RUBENS’ İN MİTOLOJİ KONULU ESERLERİNİN İKONOLOJİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ

Flaman ressam Peter Paul Rubens 1577’de Siegen’de doğmuş ve 1640 yılında Anvers’de ölmüştür. Barok tarzın öncü sanatçılarından biri olarak bilinmektedir. Rubens, ressam, tasarımcı, sanat koleksiyoncusu ve diplomat olarak çeşitli alanlarda başarılı olan çok yönlü bir sanatçıdır. 1600’lü yıllarda Roma’da bulunmuş hem klasik sanata hem de burada oluşan yeni sanata ilgi duymuştur. Michelangelo ve Caravaggio gibi dönemin çağdaş ressamlarını incelemiştir. Madrid’de bulunduğu dönemde ise Tiziano ve Veronese’dan çalışmalar yapmıştır. Felemenk ressamlarının küçük boyutlu resimleri yerine, Rubens büyük boy resimleri ile yeni bir geleneğin öncüsü olmuştur. Resimlerinde parlak ve canlı renkler kullanmış, kalabalık figürlere değişik pozlar vererek güçlü bir dinamizm katmıştır. Rubens, insanların vücut ve yüzlerini gerçeğe yakın ten rengine boyayarak canlı bir görüntü elde etmiştir. Resimlerindeki insanlar sağlam yapılı, iri ve kaslıdır. Resimlerinde genellikle törenler, şölenler, tanışma, karşılaşma gibi dini, dini olmayan ve mitolojik konuları işlemiştir. Özellikle mitoloji konulu resimleri büyük boyutludur. Figürlerin canlı ve gerçek doğasına uygun olarak resmedilmesi işlediği mitolojik konulara ayrı bir etki vermiştir. Sanatçının mitoloji konulu tabloları, simetrik olmayan kompozisyon kurgusu, figürlerdeki canlı ve hareketli duruşları ile 17. yüzyılın Barok tarzı resim sanatının özelliklerini göstermektedir. Bu araştırmada, Barok sanatının büyük ustası Peter Paul Rubens’in, Flaman sanatı ile İtalyan sanatı arasında oluşturduğu sentez ile o dönemde yaptığı mitoloji konulu resimlere yer verilmiştir. Bu çalışmada; Rubens’in ‘Amazonların Savaşı’, ‘Leucippus’un Kızlarının Kaçırılması’,’ Mars ve Rhea Silvia’, ‘Barışın Yararlılıkları Alegorisi’ ve ‘Paris’in Yargısı’ adlı mitolojik konulu resimleri seçilerek sanat tarihçi Erwin Panofsky’nin ikonoloji yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bu yöntemde sanat yapıtı biçim, konu ve içerik olarak üç aşamada incelenmiştir. Böylece dönemin sosyal ve kültürel yapısı ortaya çıkarılmıştır. Araştırma sonucunda XIX.yüzyılın sosyal ve kültürel özelliklerinin Rubens’in eserleri üzerinde etkili olduğu görülmektedir.

A REVIEW OF RUBENS’S WORKS ON MYTHOLOGY THEME BY ICONOLOGICAL METHOD

The Flemish artist Peter Paul Rubens was born in 1577 and he died in Anvers in 1640. He is known as one of the pioneer artists in the Baroque style. Rubens was a sophisticated artist who was successful in various fields such as an artist, a designer, an art collector and a diplomat. In the 1600s, he was interested in both classic art and new art arisen in Rome. He examined that period’s contemporary artists such as Michelangelo and Caravaggio. He carried on some works from Tiziano and Veronese when he was in Madrid. Rubens became a pioneer with his large sized paintings rather than the Dutch artists’ small sized paintings. He applied vivid and rich colours to his paintings and also added a strong dynamism to the crowded figures by giving different poses. Rubens obtained a vivid image by painting people’s bodies and faces in a realistic skin colour. The people in his paintings are stalwart, enormous and muscled. In his paintings, he usually dealt with religious, non religious and mythological subjects such as ceremonies, feasts, meetings and encounters. His mythological paintings are especially large sized. The depiction of the figures in accordance with their vivid and real nature gives a different effect to the mythological subjects that he dealt with. The artist’s mythology themed paintings indicate the characteristics of the 17th century Baroque painting art with their non-symmetrical compositional setup, lively and dynamic postures. In this research,the synthesis between the Flemish art and Italian art by Peter Paul Rubens,the great master of Baroque art,and the mythology-themed paintings he made at that time are included.This study focuses on Rubens’s mythological paintings named ‘the Battle of the Amazons’, ‘the Rape of the Daughters of Leucippus’, ‘Mars and Rhea Silvia’, ‘Allegory on the Blessings of Peace’ (Minerva Protects Pax from Mars)’ and ‘the Judgment of Paris’ by using the iconological method of the art historian Erwin Panofsky. In this method,the artwork is examined in three stages as form, subject and content. Thus the social and the cultural structure of the period was revealed. As a result of the research, it is seen that the social and cultural characteristics of the 17th century have an effect on Ruben’s work.As a result of the research,it is seen that the social and cultural characteristics of the 17th century have an effect on Rubens’works.

___

Akkaya, T., Beksaç, E. (1990). Avrupa Resim Sanatı, Arkeoloji ve Sanat Yayınları.

Bazyar, C.K., (2017). Mitoloji ve Çağdaş Sanat, Sanat ve Tasarım Dergisi,8,113-130, erişim linki: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/567328 ,erişim tarihi:29.05.2021

Berger, J. (1993). Görme Biçimleri, (Çev.Y. Salman), Metis yayınları. Cömert,B.(2010). Mitoloji ve İkonografi, erişim linki: https://www.academia.edu/21889229/Bedrettin_C%C3%B6mert_Mitoloji_ve_%C4%B0konografi,erişim tarihi:26.05.2021.

Doğanay, E. (2007). Kültüre Bakanlar ve Rubens’in Kültür Elçiliği, Artist Modern. 56.

Erciş, M.A. D. (2015). Rönesanstan 20. Yüzyıla Kadar Resim Sanatında Anıtsal Görünümler. Yüksek lisans tezi.

Ankara Üniversitesi.erişim linki:https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=OpHqgap3PZST4ABUV1dXg& no=aUVSnpB-gtOeFsY9jEldTQ erişim tarihi:23.05.2021

Erhat, A. Archaeologs,Rhea Silvia,erişim linki: https://www.archaeologs.com/w/rhea-silvia/tr, erişim tarihi:30.05.21.

Farthing, S. (2017). Sanatın Tüm Öyküsü. (Çev.G. Aldoğan, F. Candil Çulcu), Hayalperest Yayınevi.

Flaman Sanat ve Mimarlığı, (2021). erişim linki: http://www.nedirnerededir.com/nedir/Flamansanativemimarligi#.YJ7TRKgzZPZ, erişim tarihi:24.05.2021.

Gombrıch, E.H. (1984). Sanatın Öyküsü. (B. Cömert, Çev.), Remzi Kitabevi.

Güzel, B. (2017). Antik Yunan Mitolojisinde Theseus. Yüksek lisans tezi. Adnan Menderes Üniversitesi. Erişim linki:http://adudspace.adu.edu.tr:8080/jspui/bitstream/11607/3140/1/10141950.pdf, erişim tarihi:23.05.2021. Hancerlioğlu, O. (1989). Felsefe Sözlüğü, Remzi Kitabevi. Hollıngsworth, M. (2009). Dünya Sanat Tarihi, (Doç.Dr.R. Küçükerdoğan, B.Ergüder,Çev.), İnkılap Kitabevi.

İnal,G.(2007).Barok Bir Rönesans Dahisi Rubens,Artist Modern.47.

İpşiroğlu, N. İpşiroğlu,M. (2017). Oluşum Süreci İçinde Sanatın Tarihi, Hayalperest Yayınevi. Öndil,N. (2018). Barok resim ve Heykel Sanatı, Hayalperest Yayınevi.

Panofsky, E. (1995). İkonografi ve İkonoloji, (E. Akyürek,) Afa Yayınları.

Petrov, G. (1979). Büyük Sanatçılar ve Üstün Yapıtlar. (H. A. Aytuna,Çev.). İnkılap ve Aka Yayınevi.

Sanata Başla Start Art. (2013), erişim linki: https://www.sanatabasla.com/2013/04/minerva-paxi-marstan-koruyor-minerva-protects-pax-frommars- rubens/ ,erişim tarihi:30.05.2021.

Sözen,M., Tanyeli,U. (1986). Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, Remzi Kitabevi. Tansuğ, S. (1992). Resim Sanatının Tarihi, Remzi Kitabevi

Terme Kaymakamlığı. (2004). Amazonlar Diyarı Terme Kitabı, erişim linki: http://terme.gov.tr/tarihi, erişim tarihi:28.05.2021.

Tükel, U. Yüzgüller,S. (2018) .Sözden İmgeye Batı Sanatında İkonografi, Hayalperest Yayınevi.

Vikipedi (2021). erişim linki: https://tr.wikipedia.org/wiki/Amazonlar, erişim tarihi: 28.05.2021.

Vikipedi (2021). erişim linki: https://tr.wikipedia.org/wiki/Mars_(mitoloji) , erişim tarihi:30.05.21.

Yüzgüller, S. (Tarihsiz).Sanat Tarihi ve Mitoloji, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi, erişim tarihi: http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/kulturelmiras_ao/stmitolojisi.pdf, erişim tarihi:31.05.2021.

Wölfflin, H. (1990). Sanat Tarihinin Temel Kavramları. (H. Örs,Çev.). Remzi Kitabevi.
Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 2146-1961
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2010
  • Yayıncı: Prof. Dr. Kadir ULUSOY