199102

Sanal kültür ortamında güncellenen Nasreddin Hoca fıkraları

Bu makalede1; folklor verimlerinin sözlü kültür ortamında üretildikten sonra yazılı kültür ortamına geçişi ve sanal kültür ortamında güncellenebildiği konu edilecektir. Folklor verimlerinden biri olan fıkraların, Türk folklorunda türün en önemli tiplerinden biri olan Nasreddin Hoca fıkralarından en dikkat çekici örnekler ele alınarak, sanal kültür ortamında, endüstrileşen toplum yapısına ve bilgisayar teknolojilerine nasıl uyum sağladığı açıklanmaya çalışılacaktır. Sözlü ve yazılı kültürde yüz yıllardır varlığını devam ettiren Nasreddin Hoca fıkralarının modern Türkiye’de, sanal kültür ortamında ne gibi değişikliklere uğradığı, bu fıkraların hangi unsurlarının sabit kaldığı, hangi unsurlarının değiştiği karşılaştırmalı olarak saptanacaktır. Böylece folklorun yenilenebilirliği, folklor verimlerinin sosyokültürel yeniliklere uyarlanarak tekrar nasıl oluşturulduğu Nasreddin Hoca fıkraları örneğinde ortaya konmaya çalışılacaktır.

Updated Nasreddin Hodja jokes on virtual cultural environment

In this article when folklore data was produced in a verbal cultural environment and then they how transferred to written cultural environment and finally they how were updated in virtual cultural environment. Jokes are one of the data of folklore. The Nasreddin Hodja is one of the main proto-type in this field. Here we will review the Nasreddin Hodja’s most interesting jokes and try to show they how were adjusted and updated according to the structure of industrialized society and technology of computers. In our presentation we will compare the Nasreddin Hodja jokes which are alive in verbal and written culture many centuries in Turkey. This comparison will be about those jokes how updated and those updates how adjusted and what parts are changed or protected on those jokes. Our aim is that folklore can be renewable phenomenon and folklore data adjust and restructure themselves according to the social cultural changes.

PDF

___

ARTUN Erman, Türk Halkbilimi, Kitapevi Yayınları, İstanbul, 2005, s. 321.
ALIÇ Fulya (2011), Halk Hikâyeciliğinin Yeni İcra Ortamı Olarak Sinema ve Sinemaya Uyarlanan Türk Halk Hikâyeleri, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Danışman: Yrd. Doç. Dr. Ferhat Aslan.
BORATAV Pertev Naili, "Folklorda Yeni Zamanların Mevzuları", Folklor ve Edebiyat (1982) 1, Adam Yayınları, İstanbul, 1982, s. 117–119.
BORATAV Pertev Naili, Nasreddin Hoca, Edebiyatçılar Derneği Yayınları, 2. bs., Ankara, 1996.
ÇAKIR Hamza, Hakan Topçu, "Bir İletişim Dili Olarak İnternet", Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 19 (2005/2), s. 71-96.
ÇOBANOĞLU Özkul, Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş, Akçağ Yayınları, Ankara, 2002.
ÇOTUKSÖKEN Yusuf, Nasrettin Hoca Fıkraları "İnceleme-Derleme", Özgül Yayınları, İstanbul, 1996.
DUNDES Alan, "Halk Kimdir?" Çev.: Metin Ekici, Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar, Yayına Hazırlayalar: Gülin Öğüt Eker, Metin Ekici, M. Öcal Oğuz, Nebi Özdemir, Millî Folklor yayınları, Ankara, 2003, s. 1-30.
EKER Gülin Öğüt: İnsan Kültür Mizah, Grafiker Yayınları, Ankara, 2009.
EKİCİ Metin, "Geleneksel Kültürü Güncellemek Üzerine Bir Değerlendirme", Millî Folklor, Sayı: 80 (Kış, 2008), s. 70–77.
GÜNGÖR, Şeyma, Türk Halk Edebiyatına Dâir, Çantay Yayınları, İstanbul, 2006.
GÜRÇAYIR Selcan: "Kuşaktan Foruma Geçiş ve Bilgisayar Atasözleri", Millî Folklor, Sayı: 79 (2008), s. 70–77.
OĞUZ M. Öcal, "Nasreddin Hoca: İki Yaklaşım, Bir Problem", Türk Dünyası Halk Biliminde Yöntem Sorunları, Akçağ Yayınları, Ankara, 2000a, s. 59–64.
OĞUZ M. Öcal, "Nasreddin Hoca Fıkralarının "Varyant" Sorunu", Türk Dünyası Halk Biliminde Yöntem Sorunları, Akçağ Yayınları, Ankara, 2000b, s. 65–70.
ÖZDEMİR Nebi, Medya, Kültür ve Edebiyat, Ankara, Geleneksel Yayınları, 2008.
ÖZDEMİR Nebi, "Kültürel İmge Olarak Nasreddin Hoca", Millî Folklor, Sayı: 77 (2008), s. 11-20.
ÖZDEMİR Nebi, "Sanal Kültür Ortamında Nasreddin Hoca", 21. Yüzyılı Nasreddin Hoca ile Anlamak, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara, 2009.
SAKAOĞLU Saim, Nasreddin Hoca Fıkralarından Seçmeler, Akçağ Yayınları, 2.bs., Ankara, 2006.
TAN Nail, "Günümüzde Yaratılan Nasrettin Hoca Fıkraları", Derlemeler Makaleler 4 Halk Gülmecesi (Mizahı) Halk Tiyatrosu, Ankara, 2007, s. 28–37.
YILDIRIM Dursun, Türk Edebiyatında Bektaşi Fıkraları, Akçağ Yayınları, Ankara, 1999.
YÜCE Kemal, "Nasrettin Hoca Fıkralarında Kültür Değişmeleri", Uluslararası Nasrettin Hoca Bilgi şöleni (Sempozyumu) Bildirileri, 24–26 Aralık 1996, İzmir, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara, 1997, s. 63–70.
http://birgo.mynet.com/gozdegizemcelik/yazi/yeni-nesil-nasrettin-hoca-f-kralar- (31.10.2011).
http://tdkterim.gov.tr/bts/(31.10.2011).
http://tr.wikipedia.org/wiki/Bill_Gates (13.10.2011)
http://www.birebir.net/goster.asp?d=nasreddin+Hoca+interneti+kullanirsa (28.08.2011)
http://www.ekonometrim.org/forum/gulmece/modifiyeli-n-hoca-fikralari-t6408.0.html (28.08.2011)
http://www.muharremtac.com/metin/bilisimci_nasreddin_hoca-551(28.08.2011)
http://www.turkeyforum.com/satforum/showthread.php?t=243330 (28.08.2011)
http://www.yeniforumuz.biz/showthread.php?401621-Modern-Nasreddin-Hoca F%C4%B1kralar%C4%B1(28.08.2011)