Kemal Demirel’in Evimizin İnsanları Eserinde Anlatma Problemi

Edebiyat sözlüklerinde ve diğer kaynaklarda yayıncı, denemeci ve tiyatro yazarı olarak anılan Kemal Demirel’in en çok bilinen eseri çocukluk anılarını anlattığı Evimizin İnsanları adlı eseridir. Sinemaya ve televizyona da uyarlanan eser, yer verdiği yaşanmış olayların ilgi çekici niteliği, kişilerin karakterizasyonundaki başarısı nedeniyle edebiyat ve sinema çevrelerinde beğeni kazanır. Anlatılan hikâyelerin başarılı dramatizasyonu ve anlatım tekniklerinin ustalıklı kullanımı yaşantı ile kurmaca arasındaki gerçeklik boyutunu belirsizleştirdiği oranda eser sanatseverlerin ilgisini çeker. Bu bakımdan, eserin başarısını modern edebiyatın en önemli unsurları arasında yer alan anlatıcı ve bakış açısını özgün biçimde ele alışına ve kullandığı anlatım tekniklerine borçlu olduğu görülür. Bu incelemede, ilk olarak, Evimizin İnsanları’nı anıroman türüne dâhil eden otobiyografi tekniği uygulamalarıyla bağlantılı olarak, anlatılan çocukluk anılarının gerçeküstü ögeler ve hayal gücüyle masalsı bir estetiğe bürünmesi ele alınmıştır. İkinci olarak, eserin ikinci bölümünü oluşturan mektuplar üzerinde durulmuş; çocukluk günlerinden kişilere yazılan mektupların eseri kurgusallaştıran bir diğer öge olduğu ileri sürülerek mektup roman türünün özellikleri tartışılmıştır. Son olarak, Evimizin İnsanları’nın edebi başarısını büyük oranda belirleyen anlatıcı ve bakış açısı ele alınarak uygulanan farklı bakış açılarının eserin dramatik boyutunu oluşturan nostalji duygusuyla ilgisi tartışılmıştır. Anlatıcının çocukluğu üzerinde büyük rol oynadığını söylediği kişilere yazdığı mektuplarında onları çocuk ve yetişkin bakış açılarıyla anlattığına dikkat çekilerek eserde verilmek istenen mesajla anlatma problemi arasındaki ilişki tartışılmıştır.

The Problem of Narration in Kemal Demirel’s The People of Our Home

Kemal Demirel, who is defined as a publisher, essayist and playwright in literary dictionaries and other sources, is best known for his work, The People of Our Home, in which he tells about his childhood memories. Adapted to cinema and television, the work gains great appreciation in the literary and cinema circles due to the interesting nature of the events which takes place, and its success in characterization. Due to the successful dramatization of the stories told and the skillful use of the narrative techniques, the work attracts the attention of art lovers as the reality dimension between life and fiction becomes obscure. In this regard, it is seen that the work owes its success to the narration and point of view, which are the most important elements of the modern literature, and to the narrative techniques it uses. In this article, firstly, we discussed the fairy tale-like aesthetic of the work with the surreal elements and imagination in line with the connection of the autobiography technique which incorporates The People of Our Home into the genre-novel genre. Secondly, the letters forming the second part of the work are emphasized. The characteristics of the epistolary novel genre are discussed, suggesting that letters written to people of childhood days are another element that fictionalized the work. Finally, the relationship between the different point of views and the sense of nostalgia that creates the dramatic dimension of the work is examined. The messages intended to be given in the work is discussed, with the attention that the narrator tells them with child and adult points of view in the letters he writes to those whom played a major role in his childhood.

___

  • Altınova, B. (2003). “Kavram kargaşası çerçevesinde edebî bir tür olarak “hatıra””. Türkbilig. 2003/6. 3-12.
  • Atay, O. (2016). Korkuyu beklerken. 43. Bs. İletişim Yayınları.
  • Benjamin, W. (2018). Son bakışta aşk. 8. Bs. (Çev. N. Gürbilek vd.). Yapı Kredi Yayınları.
  • Can, Ş. (2011). Klasik Yunan mitolojisi. 13. Bs. Ötüken Yayınları.
  • Çetin, N. (2007). Roman çözümleme yöntemi. Öncü Kitap.
  • Demirel, K. (1985). Evimizin insanları. 1. Bs. Düşün Yayınevi.
  • Demirel, K. (1994). Gençlik yılları. 1. Bs. Can Yayınları.
  • Demirel, K. (2001). Bütün senaryoları. 1. Bs. Simurg Yayınları.
  • Demirel, K. (2006). Piano piano bacaksız (evimizin insanları). 2. Bs. Epsilon Yayınları.
  • Güngör, E. (1978). “Hatırat yazanlar.” Türk Edebiyatı. S. 57, 12.
  • Gürbilek, N. (2016). Kör ayna, kayıp şark. 5. Bs. Metis Yayınları.
  • Hartly, L. P. (1913). The Go-between. Hemish Hamilton.
  • Jahn, M. (2015). Anlatıbilim-anlatı teorisi el kitabı. 2. Bs. Dergâh Yayınları.
  • Kaplan, M. (2004). Edebiyatımızın içinden. 3. Bs. Dergâh Yayınları.
  • Kemal, Y. (2003). Yaşar Kemal kendini anlatıyor-Alain Bosquet ile görüşmeler. 5. Bs. Adam Yayınları.
  • Kutlu, P. (2011). “İnsanı anlatmayı düşündüm”. Notos. S. 28: 42-43.
  • Lubbock, P. (1960). The Craft of fiction. Bradford & Dickens.
  • Okay, M. O. (1997). “Hatırât”. İslam Ansiklopedisi. Diyanet Vakfı Yayınları, C. 16, 445-446.
  • Şirin, M. R. (2019). Çocuk, çocukluk ve çocuk edebiyatı. 2. Bs. Uçan At Yayınları.
  • Stevick, P. (2017). Roman teorisi. 4. Bs. (Çev. S. Kantarcıoğlu). Akçağ Yayınları.
  • Tanpınar, A. H. (2005). Beş şehir. 19. Bs. Dergâh Yayınları.
  • Tekin, M. (2004). Roman sanatı 1-romanın unsurları. 4. Bs. Ötüken Neşriyat.
  • Teoman, A. (2019). Yazı, yazgı, yazmak. 1. Bs. Yapı Kredi Yayınları.