ŞEHRİYAR’IN EĞİTİM ANLAYIŞI

Bu araştırmanın genel amacı, bir sanatçı ve düşünür olarak Tebrizli Muhammed Hüseyin Şehriyar'ın eğitim anlayışını ortaya çıkarmaktır. Nitel araştırma desenindeki bu çalışmada veriler doküman incelemesi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma için disiplinler arası yaklaşım kaygısı güdülerek konuyla ilgili değişik bilim alanlarında yapılan araştırma ve yayınlardan literatür taraması yoluyla veri toplanmıştır. Veriler kütüphane ve arşivlerden, makale, gazete yazısı, fotoğraf ve internet kaynakları kaynakçada sıralanan kitaplardan Şehriyar'la ilgili, onun eğitim anlayışını merkeze alarak taranıp derlenmiştir. Araştırmada kullanılan veriler, ikincil (yargısal) veri niteliğini taşımaktadır. Toplanan veriler benzer konuları inceleyen farklı kaynaklarla kontrol edilerek geçerlilik sınaması yapılmış, iç tutarlılık yönünden değerlendirilip güvenilirliği sağlanmıştır. Bu araştırmada şairin anadili olan Azerbaycan Türkçesi ile yazdığı ve Farsçadan Azerbaycan Türkçesine çevrilen şiirlerinden Şehriyar'ın eğitime ilişkin görüşleri ortaya konmuştur. Şehriyar'ı biçimlendiren koşullar, almış olduğu eğitim, gözleyip algıladığı dünyanın gidişatı, bir sanatçı olarak onun eğitim konusunda da görüşler geliştirmesine ve bu görüşlerini şiir sanatının incelikleriyle ortaya koymasına vesile olmuştur. Şehriyar çocukluğunda çevresinden güçlü bir geleneksel-yerel-milli bir kültür eğitimi almış ve özdeğerlerinin farkında bir kişi olarak evrensel kültüre katkı yapmıştır. Şehriyar bilimsel ve millî nitelikte bir eğitim önermektedir. Ona göre eğitimsizlik yıkım, felaket, çöküş, cehalet, ihanet, sorumsuzluk ve ahlaksızlığa yol açan insanlaşma noksanlığıdır. Noksanlığı tamamlamanın çaresi olarak insanların bilimsel bir eğitimden geçmesi gerektiğini savunur. Bilgisizliğin önlenmesi ve daha çok içinde bulunulan çağın geçerli bilimsel-felsefi bilgisine sahip olmayı önerir ve bunun okullarda edinilmesi gerektiğini dile getirir

SHAHRIAR'S APPROACH TO EDUCATION

The overall objective of this research is to reveal the educational understanding of Mohammed Hussein Shahriar of Tabriz as an artist and philosopher. The data were analyzed using the method of document review within the study herein which has the design of a qualitative research. Harboring the concerns for interdisciplinary approach, the research data were collected from the researches and publications made in different fields of science pertaining to the subject by means of literature scanning. Data with regards to Shahriar were scanned and compiled from libraries and archives, articles, newspaper articles, photographs and the books web sources whereof were listed in the bibliography focusing on his educational understanding. The data used in research have the feature of a secondary (judgmental) data. Validity examination of the collected data was performed by checking them through different sources examining similar issues and they were assessed from the aspect of internal consistency and their reliability was ensured. In this study Shahriar's opinions on education were demonstrated by extracting them from his poems which he wrote in Azerbaijani Turkish, his mother tongue and from those translated from Persian to Azerbaijani Turkish. The conditions which comprised the formation of Shahriar, the education he received, the world's state of affairs which he observed and perceived, as being an artist led him to develop views in the field of education as well and to exhibit such views through preciosity of the art of poetry. Shahriar received a strong traditional-local-national culture from his environment in his childhood and contributed to the universal culture as a person being aware of his values. Shahriar proposes a scientific and national education. According to him lack of education is lack of being an human causing destruction, disaster, collapse, ignorance, betrayal, irresponsibility and immorality. He defends that the human beings should undergo a scientific education as a remedy for completing such deficiency. He proposes the prevention of ignorance and mainly having current scientific-philosophical knowledge of the epoch and expresses that it should be obtained in school

PDF

___

Akpınar, Y. (1994). Azerî Edebiyatı Araştırmaları. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Almaz, H. (1997). Şehriyar’ın Hayatı, Sanatı ve Şiirlerinin Özellikleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Şanlıurfa: Harran Üniversitesi, SBE.
Arıbaş, S. (1992). Mehmet Akif’in Eğitim Üzerine Düşünceleri. İstanbul: Medeniyet Yayınları.
Aypay, A. (2015). Eğitim Politikası. Ankara: Pegem Akademi.
Baş, S. (2009). “Firuzan’ın Öykülerinde Eğitim Sorunlarına Bakış”, Turkish Studies. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume 4/8 Fall 2008. p. 644-661, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.970. TurkishStudies.8020, ANKARA-TURKEY
Berkes, N. (1978). Türkiye’de Çağdaşlaşma. İstanbul: Doğu-Batı Yayınları.
Cevizci, A. (1999). Paradigma Felsefe Sözlüğü. Üçüncü Baskı. İstanbul: Paradigma Yayınları
Çınar, İ. (2012). Neden ve Nasıl Mankurtlaştırılıyoruz. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
Çınar, İ. (2014). "Türk Eğitim Politikasında Batı Etkisi: Bitmeyen Batılılaşma". Turan-Sam: Turan Stratejik Araştırmaları Merkezi Dergisi. İlkbahar, Cilt 6, Sayı 22. ss. 20-51
Çoban, A. (2010). “Mehmet Akif’in Eğitim Felsefesi: Eğitim ve Öğretime İlişkin Görüşleri” Ekev Akademi Dergisi. Sayı 44. Ss.247-264.
Duman, D. (2013). “1925 Yılında İstanbul Erkek Lisesinde Öğrencilere Verilen Bir Sürgün Cezası ve Dönemin Eğitim Anlayışı”, Turkish Studies. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume 8/2 Winter 2013. p. 59-72, ISSN: 1308- 2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.4242. TurkishStudies.8020, ANKARA-TURKEY
Doulatabadi, F. (2011). “Şehriyar’ın Kaşgay Şiirine Etkileri. Uluslararası Dilbilim ve Karşılaştırmalı Edebiyat Kongresi. Bildiriler. İstanbul Kültür Üniversitesi.
Ergün, M. (1993). İnsan ve Eğitimi-Mevlana Üzerine Bir Deneme (Mevlana’nın Eğitim Görüşleri). Ankara: Ocak Yayınları.
Ehmedov, T. (Haz.) (2011). Seyid Mehemmedhüseyn Şehriyar. Bakı: Nurlar Neşriyyat-Poliqrafiya Merkezi. (Minyatürlerle süslenmiş şiirler)
Fuad, E. (2008). “Şehriyar Poeziyasının Edebi Tesir Dairesi”. Bakı-Tebriz Dünya Azerbaycalılarının Dergisi. Sayı 11. S. 53-59.
Fuad, E. (2010). Söz Sərrafı Şəhriyar. Bakı: Avrasiya Press.
Fuad, E. (2011). Söze Sevdalılar (Edebi Düşünceler) 1. Kitab. Bakı: Nergiz Neşriyyatı.
Gedikli, Y. (1990). Şehriyar ve Bütün Türkçe Şiirleri. İstanbul.
Gökdağ, B. A. (2013). “İran Türkleri” Yeni Türkiye Dergisi. Sayı 53, ss. 1-11.
Hebibbeyli İ. (1999). Ustad Məhəmmədhüseyn Şəhriyar (albom, monoqrafiya). Bakı: Elm Neşriyyatı.
Kafkasyalı, A. (2002). İran Türk Şiiri Antolojisi – V. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Basımevi.
Mehemmedi, M. (2015). Şəhriyar ve Zəmanəmiz. Bakı: ADMİU Neşriyyatı.
Özkan, İ. (2006). “Şehriyar’ın Şiirlerindeki Kültür Değerleri”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Prof. Dr. Tuncer Gülensoy Armağanı, Yıl: 2006/1, Sayı: 20, Kayseri 2006, s. 143-152.
Rahimova, A. ve İnce Yakar, H.G. (2014). “Teymurbey Bayramalibeyov’un Azerbaycan’ın Lenkeran Şehrinin Eğitim Sistemine Etkisi”. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume 9/11Fall 2014 p. 313- 319. ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.7079 TurkishStudies.8020, ANKARA-TURKEY
Sarıçiçek, M. (2008). “Şehriyar’a Selam: Haydar Baba’ya Selam’ın Ontolojik Tahlili”. Turkish Studies. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume 3/7 Fall 2008. p. 580-591. , ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.519 TurkishStudies.8020, ANKARA-TURKEY
Shayegan, D. (2014). Yaralı Bilinç: Geleneksel Toplumlarda Toplumsal Şizofreni. (Çev. Haldun Bayrı) İstanbul: Metis Yayıncılık.
Şehriyar, Mehemmedhüseyn. (2005). Seçilmiş Əsərləri. (Tertib edenler: Nazim Rizvan, Xuraman Quliyeva, İslam Qeribov) Bakı: Avrasiya Press.
Xalid, X. (2009). “Məhəmmədhüseyn Şəhriyarın Heydarbabaya Salam Manzumesi Türk Edebiyatında”. Turansam. Turan Stratejik Araştırmaları Merkezi Dergisi. Sayı 1. Ss. 118- 124.
Quliyev, E. (2004). “Heydərbabaya Salam” Necə Varsa. Bakı: Adiloğlu Nəşriyyatı.
Quliyev, E. (2004). Şehriyar Poeziyası ve Milli Tekamül. Bakı.
Yeşilot, O. (2008). “Türkmençay Antlaşması ve Sonuçları”. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. Sayı 36. Ss. 187-199.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 9. Baskı. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Çınar, İ. (2016). “Şehriyar'ın Eğitim Anlayışı / Shahriar's Approach to Education”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 11/19 Fall 2016, ANKARA/TURKEY, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11219, p. 245-266.