II. Wılhelm' in Osmanlı imparatorluğunu ziyareti ve Mihmandarı Mehmed Şakir Paşa'nın günlüğü (1898)

Türk-Alman İliş kileri köklü bir geçmiş e sahiptir. Alman İmparatoruKaiser II. Wilhelm 1889, 1898 ve 1917 senelerinde Osmanlıİ mparatorluğunu ziyaret etmiş tir. Bu ziyaretler Türk-Alman İliş kileriningeliş mesine katkı sa ğlamış tır. Ziyaretlerden birincisi ve üçüncüsü sadeceİstanbul ve çevresiyle sınırlıyken ikincisi Hıristiyanlar, Museviler veMüslümanlar için kutsal kabul edilen Kudüs ve civarını dakapsamaktadır. Bu makale Türk-Alman iliş kileri ba ğlamında 1898 senesinde Osmanlıİ mparatorluğunu ziyaret eden Alman İ mparatoruna mihmandarlık yapanMehmed Ş akir Pa ş anın Padiş ah II. Abdülhamid e sunmak üzere, Suriyeve Kudüs ziyaretlerini kapsayan günlüğü temel alınarak hazırlanmış tır.Ayrıca günlüğün eksik yönleri Şakir Pa ş ayla birlikte ziyareti takip edenİkdam gazetesi muhabiri İsmail Zühtünün on bir gün süreyle devam edenyazı dizisinden yararlanılarak tamamlanmış tır.

Wilhelm ii s visit to the Ottoman empire and the Diary of his host Mehmed Shakir Pasha (1898)

The relationship between the Ottoman Empire and Germany has a longhistory. The German Emperor Wilhelm II s visit to Ottoman lands in1889, 1898 and 1917 consolidated the friendship between the twoempires. While the first and third of these visits were limited to Istanbuland its environs, in the second one the Emperor visited also Jerusalem, asacred place for Muslims, Christians and Jews.This article is based on the diary written to be presented to Abdulhamid IIby Mehmed Ş akir Pasha, the Ottoman officer who hosted the GermanEmperor during his visit to Syria and Jerusalem. It complements the partsleft missing by Mehmed Ş akir s diary by relying on a series of articlespublished in the Ikdam newspaper by İsmail Zühtü, a journalist who alsoaccompanied the German Kaiser.

PDF

___

Arş iv Belgeleri
Başbakanlık Osmanlı Arş ivi
Y. EE (Yıldız Esas ve Sadrazam Kâmil Paş a Evrakı) 81/3 lef 1-9.
Süreli Yayınlar
İkdam
Kitaplar ve Makaleler
ALKAN Necmettin, Dış Siyasetin Bir Aracı Olarak Hükümdar Gezileri: Kayser II. Wilhelmin 1898 Şark Seyahati, Osmanlı Ara ştırmaları, sayı XXXI, İ stanbul 2008, s.9-53.
BAYRAKTAR İ lona, Kaiser II. Wilhelmin İstanbula Üç Ziyareti ve Hediyeler , İki Dost Hükümdar, Sultan II. Abdülhamid Kaiser II. Wilhelm, TBMM Milli Saraylar Daire Baş kanlığı Yayın No 53, İ stanbul 2010, s. 59-96.
BEYDİ LL İ Kemal, 1790 Osmanlı-Prusya İttifakı , İ stanbul Üniversitesi Yayınları, İ stanbul 1985.
DEM İREL Fatmagül, Dolmabahçe ve Yıldız Saraylarında Son Ziyaretler Son Ziyafetler, Do ğan Kitap, İ stanbul 2007.
HERZL Theodor, Siyonizmin ve İsrailin Kurucusu Theodor Herzl ve Hatıraları ve Sultan Abdülhamid, (Haz. Ergun Göze) , Boğaziçi Yayınları, İ stanbul 2002
GENCER Mustafa, Jöntürk Modernizmi ve Alman Ruhu, İletiş im Yayınları, İ stanbul 2003.
GEORGEON Francois, Sultan Abdülhamid, (Çev. Ali Berktay), Homer Kitapevi, İ stanbul 2006.
İ REZ Feryaz, Belgeler Iş ığında Son Alman İ mparatoru II. Wilhelmi Konuk Eden Bir Kasr-ı Hümâyûn; Şale, İ ki Dost Hükümdar, Sultan II. Abdülhamid Kaiser II. Wilhelm, TBMM Milli Saraylar Daire Baş kanlığı Yayın No 53, İ stanbul 2010, s 47-58.
KARACAGİL Ö. Kür ş ad, Alman İ mparatoru İ stanbulda (1917), Gazi Akademik Bakış, VI, sayı 12, s. 111-133.
ORTAYLI İ lber, Osmanlı İmparatorlu ğunda Alman Nüfusu , İ letişim Yayınları, İstanbul 2003.
ÖNSOY Rifat, Türkiyedeki Almanya 1914-1918 (Almanyanın Türkiyedeki Kültürel Etkinliği ve Robert Bosch) , Atlas Yayınları, Ankara 2004.
PAKALIN Mehmed Zeki, Sicill-i Osmani Zeyli, (Haz. Şakir Batmaz, Gülbadi Alan), XVII, Ankara 2009.
SERTOĞLU Midhat, Mufassal Osmanlı Tarihi, VI, Ankara 2011.
SOY Bayram, Kudüsteki Erlöserkirchenin Açılış ı II. Wilhelmin İ kinci Doğu Seyahatindeki (1898) Dini Motifler, Tarih ve Toplum Yeni Yaklaşımlar, sayı 6 (Güz 2007-Kış 2008), s. 117-141.
ŞEHSUVAROĞLU, Bedi N., Alman İ mparatoru II. Wilhelmin Yurdumuzu Ziyaretleri, Hayat Tarih Mecmuası, sayı 6 (Temmuz 1972), s. 20-27.
İnternet Kaynakları
http://www.loc.gov/pictures/item/92519592 ( 17 Nisan 2014)
http://www.loc.gov/pictures/item/mpc2004003528/PP ( 17 Nisan 2014)
http://www.loc.gov/pictures/resource/matpc.07341 (17 Nisan 2014)
http://www.loc.gov/pictures/item/mpc2004003538/PP ( 17 Nisan 2014)