ELEŞTİREL DÜŞÜNME BECERİSİNİ ÖLÇMEYE YÖNELİK BİR BAŞARI TESTİ GELİŞTİRME

Günümüzde bilgi ve iletişim teknolojilerini temel alarak gelişen bilgi toplumu, karşılaştığı bilgileri sorgulayarak anlamaya çalışan, başkalarının etkisi altında kalmadan bağımsız karar verebilen ve olaylara farklı açılardan bakabilen özerk bireyler talep etmektedir. Bu noktada 21. yüzyılda insanlar elde ettikleri bilgiler için kendilerine özgü bir eleme sistemi oluşturmalıdır. İnsanın ihtiyacı olan bu mantıksal süzgeç görevini yerine getirecek en etkili zihni süreç, eleştirel düşünme olarak ifade edilmektedir. Bu çalışmada 5. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme becerisini ölçmek amacıyla bir başarı testi geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda alanyazından ve Afyonkarahisar il merkezinde görev yapan öğretmenlerle yürütülen ihtiyaç analizinden elde edilen verilerle bir eleştirel düşünme alt becerileri listesi oluşturulmuştur. Belirlenen bu becerileri ölçmeye yönelik oluşturulan form 20 kişiden oluşan bir 5. sınıf şubesine şekil açısından değerlendirilmesi amacıyla uygulanmıştır. Düzeltme sonrasında oluşan form akademik başarı açısından farklılaşan ve toplam 39 öğrenciden oluşan iki 5. sınıf şubesine uygulanmıştır. Form en sonunda sosyoekonomik düzey açısından farklılık gösteren üç okuldaki toplam 59 öğrenciden oluşan birer 5. sınıf şubesinde uygulanmış ve yapılan madde analizleri sonucunda teste 25 maddelik son hali verilmiştir. Testin son haline dair yapılan analizlerde testin bütününe ilişkin KR-20 ve KR-21 değerleri sırasıyla 0,61 ve 0,63 bulunmuştur. Ayrıca testin bütününe ait güçlük indeksi 0,37, ayırt edicilik indeksi ise 0,32 bulunmuştur. Böylece testin orta güçlüğe yakın ve oldukça iyi düzeyde ayırt ediciliğe sahip bir test olduğu belirlenmiştir

DEVELOPING AN ACHIEVEMENT TEST TOWARDS EVALUATING CRITICAL THINKING SKILL

Today, information society whose improvement based on information and communication technology demands autonomous individuals who try to understand knowledge which he/she faces can make free decisions without taking hold of others and can take different approaches to events. At this point in the 21th century, mankind should constitute its own elimination system for the acquired information. The most effective mental process fulfill logical filter duty that is required by mankind can be stated by critical thinking. In this study developing an achievement test on the purpose of evaluating 5th grade students’ critical thinking skill was aimed. Accordingly sub-skills of critical thinking list were constituted through the data which were obtained from literature and needs analysis that was conducted with teachers. The form which was formed to evaluate these determined skills was implemented to a student group of 20 students for the structural evaluation. The form that was constituted after correction was implemented to two student groups of 39 students from different academic achievement levels. Finally, the form was implemented to three 5th grade student groups of 59 students in total from three different schools in terms of their socio-economic levels, and it took its final form with twenty five questions. The KR-20 and KR-21 values of the achievement test were 0.61 and 0,63 respectively. Besides, the item difficulty index and item discrimination index of whole test were 0.37 and 0.32 respectively. To sum up, the difficulty of the test was nearly at medium level, and it had quite good discrimination level

PDF

___

Başar, H. (2013). Nasıl Düşünelim: Açıklamalar, Örnekler, Uygulamalar. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Beyer, B. (1995). Critical Thinking. Indiana: Phi Delta Kappa Educational Foundation.
Browne, M. N. ve Keely, S. M. (2007). Asking the Right Questions: A Guide to Critical Thinking (Eighth Edition). New Jersey: Upper Saddle River.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012) Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
Dam, G. T. ve Volman, M. (2004). Critical thinking as a citizenship competence: teaching strategies. Learning and Instruction, 14, 359-379.
Doğan, N. (2013). Eleştirel düşünmenin ölçülmesi. Cito Eğitim: Kuram ve Uygulama, 22, 29-42.
Doğanay, A. (2006). Konu ve Beceri Temelli Eleştirel Düşünme Öğretiminin Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimi ve Düzeyine Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
Doğanay, A. ve Ünal, F. (2006) Eleştirel Düşünmenin Öğretimi. A. Şimşek (Ed.), İçerik Türlerine Dayalı Öğretim içinde (209-261). Ankara: Nobel Yayın-Dağıtım.
Dura, C. ve Atik, H. (2002). Bilgi Toplumu, Bilgi Ekonomisi ve Türkiye. İstanbul: Literatür Yayınları.
Ennis, R. H. (2011). The Nature of Critical Thinking: An Outline of Critical Thinking Dispositions and Abilities. Sixth International Conference on Thinking at MIT, Cambridge, http://faculty.education.illinois.edu/rhennis/documents/TheNatureofCriticalThinking_5171 1_000.pdf adresinden 11 Eylül 2014 tarihinde alınmıştır.
Epstein, R. L. ve Kernberger, C. (2006). Critical Thinking (Third Edition). Canada: Thomson Wadsworth.
Erkan, S. ve Gömleksiz, M. (2008). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Facione, P. A. (1990). Critical Thinking: A Statement Of Expert Consensus For Purposes Of Educational Assessment And İnstruction - Executive Summary - The Delphi Report. Millbrae, CA: The California Academic Pres. ERIC Document Reproduction Service No. ED 315 423. http://ericir.syr.edu. adresinden 21 Eylül 2014 tarihinde alınmıştır.
Fisher, A. (2001). Critical Thinking An Introduction. Cambridge: Cambridge University Press.
Halpern, D. F. (2003). Thought & Knowledge: An Introduction to Critical Thinking (Fourth Edition).
New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.54c7a1e644d8 f3.39364444 sitesinde 27 Ocak 2015 tarihinde alınmıştır.
Judge, B., Jones, P. ve McCreery, E. (2009). Critical Thinking Skills for Education Students. Great Britain: Learning Matters.
Kazancı, O. (1989). Eğitimde eşleştirici düşünce ve öğretimi. Ankara: Kazancı Kitap Ticaret A.Ş.
Kurnaz, A. (2013). Eleştirel Düşünme Öğretimi Etkinlikleri Planlama-Uygulama ve Değerlendirme. (2. Baskı). Konya: Eğitim Kitabevi.
Levis A. ve Smith D. (1993). Defining Higher Order Thinking, Theory into Practice, 32 (3), 131- 137.
MEB. (1984). 1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu. Ankara: MEB Yayınları.
Norris, S. P. and Ennis, R. (1989). Evaluating Critical Thinking. Pasific Grove, Ca: Critical Thinking Press.
Özden, Y. (2005). Öğrenme ve Öğretme (7. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
P21 (t.y.). Framework For 21st Century Learning. http://www.p21.org/about-us/p21-framework adresinden 24 Nisan 2015 tarihinde alınmıştır.
Ratner, J. (2014). Günümüzde Eğitim (2. Baskı). (Bahri Ata ve Talip Öztürk Çev.) Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Russell, B. (2010). Eğitim Üzerine (2. Baskı). (Şebnem Duran Çev.). İzmir: İlya Yayınevi.
Şenşekerci, E. ve Bilgin, A. (2008). Eleştirel Düşünme ve Öğretimi, Uludağ Üniversitesi FenEdebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (14), 15-43.
Tanrıöğen, A. (Ed.). (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık
Ürkmez, İ. (2006). Düşünmeyi Öğrenmek Öğrenmeyi Düşünmek. İstanbul: Bilge Matbaacılık.