TEKÂLİF-İ MİLLİYE EMİRLERİ VE TATBİKATI

Osmanlı Devleti İttifak Devletleri safında katılmış olduğu Birinci Dünya Savaşı'nı kaybederek Mondros Mütarekesi'ni imzalamak zorunda kalmıştır. Savaştan galip ayrılan İtilaf Devletleri Mütareke'nin imzalanmasından kısa bir süre sonra Osmanlı topraklarını paylaşmak üzere işgal hareketini başlatmışlardır. Yabancı işgal ve istilaları karşısında sessiz kalmayan Türk Milleti tepkisini göstererek Mustafa Kemal Paşa önderliğinde büyük bir direniş harekâtı başlatmıştır. Osmanlı Devleti'nin zor durumda olması ve Batılı devletlerinde desteği ile Yunanistan 15 Mayıs 1919'da İzmir'i işgal etmiştir. İşgali genişletmek amacıyla harekete geçen Yunan kuvvetleri, Türk kuvvetleri ile yapmış oldukları I. ve II. İnönü Savaşlarını kaybetmişlerdir. Bu gelişmeler üzerine Yunanistan yeni bir seferberlik ilan ederek askeri gücünü artırmış ve 10 Temmuz 1921'de tekrar harekete geçerek, Afyon, Kütahya ve Eskişehir'i işgal etmiştir. Bu durum karşısında Mustafa Kemal Paşa, Türk Ordusu'na Sakarya'nın doğusuna çekilme emrini vermiştir. Eskişehir-Kütahya Muharebesi'nde uğranılan başarısızlık ve Ordu'nun Sakarya'nın doğusuna çekilmesi kamuoyunda tepkilere yol açmıştır. Durumun düzeltilebilmesi amacıyla TBMM tarafından 5 Ağustos 1921'de Mustafa Kemal Paşa'ya Meclisin yetkilerini de kullanmak üzere Başkumandanlık görevi verilmiştir. Mustafa Kemal Paşa Başkumandanlık yetkisini kullanarak, Ordunun donatılması ve güçlendirilmesi amacıyla 7-8 Ağustos 1921'de Tekâlif-i Milliye (Milli Vergi) Emirlerini yayımlamıştır. Türk Ordusunun ihtiyacı olan yiyecek, giyecek, silah, cephane, ulaşım, haberleşme, sağlık vd. her türlü malzeme ve hizmeti kapsayan Tekâlifi Milliye Emirleri, Milli Mücadele'nin sonuna kadar uygulanmıştır. Türk Milletinin maddi-manevi bütün kaynaklarını seferber etmek suretiyle, cephe gerisindeki halkında katılımını sağlayan bu emirlerin, Milli Mücadelenin kazanılmasında büyük katkıları olmuştur

ORDERS OF NATIONAL TASK AND THEIR PRACTISE

Losing the First World War by joining the Central Powers on the side, Ottoman Empire was forced to sign the Mondros Armistice. Left victorious from the war, Allied Forces shortly after the signing of the Armistice started occupation movement in order toss hare Ottoman Empire’s lands. Under the leadership of Mustafa Kemal Pasha, the Turkish Nation has launched a major campaign of resistance by not remaining silent in the force of foreign invasion and occupation. Due to the difficult situation of Ottoman Empire and the support of Western Powers, Grace has occupied İzmir on 15 May 1919. In order to expand the occupation Greek Forces have lost the First and Second Inonu Wars against Turkey. Greece increased military power by announcing a new campaign on these developments and taking action again July 10 1921, Greece occupied Afyon, Kütahya and Eskişehir. Faced with this situation, Mustafa Kemal Pasha ordered the Turkish Army to withdraw to the east of Sakarya. The failure of the army in Eskişehir-Kütahya war and the withdraw of the army to the east part of Sakarya River led responses among the public. Turkish Parliament gave Mustafa Kemal Pasha supreme command regarding the use of the powers of Turkish Assembly in order to rectify the situation on August 5, 1921. Using supreme command authority, Mustafa Kemal Pasha released National Orders on 7-8 August 1921 in order to equip and strengthen the Turkish Army. Covering all kind of materials and services with a connection of Turkish Army’s needs such as food, clothing, weapons, ammunition, transportation, communication, health etc, National Orders were applied until the end of National Struggle. By using all resources through financial and moral the Turkish Nation, these orders, providing for participation of the people behind the facade, has been a great contribution forte achievement of the National Struggle

PDF

___

Açıksöz Gazetesi, 7 Ağustos 1337/1921, No: 253.
Açıksöz Gazetesi, 8 Ağustos 1337/1921, No: 254.
Açıksöz Gazetesi, 10 Ağustos 1337/1921, No: 256.
AĞAOĞLU, Samet, Kuvayı Milliye Ruhu, Ankara,1981.
ATATÜRK, Mustafa Kemal, Nutuk, C. II, İstanbul, 1982.
Atatürk’ün Tamim, Telgraf ve Beyannameleri, C. IV, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 1991.
ATATÜRK, Mustafa Kemal, Nutuk (1919-1927), Atatürk Araştırma Merkezi Yayını, (Hazırlayan: Zeynep Korkmaz), Ankara, 2000.
AVCI, Cemal, “Tekâlif-i Harbiye İle Tekâlif-i Milliye Vergilerinin Karşılaştırmalı Tanıtımı”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C. XI, Mart 1995, S. 31, s. 223-237.
AYBARS, Ergün, İstiklâl Mahkemeleri (1920-1927), C. I-II, İzmir, 1995.
BELEN, Fahri, Türk Kurtuluş Savaşı, Ankara, 1983.
ÇOLAK, Filiz “Atatürk Dönemi’nde Türkiye Cumhuriyeti’nin Ulaşım Politikasına Genel Bir Bakış”, Turkish Studies, Volume: 8/2, Vinter ANKARA-TURKEY 2013, s. 345-364. Hâkimiyeti Milliye, 6 Ağustos 1337/1921, No: 256.
Hâkimiyeti Milliye, 7 Ağustos 1337/1921, No: 257.
İkdam, 9 Ağustos 1337/1921, No: 8766.
İkdam, 10 Ağustos 1337/1921, No: 8767.
KAYIRAN, Mehmet, “Tekâlif-i Milliye Emirleri ve Uygulanışı”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C. V, S. 15, Temmuz 1989, s. 639-664.
KIZILKAYA, Oktay - İLYAS, Ahmet, “Osmanlı’dan Cumhuriyete Geçiş Sürecinde Solidarist Korporatizmin Türk Sosyal Hayatına Yansıması”, Turkish Studies, Volume: 8/11, Fall ANKARA-TURKEY 2013, s. 203-217.
Milli Mücadele Dönemi Bütçeleri ve Mali Mevzuatı (1920-1923), Maliye Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1994.
MÜDERRİSOĞLU, Alptekin, Kurtuluş Savaşı'nın Malî Kaynakları, Ankara, 1974.
MÜJDECİ, Mustafa “Hâkimiyet-i Milliye Gazetesinde Büyük Taarruz”, Turkish Studies, Volume: 9/1, Winter ANKARA-TURKEY 2014, s. 387-408.
MÜTERCİMLER, Erol, Kurtuluş Savaşı’nda Denizden Gelen Destek, İstanbul, 1997.
ÖZKAN Hülya, İstanbul Hükümetleri ve Millî Mücadele Karşıtı Faaliyetleri (4 Mart 1919- 16 Ekim 1920), Genelkurmay Basım Evi, Ankara, 1994.
ÖZALP Kazım, Millî Mücadele (1919-1922), C. I, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1988. Peyam-ı Sabah, 9 Ağustos 1337/1921, No: 964.
Peyam-ı Sabah, 10 Ağustos 1337/1921, No: 965.
Peyam-ı Sabah, 12 Ağustos 1337/1921, No: 967.
SELEK Sabahattin, Anadolu İhtilâli, C. 2, İstanbul, 2000.
SÜRMELİ Serpil, Milli Mücadelede Tekâlifi Milliye Emirleri, Ankara, 1998.
TBMM ZABIT CERİDELERİ
TBMM Zabıt Ceridesi, C. 2, 1958.
TBMM Zabıt Ceridesi, C. 12, 1958.
TBMM Zabıt Ceridesi, C. 14, 1958.
TBMM Zabıt Ceridesi, C. 16, 1958.
TBMM Zabıt Ceridesi, C. 19, 1959.
TBMM Gizli Celse Zabıtları, C. II, Ankara, 1985.
TIZLAK, Fahrettin, “Milli Mücadele’nin Sosyal, Ekonomik ve Askerî Kaynakları Üzerine Bir Değerlendirme” Türk Dünyası Tarih Dergisi, S. 96, Aralık,1994, s. 50-60.
TOKGÖZ, Erdinç, Türkiye’nin İktisadi Gelişme Tarihi (1914-1997), Ankara, 1997.
TÜMERDEM Hakkı, Yunanlılarla İstiklâl Harbi, İstanbul, 1938.
Türk Silahlı Kuvvetler Tarihi, TBMM Hükümeti Dönemi Özet Tarihi, C. IV, Ks. I, Ankara, 2001.
Türk İstiklal Harbi, Batı Cephesi, C. II, Kısım V, 1. Kitap, Ankara,1995.
Türk İstiklal Harbi, Batı Cephesi, C. II, Kısım V, 2. Kitap, Ankara, 1995.
Vakit Gazetesi, 9 Ağustos 1337/1921, No: 1318.
Vakit Gazetesi, 10 Ağustos 1337/1921, No: 1319.
Vakit Gazetesi, 11 Ağustos 1337/1921, No: 1320.
VILLALTA, Jorge Blanco, Atatürk, Ankara, 1982.