Gurbannazar Ezizov: "Mezar Taşına Bile Tahammül Edilemeyen Bir Şair"

Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra Türk lehçeleri üzerine yapılan araştırmalar gittikçe artmaktadır. Yapılan bu çalışmalarda incelenen şair ve yazarların eserlerine bakıldığında, genellikle baskı sebebiyle Sovyet rejimini övdüklerine dair genel bir kanaat oluşmuştur. Fakat Gurbannazar Ezizov örneğinde de görüleceği üzere, dönemin sosyal ve siyasî şartları gereği bir kısım şair ve yazarlar ise eserlerinde, herhangi bir baskı altında kaldıklarından dolayı değil, bu konuda var olan samimi düşüncelerini dile getirmişlerdir. Bu kişiler söylediklerine ve yazdıklarına gerçekten inanıyor, Sovyet rejiminin toplumlara huzur ve mutluluk getireceğini düşünüyorlardı. Bu makalede, Sovyet yönetiminin sadece kendisine muhalif olanlara değil, aynı zamanda kendi yetiştirdiği yeni Sovyet tipi aydın ve yazarlara karşı izlediği politika Gurbannazar Ezizov örneğinden hareketle değerlendirilmiştir.

Gurbannazar Ezizov: A Poet Whose Gravestone is not Tolerated Either

The studies on Turkic dialects have been increasing since the fall of the Soviet regime. It has become a common perception that poets, whose works have been studied in these studies, have inclined to praise the USSR regime due to the oppression. On the other hand some of the writers and poets, like Gurbannazar Ezizov, voiced their sincere opinions on the subject not because of any kind of oppression but because they earnestly believed in this regime and thought that it would bring peace and prosperity to the people. In this article the starting point of which is the example of Gurbannazar Ezizov, a Turkmen poet, the policies of the Soviet administration towards not only dissenting writers but also its own creation of new kind Soviet writers and intellectuals has been analyzed.

PDF

___

AGABAYEV, Annaberdi (1991), Ezizov’ın Emri Bilen, Türkmenistan.
AMANGELDİ, Hıdır (2005), Zaman, Türkmenistan.
ANNAGULİ, Nurmemmet (2003), İki Ağaç, Türksav Yay., Ankara.
CAN, Hüdayi (2002), “Gurbannazar Ezizov”, Yağmur, 16 Tem.-Ağ.-Ey.2002, İstanbul.
CAN, Hüdayi (2007)“Mezar Taşına Sansür”, Yağmur, 16 Tem.-Ağ.-Ey.2007, İstanbul.
DUYMAZ Ali- Metin Ergun - Nergis Biray (1998), Başlangıcından Günümüze Kadar Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi, Türkmen Edebiyatı II, Cilt 11, Kültür Bakanlığı Yay. = 2126 (Türk Dünyası Edebiyatı Dizisi 32), Ankara.
ERCİLASUN A. B. - vd. (1996), İmlâ Kılavuzu, TDK Yay. 525, Ankara.
ERCİLASUN, A. B. (1991), Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü I-II, Kültür Bakanlığı Yay. 1371, Kaynak Eserler 54, Ankara.
ERCİLASUN, A. B. (1992), “Türk lehçelerinin Anlaşılmasında Dikkat Edilecek Noktalar”, Dil Dergisi, 5, s. 28 – 42.
ERCİLASUN, A. B. (1994), “Lehçelerden Türkiye Türkçesine Aktarma”, II. Türk Dünyası Yazarlar Kurultayı 8 – 9 – 10 Aralık 1994, Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği, Ankara, s. 41 – 45.
ERCİLASUN, A. B. (1997), “Lehçeler Arası Aktarma”, Türk Dünyası Üzerine İncelemeler, Akçağ Yay. 93, Ankara, s. 91 – 100.
EZİZOV, Gurbannazar (1996), Türkmen Sahrası, Türkmenistan.
EZİZOV, Gurbannazar (1994), Büyülü Kürek, Aşğabat Mağarif, Türkmenistan, (Türkiye Türkçesine Aktaran: Ünal Zal), Kardeş Kalemler 5, s. 40 – 42, Ankara.
EZİZOV, Gurbannazar (1996), Serdarım, Türkmenistan.
GURBANNEPESOV, A. (1996), Çıkmadık Kitabım II, Türkmenistan.
GURBANNEPESOV, A. (1996), Saylanan Eserler I, Türkmenistan.
KARA, Mehmet (1997), Ata Atacanov'un Şiirleri I (Giriş-Metin-Aktarma); II (İnceleme-Gramer Dizini), TDK Yay., Ankara.
KARA, Mehmet (2005), Türkmen Türkçesi Grameri, Gazi Kitabevi, Ankara.
KARADOĞAN, Ahmet (2004), Türk Lehçeleri Arasında Aktarma Sorunları, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Kırıkkale.
KASAPOĞLU-ÇENGEL, Hülya (2000), Abdürrahim Ötkür’ün Şiirleri (İnceleme-Metin -Aktarma), 2 cilt, MEB Yay., Ankara.
KASAPOĞLU-ÇENGEL, Hülya (2005), Kırgız Türkçesi Grameri, Akçağ Yay., Ankara.
MONTGOMERY, D. C. (1985), Rejim Doğrultusundaki Sovyet Özbek Edebiyatı Zincirinin Bir Halkası Olarak “Şahımerdan”, (çev. H. C. Özkal), ODTÜ Yay., Ankara.
ÖZBAY, Hüseyin (1994), Çolpan'ın Şiirleri, Ankara.
ÖZKAN, Fatma (1994), Abdullah Tukay'ın Şiirleri (İnceleme- Metin- Aktarma) Ankara.
ÖZKAN, İsa (1999), Ependi-Şorta Sözler-Yomaklar (Nasreddin Hoca Fıkraları),TİKA, Ankara.
SARIKAYA, Yakup (2003), Berdi Karbabayev’in Ayğıtlı Adim Romanı (Metin-İnceleme-Sözlük), (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Ankara.
TEKİN, Talât - vd. (1995), Türkmence-Türkçe Sözlük, Simurg, Ankara.
TİRKİŞOV, Sadık (1997), Gurbannazar Ezizov’un Şiirlerindeki Üstatlığı, Türkmenistan.
UĞURLU, M. (2000), “Türk Lehçeleri Arasında Aktarma Meseleleri ve `Abay Yolu` Romanı”, Bilig, 15, s. 59-80.
UĞURLU, M. (2001), “Türk Lehçelerinin Aktarımında Valenz Sözlüklerinin Önemi”, Doğu Akdeniz Üniversitesi, Uluslararası Sözlükbilim Sempozyumu Bildirileri [Yayımlayan: Nurettin Demir-Emine Yılmaz], Gazimağusa, s. 197-206.
UĞURLU, M. (2002), “Kırgız ve Türkiye Türkçesi Arasında Bire Bir Kelime Eş Değerliği. “Camiyla” Romanındaki Meseleler Üzerine”, Scholarly Depth and Accuracy. A Festschrift to Lars Johanson [Yayımlayan: Nurettin Demir - Fikret Turan], Grafiker Yay., Ankara, s. 389 - 401.
UĞURLU, M. (2004), “Türk Lehçeleri Arasında Kelime Eşdeğerliği,” Bilig, 29, s. 29 – 40., Ankara.
UZMAN, Mehmet (2005), Türkistan’da Dil Tartışmaları, Özbekçenin İcat Edilişi (1917-1940), Gazi Üni. SBE (Basılmamış Doktora Tezi), Ankara.
UZMAN, Mehmet (2006), “Yafets Dil Teorisi”, Virgül, Tem.-Ağ., s.14-16.
ZAL, Ünal (2007), Gurbannazar Ezizov’un Şiirleri Üzerine Dil ve Üslup Çalışması, Gazi Üni. SBE (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.

ISSN: 1300-7874
Başlangıç: 1995
Yayıncı: Prof. Dr. Hazım Hikmet POLAT

Arşiv