Şeyh Gâlib ile Keçeci-Zâde İzzet Molla’nın gazelleri arasında nazire ilişkisi

Bu yazıda “nazirecilik geleneği” hakkında kısa bilgi verilmiş, sonra Şeyh Gâlib ile Keçeci-zâde İzzet Molla’nın gazelleri bu gelenek çerçevesinde karşılaştırılarak nazire gazeller tespit edilmiştir. Nazire gazeller nazirecilik ölçütleri çerçevesinde değerlendirilmiş ve kimin kimden ne kadar etkilendiği ve bu etkileşimin dereceleri her iki şairin şiirlerinden alınan örneklerle ortaya konmaya çalışılmıştır. Her iki şairin de Mevlevî tarikatı mensubu oluşu ve ilham kaynaklarının başında Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’nin gelmesi bu etkileşimi adeta zaruri kılmıştır. Ayrıca İzzet Molla’nın Mevlevî ilhamına açılışını sağlayan en önemli kapının Şeyh Gâlib olması bu karşılaştırmanın yapılmasında önemli etkenlerdendir. İki şair arasındaki bağlantı ve etkileşimin tespitinde nazirecilik geleneğinden faydalanılmaya çalışılmıştır.

Şeyh Gâlib’s and Keçeci-Zâde İzzet Molla’s “gazel”s between nazire connections

In this article, a short information has given about the tradition of “nazirecilik” and Şeyh Gâlib’s and Keçeci-zâde İzzet Molla’s “gazel”s has compared in according to this tradition. “Nazire” lyrics has examined within the framework of criteria of “nazirecilik”. After that who is affected by how much was investigated. Degrees of interaction with examples taken from both the poet's poems have been put forth. In the Fact that both poets are members of the “Mevlevi Tarikatı” and Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’s being their source of inspiration made it almost essential in this interaction. Also the importance of Şeyh Galip in İzzet Molla’s opening of the inspiration of Mevlevi is an important fact of this comaration. The connection between the two poets and the tradition of the interaction in determining the unused tried “nazirecilik”.

PDF

___

[DİLMEN] İbrahim Necmi (1338). Tarih-i Edebiyat Dersleri, C: 1, İstanbul: Matbaa-i Âmire.
ARSLAN Mustafa (2007). Muhyî, Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanı, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
BÜLBÜL İbrahim (1989). Keçecizâde İzzet Molla, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
CANPOLAT Mustafa (1995). Ömer bin Mezîd Mecmmû’atü’n Nezâir, Metin-Dizin-Tıpkı Basım, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
CEYLAN Ömür ve YILMAZ Ozan (2005). Hazana Sürgün Bahar, Keçeci zade İzzet Molla ve Divan-ı Bahar-ı Efkâr, İstanbul: Sahaflar Kitap Sarayı.
DİLÇİN Cem, “Divan Şiirinde Paralel ve Ortak Söz Yapılarından Metin Eleştirisinde Yararlanma”, Türkoloji Dergisi, C.XIII, S.1 (2000), s.33-66.
DOĞAN Muhammet Nur (2006). Şeyh Gâlib Hüsn ü Aşk, İstanbul: Yelkenli Yayınevi.
GENÇ İlhan “Çiğnenmiş Sakızı Çiğnemeyenler: Nizâm-ı Cedid’in Şeyh Gâlib’i ve Cumhuriyet’in Âsaf Hâlet’i”, CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 2, (2011), s.92-105.
GÜRER Abdulkadir (1993). Şeyh Gâlib Divanı (İnceleme-Metin), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
GÜRER Abdulkadir, “Şeyh Gâlib’in Şiirlerinde Bir Anlatım Özelliği”, Türkoloji Dergisi, C: XIII, S: 1, (2000), s. 99-108.
Keçecizâde İzzet Molla (1255). Bahâr-ı Efkâr, Bulak.
KOCATÜRK Vasfi Mahir (1964). Büyük Türk Edebiyatı Tarihi (Başlangıçtan Bugüne Kadar Türk Edebiyatının Tarihi, Tahlili ve Tenkidi), Ankara: Edebiyat Yayınları.
KORKMAZ Ramazan (1988). Keçecizâde İzzet Molla ve Mihnet-Keşân Üzerine Bir Araştırma, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Elazığ.
KORKMAZ Ramazan. “Keçecizâde İzzet Molla (Hayatı-Sanatı-Edebî Kişiliği)”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.10, S.1 (2000), s.93-117.
KÖKSAL M. Fatih (2003). “Nazire Kavramı ve Klâsik Türk Şiirinde Nazire Yazıcılığı”, Diriözler Armağanı (Haz. M. Fatih Köksal-Ahmet Naci Baykoca), Ankara, s.215-290.
KURNAZ Cemâl. “Osmanlı Şair Okulu”, Journal of Turkısh Studıes/Türlük Bilgisi Araştırmaları, Günay Kut Armağanı 27/II, (2003), s.403-420.
MACİT Muhsin (1996). Divân Şiirinde Âhenk Unsurları, Ankara: Akçağ Yayınları.
MORKOÇ (ERTEK), Yasemin (2003). Eğirdirli Hacı Kemal’in Câmi’ün-nezâ’ir’i (Metin ve Mecmua Geleneği Üzerine Bir İnceleme), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
OKÇU Naci (1993). Şeyh Gâlib (Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri, Şiirlerinin Umumî Tahlîli ve Divânın Tenkidli Metni), C: I, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
OKÇU Naci, “Keçeci-zade İzzet Molla”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C: 23, Ankara 2001, s. 562.
ÖZYILDIRIM Ali Emre (2002). Keçeci-zade İzzet Molla’nın Mihnet keşân’ı ve Tahlili, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
PALA İskender. “İncinin Doğuşu” Zaman Gazetesi, 04.12.2003 Perşembe.
ŞAHİN Ebubekir Sıddık (2004). Keçeci-zade İzzet Molla’nın Divanları: Bahâr-ı Efkâr ve Hazân-ı Âsâr, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
TANPINAR A. Hamdi (1976). 19uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Çağlayan Kitabevi.
TOLASA Harun (1983). Sehî, Latîfî, Âşık Çelebî Tezkirelerine Göre 16. Yüzyılda Edebiyat Araştırma ve Eleştirisi, İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.

ISSN: 1308-2140
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: Mehmet Dursun Erdem

Arşiv