TİMUR, RODOS ŞÖVALYELERİ VE BATI ANADOLU SEFERİ

Timur, 1402'de Ankara Çubuk Ovası'nda Osmanlı Hükümdarı Yıldırım Bâyezid'i mağlup etmiş arkasından da Osmanlılara ait olan arazileri kendisine bağlamıştır. Osmanlıların hakimiyetlerine son vermiş olduğu, Anadolu Beylikleri diye bilinen Karamanoğlu, Germiyanoğlu, Aydınoğlu gibi Türkmen beyliklerine topraklarını iade etmiş onları kendisine bağlı olarak beyliklerini ihya etmelerini sağlamıştır. Bu ihya Timur'un Anadolu'yu ve Osmanlıları kontrol altına alma düşüncesinin bir neticesi olarak görülmelidir. Timur'un bu tavrı Kösedağ Savaşı sonrası Moğolların Anadolu'da yapmış oldukları uygulamalara çok benzemektedir. Timur özellikle fatih ve gazi sıfatlarıyla anılan Osmanlı hükümdarı Bâyezid'i yenmesi, topraklarını perişan etmesi sebebiyle üzerinde oluşan olumsuz tepkiyi dağıtmak için bir sefer düzenlemiştir. Burası Rodos şövalyelerince elde tutulan ve Anadolu'da gayri müslim idaresinde kalmış tek toprak parçası olarak tanımlanan İzmir'dir. İzmir Timurlu kaynaklarının iddiasına göre aynı zamanda Yıldırım Bâyezid tarafından kuşatılıp alınamayan bir yerdir. Timur, İzmir üzerine sefer düzenlemiş burayı fethedip şövalyeleri de sürmüştür (Aralık 1402-Ocak 1403). Hıristiyan şövalyelerden şehri alan Timur, hem gazi sıfatını almış, hem de Müslüman gazi bir devletle savaşmasından dolayı üzerinde temerküz eden olumsuz imajı düzeltmeye çalışmıştır. Bu liman ve ticaret merkezlerinin Timur tarafından alınmasıyla birlikte hem Anadolu seferinin hem de yapılması düşünülen seferlerin maddi kaynak sorunu da bir miktar halledilmiştir

TIMUR, KNIGHTS OF RHODES AND WESTERN ANATOLIA EXPEDITION

Tamerlane defeated Ottoman Sultan Yıldırım Beyazıt in 1402 in the savanna of Çubuk, Ankara. And after put all the territories of Ottoman Empire under his domination. He gave back their territories to Turkmen Beyliks like Karamanoglu, Germiyanoglu and Aydınoglu which were terminated by Ottomans and helped them to recreate their beyliks. Tamerlane made an expedition to dispense negative reactions as he had defeated Ottoman Sultan Beyazıd who was known as Conqueror and Veteran and put the ottoman in a difficult position. This place was İzmir which was the only territory under the control of non-Muslims in Anatolia and was controlled by Rhodes nights. In the same time İzmir was only city surrounded and wasn’t conquered by Beyazıt. Tamerlane conquered the city and banished the nights (December 1402- January 1403). Tamerlane who took over the city from the Christian nights tried to restitute his negative image as he made a war against a state who is veteran and also a Muslim

___

  • AKIN, Himmet, Aydınoğulları Tarihi Hakkında Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara 1968.
  • Ali Yezdî, Zafernâme II, (nşr. M. Abbas), Tehran 1336.
  • ARMAĞAN : http://www.tiremportal.com/index.php/Tire-Tarihi/Tarihce/Tire-TarihindenKisa-Basliklar-3.html. (07.10.2013).
  • CENGİZ, Hayrullah – YÜCEL, Yaşar, “Ruhi Tarihi”, TTK Belgeler XIV/18, (1989-1992).
  • ÇETİN, Halil, Ankara Savaşı, Yeditepe Yayınları, İstanbul 2012.
  • Dukas, Bizans Tarihi, (nşr. Vl. Mırmıroğlu), İstanbul 1956.
  • EMECEN, Feridun, “İlk Osmanlı Kroniklerinde Timur İmajı”, İlk Osmanlılar ve Batı Anadolu Beylikler Dünyası, Kitabevi Yayınları, İstanbul 2003.
  • HEYD, W., Yakın Doğu Ticaret Tarihi, (nşr. E. Z. Karal), TTK. Basımevi, Ankara 2000.
  • İbn Arabşah, Acâîbu’l Makdûr fî Nevâib-i Timur, (nşr. Ahmed Fayiz), Beyrut 1986.
  • İbn Arabşah, Acâîbu’l Makdûr, (nşr. A. Batur), Selenge Yayınları, İstanbul 2012.
  • İbn Batûta Seyâhatnâmesi I, (nşr. A. S. Aykut), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2000.
  • JORGA, Nıcolae, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi I, (nşr. N. Epçeli), Yeditepe Yayınları, İstanbul 2009.
  • KAFALI, Mustafa, “Timur”, İ.A. XII1, İstanbul 1979.
  • KASTRİTSİS, Dimitris J., Bayezid’in Oğulları, (nşr. A. Arel), Kitap Yayınevi, İstanbul 2010.
  • KAYHAN, Hüseyin, “Aydınoğlu Hızır Bey/ Aydın’s Son Hızır Bey”, Turkısh Studıes -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, ISSN: 1308- 2140, Volume 4/8, Fall 2009, http://www.turkishstudies.net/Makaleler/52272257_84- kayhanh%C3%BCseyin1222.
  • KILIÇ, Şahin, Kısa Kronikler (Brachea Chronıka)’e Göre Erken OsmanlıTarihi (1402–1451): Çeviri ve Değerlendirme, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (yayımlanmamış doktora tezi), Ankara 2011.
  • LAMB, Harold, Emir Timur, (A. G. Bozkurt), İlgi Kültür Sanat Yayınları, İstanbul 2009.
  • LEFORT, Jacques, “13. Yüzyılda Bitinya”, Osmanlı Beyliği (1300-1389), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1997.
  • MATHİLDE, Marie Alexandrescu Dersca, La Campagne de Timur en Anatolie (1402), Bucureşti 1942.
  • Mehmed Neşri, Kitâb-ı Cihannüma I, (nşr. F. R. Unat-M.A. Köymen), TTK. Basımevi, Ankara 1995.
  • Narratıve of the Embassy of Ruy Gonzalez de Clavıjo to the court of Timour, at Samarcand A.D. 1403-1406, Cambridge University Press, Newyork 2009.
  • NICOL, Donald M., Bizans’ın Son Yüzyılları (1261-1453), (nşr. B. Umar), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2003.
  • Nizâmüddin Şâmî, Zafernâme, (nşr. N. Lugal), Ankara 1987.
  • Oruç Beğ Tarihi, (nşr. N. Öztürk), Çamlıca Yayınları, İstanbul 2008.
  • Ruy Gonzales De Clavıjo, Timur Devrinde Kadis’ten Semerkand’a Seyahahat, (nşr. Ö. R. Doğrul), Kesit Yayınları, İstanbul 2007.
  • STİER, Roy E., Muhteşem Savaşçı Timurlenk, (nşr. E. Aşuroğlu), Elips Yayınları, Ankara 2008.
  • UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, “Mehmed I”, İ. A. VII, İstanbul.1979.
  • UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Anadolu Beylikleri, TTK. Basımevi, Ankara 1988.
  • UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi I, TTK. Basımevi, Ankara 1988.
  • VATIN, Nıcolas, Rodos Şövalyeleri ve Osmanlılar, (nşr. T. Altınova), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2004.
  • WİTTEK, Paul, Menteşe Beyliği, (nşr. O. Ş. Gökyay), TTK. Basımevi, Ankara 1986.
  • YAKUPOĞLU, Cevdet, “Germiyanoğulları Muhitinde Ahiler ve Zaviyeleri / Akhis And Zaviyes (Small Dervish Lodge) In Germiyanoğulları District”, Turkısh Studıes -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, ISSN: 1308- 2140, Volume 4/3, Spring 2009, http://www.turkishstudies.net/Makaleler/1902884710_yakubo%C4%9Flucevdet1352.
  • YİNANÇ, Mükrimin Halil, “Bayezid I”, İ.A. II., İstanbul 1979.
  • YÜCEL, Yaşar, Anadolu Beylikleri Hakkında Araştırmalar I, TTK. Basımevi, Ankara 1991.
  • YÜKSEL, Musa Şamil, “Timur’un Yükselişi ve Batı’nın Diplomatik Cevabı 1390-1405”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı 18, (Güz 2005).
  • YÜKSEL, Musa Şamil, “Türk Kültüründe Levirat ve Timurlularda Uygulanışı / Levirate in Turkish Culture and Its Implementation Among the Timurids”, Turkısh Studıes - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, ISSN: 1308-2140, Volume 4/8, Summer 2010,