Yusuf Atılgan’ın hikâyelerinde kent

Yusuf Atılgan (1921-1989), hikâyelerini “Bodur Minareden Öte” (1960) başlığı altında kitaplaştırır. Kitap, “Kasabadan”, “Köyden” ve “Kentten” başlıklı üç bölümden oluşur. Bu çalışmada kitabın “Kentten” başlıklı üçüncü bölümünü oluşturan “Yaşanmaz”, “Atılmış”, “Çıkılmayan” ve “Bodur Minareden Öte” isimli hikâyelerdeki mekân unsuru incelendi. Atılgan’ın hikâyelerinde kent, sokaklarıyla kişiler için bir labirenttir. Onlar, kentte durmayan bir kaçış ve arayış içindedirler. Her hikâye ayrı ayrı incelendikten sonra genel bir değerlendirmeye gidildi. Mekân incelenirken hikâyede olayların geçtiği yer, kişilerin sosyal çevreleri ve fizikî ortamları üzerinde duruldu.

City in the stories by Yusuf Atılgan

Yusuf Atılgan (1921-1989) collected his stories in a book named “Bodur Minareden Öte” (Beyond the Shortie Minaret) (1960). The book consists of three volumes, “Kasabadan” (From the Town) “Köyden” (From the Village) and “Kentten” (From the City). The space element in four stories of the third volume -“Yaşanmaz”, “Atılmış”, “Çıkılmayan” and “Bodur Minareden Öte”- has been analyzed in this study. In the stories by Atılgan streets of the city set up a labyrinth for the characters. They escape and seek in the city continually. After the stories have been analyzed one by one, the article was concluded to an overall evaluation. The place, milieu and physical environment of the persons have been dwelled on as parts of the space.

PDF

___

AKATLI, Füsun (1992), “Daralan Dünyalar” (Tan Seçki, Eylül 1982), Yusuf Atılgan‟a Armağan, haz.: Turan Yüksel vd., s. 267-273,İstanbul: İletişim Yayınları / “Öyküleriyle Yusuf Atılgan”, İmge Öyküler Yıl: 1, Sayı: 2, s. 64-68, Nisan-Mayıs 2005, http://www.imge.com.tr/imgeoykuler/2/fusun_akatli.pdf
AKBOĞA, Aziz Behlül (2009), “Türk Romanında Kent ve Kentlileşme Eğilimleri” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Konya.
ATILGAN, Yusuf (2002). Bütün Öyküleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
BARLAS, Orhan (1992), “Bodur Minareden Ötedekiler” (Tan Seçki, Eylül 1982), Yusuf Atılgan‟a Armağan, haz.: Turan Yüksel vd., s. 263-266, İstanbul: İletişim Yayınları.
BENJAMIN, Walter (2007). Pasajlar. Çev.: Ahmet Cemal. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
BOOKCHIN, Murray (1999). Kentsiz Kentleşme. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
ERKAN, Rüstem (2004). Kentleşme ve Sosyal Değişme. Ankara: Bilimadamı Yayınları.
GASSET, Ortega Y. (1995). İnsan ve Herkes. Ankara: Metis Yayınları.
GÖREGENLİ, Melek (2010). Çevre Psikolojisi. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
GÜRBİLEK, Nurdan (1995). Yer Değiştiren Gölge. İstanbul: Metis Yayınları.
GÜRBİLEK, Nurdan (2008). Mağdurun Dili. İstanbul: Metis Yayınları.
HOLTON, R. J. (1999). Kentler, Kapitalizm ve Uygarlık. Çev.: Ruşen Keleş. Ankara: İmge Kitabevi.
KELEŞ, Ruşen (2002). Kentleşme Politikası. Ankara: İmge Kitabevi.
KIRAY, Mübeccel B. (1998). “II. Dünya Savaşı Ertesinde Türk Metropollerinde Sosyal Değişim Kalıpları”, Kentleşme Yazıları, s.178-183. İstanbul: Bağlam Yayınları.
KÜLAHLIOĞLU İSLAM, Ayşe (2007). “Cumhuriyet Dönemi Türk Hikâyesi”, Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı 1839-2000, s.323-358. Ankara: Grafiker Yayıncılık.
LYNCH, Kevin (2011). Kent İmgesi. Çev.: İrem Başaran. İstanbul:Türkiye İş Bankası Yayınları.
MERT, Necati (2000). “Modern Öykünün Serüveni: 1940‟tan Günümüze” Hece, Türk Öykücülüğü Özel Sayısı, Sayı: 46/47, Ekim-Kasım 2000, s. 93-123.
MORAN, Berna (2004). Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 2, Sabahattin Ali‟den Yusuf Atılgan‟a. İstanbul: İletişim Yayınları.
NARLI, Mehmet (2006). “Şehir ve Öykü”, Hece Öykü, Türk Öykücülüğünde Mekân I, s. 57-63, Sayı: 17, Ekim Kasım 2006, Ankara.
OKTAY, Ahmet (2002). Metropol ve İmgelem. İstanbul: Türkiye ĠĢ Bankası Kültür Yayınları.
ÖNERTOY, Olcay (1984). Cumhuriyet Dönemi Türk Roman ve Öyküsü. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
ÖNEŞ, Mustafa (1992). “Bodur Minareden Öte” (Varlık Ekim 1991), Yusuf Atılgan‟a Armağan, haz.: Turan Yüksel vd., s. 357-363, İstanbul: İletişim Yayınları.
ÖZER, Sevinç (1983). “1960‟tan Bu Yana Roman ve Kısa Öyküde Kentleşme Olgusu ve Kentlileşme Sorunları”. Yazko Edebiyat, Sayı: 32, Haziran 1983, s. 88-100.
SIMMEL, Georg (2005). “Metropol ve Tinsel Hayat”, Modern Kültürde Çatışma, s. 85-102. Çev.: Tanıl Bora vd. İstanbul: İletişim Yayınları.
ŞENYAPILI, Önder (1983). “Türk Yazınında “Kırdan Kente Göç” Olgusu”. Yazko Edebiyat, Sayı: 32, Haziran 1983, s. 74-87.
WEBER, Max (2003). Şehir: Modern Kentin Oluşumu. Çev.: Musa Ceylan. İstanbul: Bakış Yayınları.