Uzun Firdevsi ve "Münazara-i Seyf ü Kalem"i

Türk edebiyatında yirmiden fazla örneğine rastladığımız edebî münazaralardan biri de Firdevsî’nin kaleme aldığı Münâzara-i Seyf ü Kalem’dir. Çalışmamızda Firdevsî’nin hayatı, edebî şahsiyeti ve eserlerine değinildikten sonra Münâzara-i Seyf ü Kalem ele alınmıştır. Eser, muhteva, olay örgüsü, manzum kısımlar ve üslup yönünden incelenmeye çalışılmıştır.

Uzun Firdevsi and Whom Seyf ü Kalem

Firdevsi’s Münazara-i Seyf ü Kalem is one of the literary debates which we have found more than twenty examples in Turkish literature. In this article, we firstly mentioned Firdevsi’s life, literary personality and his works, and then explored Münazara-i Seyf ü Kalem in detail. Firdevsi’s literary debate was analyzed in terms of its nature, parts written in verse, literary style and series of events within the context.

___

  • AKAY, Asuman (1990), Firdevsi – Süleymân-nâme [XLIV. Cilt] Metin ve Fiiller Üzerine Bir İnceleme, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yeni Türk Dili Anabilim Dalı (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul.
  • AKSOY, Hasan (1986), “Münâzara” Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C. 6, Dergâh Yay., s. 468-469, İstanbul.
  • AKSOY, Mustafa (2000), Uzun Firdevsî’nin Süleymân-nâme’sindeki Destan Unsurları Giriş-İnceleme, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İzmir.
  • BİLMEN, Ömer Nasuhi (1990), Büyük İslâm İlmihali, Ankara, Akçağ Yayınları.
  • BÜYÜKKARCI, Fatma (1993), Firdevsî-i Tavil ve Da’vet-nâme’si, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • BÜYÜKKARCI, Fatma (1995), Firdevsî-i Tavîl and his Da'vet-nâme: İnceleme, Metin, Dizin, Tıpkıbasım ve Mikrofiş, Harvard Üniversitesi Yakındoğu Dilleri ve Medeniyetleri Bölümü Yay., Cambridge.
  • CANAN, İbrahim (1990), Hadis Ansiklopedisi - Kütüb-i Sitte, C. 18, Akçağ Yay., Ankara.
  • CANIM, Rıdvan (2000), Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratu’n-Nuzemâ - Latîfî, AKM Yay., Ankara.
  • ÇATIKKAŞ, Ata (1979), Firdevsî-i Rûmî’nin Süleymân-nâme-i Kebîr’i (72. Cilt) Gramer-Sentaks-Lügat-Metin, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul.
  • ÇATIKKAŞ, Ata (1983), “Türk Firdevsî’si ve Süleymannâme-i Kebîr” Türk Dünyası Araştırmaları, s. 169-178, İstanbul.
  • ÇOBAN, Ahmet (2004), Edebiyatta Üslûp Üzerine, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • DAĞLIOĞLU, H. Turhan (1937): “Uzun Firdevsî - Firdevsî-i Rûmî” Uludağ Mecmuası, S. 10, Bursa.
  • DİRİÖZ, Meserret (1980), “Türk Edebiyatında Münâzarâ” Milli Kültür, C. 2, S. 1, s. 20-22, Ankara.
  • GENÇ, Gülnaz (1995), Firdevsî-i Rûmî-Süleymân-nâme [XXV ve XXVI. ciltler] Giriş, Metin, Sözlük, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
  • GÜLEÇ, Hamdi (1994), Firdevsî-i Rumî’nin Süleymân-nâme’si - 42. Cilt- Üzerine Bir Metin İncelemesi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İzmir.
  • İSEN, Mustafa (1994), Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı, AKM Yay., Ankara.
  • KOCATÜRK, Vasfi Mahir ( ? ), Türk Edebiyatı Tarihi, Ankara.
  • KÖPRÜLÜ, Fuat (1969): “Firdevsî, Uzun”, MEB İslâm Ansiklopedisi, C. 4, s. 649-651, İstanbul.
  • KÖPRÜLÜ, Orhan (1996), “Firdevsî, Uzun”, TDV İslâm Ansiklopedisi, C. 13, s. 127-129, İstanbul.
  • KUTLUK, İbrahim (1989), Tezkiretü’ş-Şu’arâ - Hasan Çelebi, TTK Yay., Ankara.
  • LATÎFÎ, Kastamonulu (1314), Tezkiretü’ş-Şu’arâ, İkdam Matbaası, İstanbul.
  • NOYAN, Bedri (1986), Hacı Bektaş Veli Vilâyet-nâmesi-Firdevsî-i Rûmî, Doğuş Matbaası, Aydın.
  • OLGUN, İbrahim (1978), “Uzun Firdevsî’nin Türkçeciliği”, Ömer Asım AKSOY Armağanı, s. 185-200, Ankara.
  • OLGUN, İbrahim, İsmet Parmaksızoğlu (1980), Firdevsî-i Rûmî – Kutb-nâme, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara.
  • PALA, İskender (2005), Divan Edebiyatı, Kapı Yayınları, İstanbul.
  • SAMİ, Şemseddin (1996), Kâmûsu’l-A’lâm, C. 5, s. 3388. Kaşgar Neşriyat, Ankara.
  • TAHİR, Bursalı Mehmet (1972), Osmanlı Müellifleri, C. 1-3, Meral Yay., İstanbul.
  • TANYILDIZ, Ahmet (2005), Firdevsî-i Tavîl-Münâzara-i Seyf ü Kalem [İnceleme-Metin-Sözlük], Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eski Türk Edebiyatı Anabilim Dalı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
  • TÜRKİYE DİYANET VAKFI (1993), Kur’an-ı Kerim ve Açıklamalı Meali, TDV Yayınları, Ankara.
  • ÜNVER, İsmail (1993), “Çeviriyazıda Yazım Birliği Üzerine Öneriler”, AÜ DTCF Türkoloji Dergisi, C. XI, s. 51-89, Ankara.
  • WALKER, J. (1979), “Süleyman bin Davud” MEB İslâm Ansiklopedisi, C. 11, s. 172-174, İstanbul.