amaçlayan bu çalışma, nitel araştırma yöntemlerinin esas alındığı betimsel bir alan araştırmasıdır. Çalışmanın verileri, 2014-2015 öğretim yılında Isparta il merkezindeki çeşitli ortaokullarda görev yapmakta olan 15 sosyal bilgiler öğretmeninden edinilmiştir. Çalışma grubunun belirlenmesinde kartopu örneklem yöntemine göre hareket edilmiştir. Katılımcılarla ortalama 35-40 dakika yapılan görüşmeler neticesinde elde edilen veriler içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Çalışmaya katılan öğretmenlerden edinilen veriler neticesinde birtakım özel ve genel bulgulara ulaşılmıştır. Öncelikle katılımcıların birçoğunun sosyal bilgiler dersi içinde barış eğitimini çok önemli bir yerde konumlandırdıkları tespit edilmiştir. Bu bağlamda farklılıklara saygı değeri başta olmak üzere hoşgörü, yardımseverlik, anlayış gibi millî ve manevi değerler temelli sosyal bilgiler öğretiminin barış eğitimine beklenen katkıyı sunacağı dile getirilmekte ancak, öğretim programındaki içerik yoğunluğu ve bilgi boyutunun ön plana çıkarılarak değer boyutunun ikinci plana itilmesi nedeniyle bu durumun istenilen ölçüde gerçekleştirilemediğine vurgu yapıldığı görülmüştür.

PEACE EDUCATION IN SOCIAL STUDİES: A QUALITATIVE STUDY BASED ON TEACHERS' OPINIONS

This study which aims to define the place and importance of peace education in social studies curriculum in accordance with the opinion of the social studies teachers is a descriptive field research based on qualitative research methods. The data for the study were collected from 15 social studies teachers who are teachers in various secondary schools ,in the centre of Isparta, in the 2014-2015 academic year. The snowball sampling method was used to determine participants group, As a results of interviews that lasted 35-40 minutes, the data were analyzed through content analysis technique. After analyzing data of teachers, some special and general findings were found. Firstly, it is determined that many of participants positioned peace education in an important part of sociol sciences. In this respect, it is mentioned that educating social studies that based national and moral values such as, particularly, respect for differences, tolerance, helpfulness, understanding provides expected contribution to peace education however, it is seen that this situation is not effective because of the intensity of the content and giving information dimension prominence in the curriculum and disregarding values

PDF

___

Apaydın, Ç. ve Aksu, M. (2012). Opinions of teachers concerning peace education. Inonu Unıversıty Journal Of The Faculty Of Educatıon, 13 (3), 131-148.
Coşkun, Y. (2012). İlköğretim programlarında barış eğitimi ve barış eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Osmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
Coşkuner, E. (2008). Barış eğitimi programının öğrenci şiddeti üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Danesh, H. B. (2008). The education for peace integrative curriculum: concepts, contents and efficacy. Journal of Peace Education, 5 (2), 157-173
Demir, S. (2011). An Overview of peace education in Turkey: definitions, difficulties, and suggestions: A qualitative analysis. Educational Sciences: Theory & Practice, 11 (4), 1739-1745
Doğanay, A. (2011). Değerler eğitimi. C. Öztürk (Ed.), Sosyal Bilgiler Öğretimi: Demokratik Vatandaşlık Eğitimi, s. 226-254. Ankara: Pegem A Yayıncılık
Duman, M. Z. (2008). İnternet kullanımının öğrencilerin sosyal ilişkileri ve okul başarıları üzerindeki etkisi. Toplum ve Demokrasi Dergisi, 2(3), 93-112.
Fountain, S. (1999). Peace education in UNICEF. New York: Programe Division UNICEF.
Harris, I. M. (1988). Peace education. Jefferson, NC: McFarland & Company, Inc. Harris, I. M., Morrison, M. L. (2003). Peace education. Jefferson, NC: McFarland Company, Inc.
İmamoğlu H. V. ve Bayraktar, G. (2014). Türk ve Macar üniversite öğrencilerinin barış kavramına ilişkin algılarının karşılaştırılması. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (1), 20-44.
Johnson, D. W. ve Johnson, R. T. (2010). Peace in the classroom: Creating effective peace education programs. In G. Salomon ve E. Cairns (Eds.), Handbook on peace education, pp. 223-240. New York: Psychology Press.
Johnson, D. W. ve Johnson, R. T. (2005). This issue. Theory Into Practice, 44 (4), 275- 279.
Keçe, M. (2013). Sosyal bilgiler öğretim programında yer alan tarih konuları: öğretmen görüşlerine dayalı nitel bir çalışma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11 (4), 343- 361.
Keskin, Y. ve Coşkun, Keskin S. (2013). İlkokul (ilköğretim) sosyal bilgiler programlarında milli bilinç ve barış değerinin tarihsel serüveni, TSA, 17 (3), 51-86.
King, U. (2007). Religious education and peace education: An overview and response. British Journal of Religous Education, 29, 115- 124.
Kupermintz, H. ve Salomon, G. (2005). Lessons to be learned from research on peace education in the context of intractable conflict. Theory into Practice.44 (4), 293- 302.
Memişoğlu, H. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının barış ve barış eğitimine ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(USBES Özel Sayısı I), 151-175.
Opotow, S., Gerson, J. ve Woodside, S. (2005). From moral exclusion to moral inclusion: Theory for teaching peace. Theory into Practice, 44 (4), 303-318.
Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods. Thousand Oaks, CA: Sage.
Perkins, D. (2002). Paradoxes of peace and the prospects of peace education. In G. Salomon, & B. Nevo (Eds.), Peace education: The concept, principles, and practices around the world (pp. 37-53). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Reardon, B. A. (1988). Comprehensive peace education: educating for global responsibility. New York: Teachers College Press.
Rosen, Y. ve Salomon, G. (2011). Durability of peace education effects in the shadow of conflict. Social Pyschol Education, 14, 135- 147.
Safran, M. (2011). Sosyal bilgiler öğretimine Bakış. B. Tay ve A. Öcal (Eds.), Özel Öğretim Yöntemleriyle Sosyal Bilgiler Öğretimi, s. 2-18. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Sağkal, A. S. (2011). Barış eğitimi programının ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin saldırganlık eğilimleri, empati düzeyleri ve barışa ilişkin görüşleri üzerindeki Sağkal, A. S., Türnüklü, A.ve Totan, T. (2012). Kişilerarası barış için empati: barış eğitiminin empati becerilerine etkileri, KUYEB, 12 (2), 1447-1460.
Sertel, J. M. ve Kurt, G. (2004). Winpeace barış eğitimi: barış bireyde başlar. İstanbul:
Türkçe Sözlük. (2005). Türk Dil Kurumu (TDK), Ankara.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları