İLKOKUL 4. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ VE MORPA KAMPÜS EĞİTİM PLATFORMUNDAKİ HİKÂYE EDİCİ METİNLERİN METİNSELLİK VE OKUNABİLİRLİK ÖLÇÜTLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ
İlkokulda öğrencilerin gelişim ve yaş seviyesi dikkate alınarak hazırlanan metinler okuma becerisinin kazanılmasında büyük rol oynamaktadır. Bu yönüyle ilkokul öğrencileri için hazırlanan metinlerin metinsellik ölçütlerine göre incelenmesi ve okunabilirlik seviyelerinin belirlenmesi önemlidir. Bu kapsamda araştırmanın amacı, ilkokul dördüncü sınıf Türkçe dersi kapsamında yer alan metinler ile Morpa Kampüs eğitim platformunda yer alan metinleri metinsellik ve okunabilirlik ölçütlerine göre değerlendirmektir. Çalışmada dördüncü sınıf Türkçe ders kitabında yer alan hikâye edici metinler ve Morpa Kampüs eğitim platformunda yer alan hikâye edici metinler incelenmiştir. Bunun için öncelikle ders kitabındaki ve Morpa Kampüs eğitim platformundaki tüm metinler, metin türü ve temalara dağılımı açısından incelenmiştir. İlkokul Türkçe ders kitaplarında yer alan hikâye edici metinlerle Morpa Kampüs eğitim platformunda yer alan hikâye edici metinler diğer metin türlerinden ayrıştırılmıştır. Daha sonra, her temadan bir hikâye edici metin incelenmek için rastgele seçilmiştir. Morpa Kampüs Eğitim platformunda yer alan “Sanat” ve “Bilim ve Teknoloji” temasında hikâye edici metinlere rastlanmadığı için incelemeye alınmamıştır. Böylece, sekiz tema içinde seçilen 14 hikâye edici metin incelemeye alınmıştır. Araştırma kapsamında seçilen metinler betimsel içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda metinlerin metinsellik ölçütleriyle uyumlu, okunabilirlik düzeylerinin ise sınıf seviyesinin üzerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
EVALUATION OF THE NARRATIVE TEXTS IN THE PRIMARY SCHOOL 4TH GRADE TURKISH TEXTBOOK AND MORPA CAMPUS EDUCATION SOFTWARE ACCORDING TO THE TEXTUALITY AND READABILITY CRITERIA
The texts prepared by considering the developments and age levels of the students in primary school play a major role in the acquisition of reading skills. In this regard, it is critical to assess the texts prepared for primary school students in terms of textual requirements and readability standards. In this context, the study's aim is to assess the textuality and readability of texts within the context of the fourth-grade Turkish course in primary school level and texts from the Morpa Campus educational software. In the study, the narrative texts in the fourth-grade Turkish textbook and the narrative texts in the Morpa Campus educational software were examined. Therefore, all texts in the course book and Morpa Campus educational software were firstly investigated in terms of text type and distribution of themes. The narrative texts in the primary school Turkish textbooks and the narrative texts in the Morpa Campus educational software were separated from other text types. Then, a narrative text from each theme was randomly selected for this study. The themes termed as "Art" and "Science and Technology" were not included in the study since there are no narrative texts on these themes in the Morpa Campus Education software. Thus, 14 narrative texts were analyzed within eight themes. Descriptive content analysis was used to examine the texts chosen for the study. As a result of the research, it was concluded that the texts were compatible with the textuality criteria and the readability levels were higher than the grade level.
___
- Alonso, P. (1991). The lıterary text type: notes on a method of analysıs based on text lınguıstıcs and a practıcal applıcatıon to katherıne mans fıeld's «The Garden Party». Atlantis, 13(1/2), 65-92.
- Altunkaya, H. (2020). Metinsellik ölçütleri. İçinde B. Bağcı Ayrancı ve A. Başkan (Eds). Kuram ve uygulamada yazma eğitimi (79-93). Pegem Akademi.
- Ataşçi, A. (2019). İlkokul Türkçe 4. sınıf ders kitabı. Koza Yayınları.
- Ateşman, E. (1997). Türkçede okunabilirliğin ölçülmesi. Ankara Üniversitesi TÖMER Dil Dergisi, 58, 171-174.
- Aydın, İ. (2012). İlköğretim 8. sınıf Türkçe ders kitabının ‘duygular’ temasında yer alan okuma metinlerine metindilbilimsel bir yaklaşım. Turkish Studies, 7(3), 381-407.
- Bağcı, H., & Ünal, Y. (2013). İlköğretim 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik düzeyi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(3), 12-28.
- Baş, B. & Yıldız, F. İ. (2015). 2. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin okunabilirlik açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 52-61. https://dergipark.org.tr/en/pub/mersinefd/issue/17396/18191
- Bayraktar, H. V. & Fırat, B. A. (2020). Primary school students' attitudes towards reading. Higher Education, 10(4), 77-93. https://doi.org/10.5539/hes.v10n4p77
- Begeny, J. C. & Greene, D. J. (2014). Can readability formulas be used to successfully gauge difficulty of reading materials?. Psychology in the Schools, 51(2), 198-215. https://10.1002/pits.21740
- Bora, A. (2019). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik yönünden incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi.
- Bogaerds-Hazenberg, S. T., Evers-Vermeul, J., & Van Den Bergh, H. (2020). A Meta-analysis on the effects of text structure ınstruction on reading comprehension in the upper elementary grades. Reading Research Quarterly, 0(0), 1-28. https://doi.org/10.1002/rrq.390
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
- Cibakova, D. (2018). Text, comprehensıon and ınterpretatıon of the text. Journal of Interdisciplinary Research, 8(1), 47-51.
- Cigerci, F. M. (2020). primary school teacher candidates and 21st century skills. International Journal of Progressive Education, 16(2), 157-174. http://dx.doi.org/10.29329/ijpe.2020.241.11
- Coşkun, E. (2014). Türkçe öğretiminde metin bilgisi. İçinde A. Kırkkılıç & H. Akyol (eds.), İlköğretimde Türkçe öğretimi (231-282). Pegem Yayıncılık.
- Çakıroğlu, O. (2015). Evaluating there adability levels of elementary school text books regarding student swith learning disabilities. Elementary Education Online, 14(2), 671-681 http://dx.doi.org/10.17051/io.2015.31984
- Çeçen, M. & Aydemir, F. (2011). Okul Öncesi Hikaye kitaplarının okunabilirlik açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 185-194.
- Çelik, E. & Tunçer, B. K. (2020). İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Anne-Babalarının Okuma Tutumları İle Türkçe Dersi Akademik Başarısı Arasındaki İlişki. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(4), 1094-1114. https://doi.org/10.16916/aded.734588
- Çetinkaya, G. (2010). Türkçe metinlerin okunabilirlik düzeylerinin tanımlanması ve sınıflandırılması [Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi.
- Çetinkaya, G. & Uzun, L. (2018). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik özellikleri. İçinde H. Ülper (Ed.). Türkçe ders kitabı çözümlemeleri (141-155). Pegem Akademi.
- Çiftçi, Ö., Çeçen, M. A. & Melanlıoğlu, D. (2007). Altıncı sınıf türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik açısından değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(22), 206-219.
- De Beaugrande, R. A. & Dressler, W. U. (1981). Introduction to text linguistics (Vol. 1). Longman. Delican, B. & Temizyürek, F. (2016). İlkokul türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin tür ve tema açısından incelenmesi. Bartın üniversitesi eğitim fakültesi dergisi, 5(3), 842-856. http://10.14686/buefad.v5i3.5000192300
- Demir, T. (2012). İlköğretim sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarındaki hikâye metinlerinde yer alan değer unsurlarının eşdizimsel örüntülemeler açısından görünümleri. Electronic Turkish Studies, 7(2), 1063- 1078.
- Dilidüzgün, Ş. (2017). Metindilbilim ve Türkçe öğretimi uygulamalı bir yaklaşım. Anı Yayıncılık.
- Döner Doğan, F. (2018). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki şiirlerin metinsellik ölçütleri bağlamında çözümlenmesi ve bu şiirlerin metinselliğine ilişkin öğretmen görüşleri [Yüksek Lisans Tezi]. Fırat Üniversitesi.
- Dubay, W. H. (2004). The principles of readability. costa mesa, ca: ımpact ınformation, https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED490073.pdf adresinden erişilmiştir. 16 Şubat 2020.
- Elli, T. (2011). İlköğretim 8. sınıf türkçe ders kitaplarındaki metinlerin anlaşılabilirlik düzeyi [Yüksek Lisans Tezi]. Niğde Ömer Halis Üniversitesi.
- Günay, D. & Şişman, B. (2019). Bilgi ve iletişim teknolojileri okuryazarlığı. İçinde A. D. Öğretir Özçelik Ve M. N. Tuğluk (Eds), Eğitimde ve endistüride 21. yüzyıl becerileri (257-273). Pegem Akademi.
- GüneŞ, F. (2012). Öğrencilerin düşünme becerilerini geliştirme. Türklük Bilimi Araştırmaları, (32), 127-146.
- Güven, A. Z. (2014). 7. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin metinsellik ölçütlerine göre değerlendirilmesi. Electronic Turkish Studies, 9(8), 517-535.
- Güven, A. Z., Bal, M. & Halat, S. (2014). Examınatıon of the text ın 5 th grade secondary school turkısh text boks ın terms of standards of textualıty. Journal Of Theory ve Practice İn Education (Jtpe), 10(3), 739-763.
- Hawamdeh, M. A. (2018). In search for new translational norms: textual additions in parentheses as devices of textuality. Advances in Language and Literary Studies, 9(6), 42-48. http://dx.doi.org/10.7575/aiac.alls.v.9n.6p.42
- İşeri, K. (2020). Sözden yazıya dile gelen metin. Pegem Akademi.
- İşeri, K. (2020). Türkçe ders kitabındaki metinlerin metinsellik özellikleri. İçinde H. Ülper (Ed.), Türkçe ders kitabı çözümlemeleri (5. Baskı) (91-113). Pegem Akademi.
- Özkan, B. (2004). Metindilbilimsel bağdaşıklık ve haldun taner’in on ikiye bir var adlı öyküsünde metindilbilimsel bağdaşıklık görünümleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 167-182.
- Özkan, B. (2007). Türkiye Türkçe’sinde belirteçlerin fiillerle birliktelik kullanımları ve eşdizimliliği [Doktora Tezi]. Çukurova Üniversitesi.
- Özdemir, S. (2019). Kuramdan uygulamaya Türkçe ders kitabı incelemeleri. Anı Yayınları.
- Özdemir, S., Çoban, Ö. & Bozkurt, S. (2020). Examination of the relationship between school principals’ 21st century skills and their strategic leadership according to teachers’ opinions. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 10(2), 399-426. 6. http://dx.doi.org/10.14527/pegegog.2020.014
- Peter, C. A. & Karuri, N. W. M. M. (2014). Textuality Of English composition writingby form two esl students. Journal of Educationand Practice, 5(15), 53-65.
- Sallabas, M. E. (2008). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları ve okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 141-155.
- Sever, S. (2001). Öğretim dili olarak Türkçe’ nin sorunları ve öğretme-öğrenme sürecindeki etkili yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 34(1), 11-22.
- Shihab, I. A. (2014). A New outlook to text processing in reading narrative text swith in the frame work of mental processes. Al-Adab Journal, 108, 96-116.
- Sulak, S. E. (2009). İlköğretim Okulları 1-5. Sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin türlerine göre yapılarının değerlendirilmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi.
- Şahin, E. & Şahin, A. (2014). İlköğretimde Türkçe öğretimi. İçinde A. Kırkkılıç Ve H. Akyol (Eds), Türkçe öğretiminde teknoloji ve materyal kullanımı (319-348). Pegem Akademi.
- Şeref, İ., Karagöz, B. & Koç Ardıç, İ. (2020). Türkçe ders kitaplarındaki okuma metinlerinin metinsellik özellikleri: Lao Tzu’nun ‘acele karar vermeyin’ öyküsü örneği. Electronic Journal Of Social Sciences, 19(73), 92-104. http://dx.doi.org/10.17755/esosder.516826
- Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (2018). Taslak ders kitabı ve eğitim araçları ile bunlara ait e-içeriklerin incelenmesinde değerlendirmeye esas olacak kriterler ve açıklamaları. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_08/26172658_Kitap_Ynceleme_deg_kriter.pdf
- Temizkan, M. (2016). Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarındaki okuma etkinliklerinin metin yapısı açısından değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(1): 31-52.
- Tekbıyık, A. (2006). Lise fizik ı ders kitabının okunabilirliği ve hedef yaş düzeyine uygunluğu. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(2), 441-446.
- Torusdağ, G. & Aydın, İ. (2020). Metindilbilim ve örnek metin çözümlemeleri (4. Baskı). Pegem Akademi.
- Türkben, T. (2018). Beşinci sınıf Türkçe ders kitabı metinlerinin metinsellik ölçütleri açısından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(4), 961-986. https://doi.org/10.16916/aded.443882
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı). Seçkin Yayıncılık
- Yıldız, C. & Şimşek, N. D. (2013). Evaluation of a textual exercise in the 6th grade turkish course work book in terms of textuality. Procedia-Socialand Behavioral Sciences, 70, 222-230. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.01.058
- Yılmaz, E. (2019). Uygulamalı metin bilgisi. Pegem Akademi.
- Zenouzagh, Z. M. (2018). Multidimension alanalysis of efficacy of multimedial learning in development and sustained development of textuality in EFL writing performances. Educationand Information Technologies, 23(6), 2969-2989. https://doi.org/10.1007/s10639-018-9754-y
- Zorbaz, K. Z. (2007). Türkçe ders kitaplarındaki masalların kelime-cümle uzunlukları ve okunabilirlik düzeyleri üzerine bir değerlendirme. Journal Of Theory ve Practice İn Education (Jtpe), 3(1), 87-101.