TÜRKİYEDE TURİZM SEKTÖRÜNDE KADIN İSTİHDAMI, KARŞILAN SORUNLAR, CAM TAVAN SENDROMUNUN TURİZMDE ÇALIŞAN KADIN İŞGÜCÜNE ETKİSİ

İkinci Dünya Savaşından sonra dünya çapında bireylerin gelirinde gözle görülür bir artış olmuştur. Gelir artışı; buna bağlı orantıyla daha çok çalışmayı, çalışma şartlarının yoruculuğunu ve çalışma hayatının yorgunluğunu da beraberinde getirmiştir. Bu faktörler ve ekolojik unsurlar, kişinin dinlenme ihtiyacı hissetmesi, kitle iletişim araçlarının yaygınlaşması, teknolojinin ilerlemesi, turizmin gelişmesinde etkili olmuştur. Nitekim bu gelişmeler her yıl gitgide yükselen, büyüyen bir durum arz etmiştir. Her geçen yıl turist sayısı artmış; artan turist sayısı ise uluslararası turizm gelirlerinin büyümesine neden olmuştur. Dünya ölçeğinde turizm hareketi sürekli artan bir trenddedir. Dünya Turizm Örgütünün (WTO) verilerine göre 2000 yılında 673 milyon turist turizm hareketine katılırken, söz konusu katılım 2010 ‘da 1.046 milyona yükselmiştir. Örgütün tahminlerine göre, küresel ölçekte turizm hareketine katılan insan sayısı 2020 yılında 1.602 kişiye yükselecektir. Bu hareketliliğe paralel olarak, 2020 yılında yaklaşık 2 trilyon dolar uluslararası turizm geliri elde edileceği tahmini yapılmaktadır.( www.unwto.org, 23.03.2011) Turizmin gelişmesi ve turizme yapılan yatırımların sayısının çoğalması gittikçe büyüyen bir istihdam potansiyeline işaret etmektedir. Turizmin pek çok destinasyonunda mevsimsel istihdamın tercih edilmesi, iş imkânları bağlamında özellikle iki gruba fırsatlar sunmaktadır; Kadınlar ve gençler. Bu çalışmanın amacı; gittikçe büyüyen bir trend arz eden ve ülkelerin ekonomilerinde bacasız sanayi olarak adlandırılan, hizmet sektörünün yıldızı olan turizm sektöründe; istihdam ve özellikle kadın istihdamı üzerinde durulacaktır. Kadın istihdamında karşılaşılan sorunlar ve özellikle cam tavan sendromu literatür taraması ile incelenecektir.

WOMEN'S EMPLOYMENT IN TOURISM SECTOR IN TURKEY, ISSUES FACED, AND THE EFFECT OF GLASS CEILING SYNDROME ON WOMEN WORKFORCE IN TOURISM

After the Second World War, there has been a significant increasein the income of individuals worldwide. The increase in income hasproportionally brought about more work, tiring working conditions andthe fatigue of the working life. These factors along with ecologicalcomponents, employees’ need for rest, the spread of mass media, andthe advancement of technology have been influential in the developmentof tourism. As a matter of fact, these developments have been growingand growing every year. The number of tourists has increased everyyear giving rise to increased international tourism revenues. Tourismmovement on a world scale is in an ever increasing trend. According tothe data of the World Tourism Organization (UNWTO), 673 millionpeople participated in the tourism movement in 2000, while the saidparticipation increased to 1.046 million in 2010. According to theestimates of the same Organization, the number of people participatingin the tourism movement on a global scale will increase to 1.602 millionin 2020. In parallel with this mobility, it has been estimated thatapproximately 2 trillion dollars of international tourism income will begenerated in 2020 (www.unwto.org, 23.03.2011). The growth of tourismand the increase in the number of investments in tourism point to agrowing employment potential. The choice of seasonal employment inmany destinations of tourism offers opportunities especially for twogroups in terms of job opportunities; women and young people. The aimof this study was to focus on employment and especially femaleemployment in the tourism sector, which is an ever growing trend,called smokeless industry in economies of countries, and which is the star of service sector. Problems in female employment and especiallyglass ceiling syndrome have been examined through literature review.

PDF

___

Akova, Orhan, İstanbullu Dinçer, Füsun, Muğan Ertuğral, Suna, Aydoğan Çifçi Merve, (2016).
Türkiye’de “Turizm Sektöründe Kadın İstihdamı: İmkânlar ve Engeller” Eurasian Academy of Sciences Social Sciences Journal Volume:S1.
Aydın, Şule, Özkul Emrah, Tandoğan, Nilüfer Şahin, ( 2007 ). “Otel İşletmelerinde Kadınların Üst ve Tepe Yönetime Yükseltilmesinde Cam Tavan Etkisi Üzerine Bir Araştırma” , 15.Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 25-27 Mayıs, Sakarya.
Cuiker, Judie, Norris, Joanne ve Wall, Geoffrey, (Kasım, Cilt:33,Sayı:2, 2006). “The Involvement of Women in the Tourism Industry of Bali Indonesia”,Journal of Development Studies.
Cotter, A. D., Hermsen, M. J., Ovadia, S. & Vanneman, R. (2001). The Glass Ceiling Effect. Social Forces, 80(2)
Erçen, Ayşe Esmeray Yoğun, (2008). “Kadınların Cam Tavanı Aşma Stratejileri: Büyük Ölçekli Türk İşletmelerinde Bir İnceleme” , Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adana.
International Labour Organisation, (2007) World Employment Report ILO: Geneva 2007 b. Year book of Labour Statistics, ILO: Geneva.
International Labor Service (ILO), (1998). ‘Will the Glass Ceiling Ever Be Broken?’, World of Work, February, No. 23.
Kocacık, Faruk, Gökkaya, Veda, (2005) Türkiye’de Çalışan Kadınlar Ve Sorunları, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 6, Sayı 1
Kozak, Meryem Akoğlan, (1996). “Konaklama Sektöründe Kadın Yöneticilerin Yönetsel Davranışları İle Etkinlik Algılamaları ilişkisi Üzerine Bir Araştırma” (Doktora Tezi G.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara).
Kozak, Meryem Akoğlan, (1996). “Konaklama Endüstrisinde Kadının Konumu”, Anatolia, EylülAralık.
Lockwood, Nancy, (2004) “The Glass Ceiling: Domestic and International Perspectives”, HR Magazine Minibaş, Türker, (1998). Türkiye’nin Kalkınma Sürecinde Kadın İşgücü, Aydınlanmanın kadınları, İstanbul, Cumhuriyet Kitap Kulübü.
Minu, Hemmati, (2000). “Women’s Employment and Participation in Tourism”, Sustainable Travel&Tourism. Oktik, Nirgün (1997). Turizm Sektöründe Çalışan Kadınların Toplumsal Değişime Etkileri Muğla Ün. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı 4.
Rosaldo, Zimbalist (1973). Women, Culture, And Society: A Theoretical Overview. Women, Culture And Society, Stanford, Univ. of California Press.
Quinn, Nurgün (1977). Anthropological Studies On Women’s Status, Annual Review of Anthropology, No.6.
Ögüt, Adem, (2006). “Türkiye’de Kadın Girişimciliğin ve Yöneticiliğin Önündeki Güçlükler: Cam Tavan Sendromu”, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, Sayı:1.
Jain, Neera, Mukherji, Shoma , (2010). “The Perception of Glass Ceiling in Indian Organizations: An Explatory Study”, South Asian Journal of Management, 17(1).
TÜİK, İstatistik Göstergeler-1923–2017, file:///C:/Users/lenovo/Downloads/- 1462093797348900887.pdf, ISSN 1300-0535, Yayın No: 4361, Çankaya-ANKARA / TÜRKİYE, 22-23.
Tükeltürk, Şule Aydın, Perçin, Nilüfer, (2008). ”Turizm Sektöründe Kadın Çalışanların Karşılaştıkları Kariyer Engelleri ve Cam Tavan Sendromu: Cam Tavanı Kırmaya Yönelik Stratejiler”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 6 ( 2).
Tuncel, Işık, (2011). Turizmin Cinsiyeti Ya Da Kadın Gölgesinde Turizm, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 2.
Uzun, Gizem, (2004), “Kadın Yöneticileri Motive Ve De motive Eden Faktörlerin Tespitine Yönelik Bir Araştırma” (Yüksek Lisans Tezi) Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Wirth, Linda, (2001), Breaking through the Glass Ceiling: Women in Management, International Labor Office
Zeher, Bobbitt, D. (2011). Institutional Policies, and Gender Composition of Workplace Gender Discrimination at Work : Connecting Gender Stereotypes, Gender & Society , 25.
İŞKUR, ÇSGB, Kadın İstihdamının Desteklenmesi Operasyonu Hibe Programı, Projeler Özeti, http://www.ab.gov.tr/files/CSD/kadin_istihdami_compendium.pdf Erişim Tarihi: 10.03.2018.
www.tuik.gov.tr, Access Date: 11 .10. 2018.
www.unwto.org, (World Tourism Organization UNWTO), Access Date: 23.03.2011.
World Travel and Tourism Council (WTTC), (2013). Data, http://knoema.com/WTTC2013/worldtravel-and-tourismcouncil- data-2013, Access Date: 15.10. 2018.
World Tourism Organization( UNWTO) www. unwto.org, Access Date: 23.03.2017.
www.palhaber.com Access Date: 10 10.2018.

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ