Musahipzade Celâl’in dramlarında yapı

Musahipzade Celâl, Türk tiyatrosunun önemli oyun yazarlarından biridir. Tarihî oyunlarından Köprülüler ve Lale Devri ile dramlarından Gülsüm ve Selma adlı oyunlarındaki dramatik yapı bu yazıda incelenecektir. Dramatik yapı, “ana Kalıp”, “kararlılık hali/ateşleyici sebep”, “gelişim”, “serim”, “çatışma”, “kriz”, “düğüm”, “doruk nokta” ve “final” (çözüm) aşamalarıyla ele alındığında oyunların seyircide merak ve heyecan duyguları uyandırmada bazı zayıf yönleri olduğu görülebilir. Ayrıca yazarın dramlarında da tarihî oyunlarında da oyun kahramanları tip özellikleri ile öne çıkarlar. Bu durum seyircilerin dramatik yapıyı yakalamasını sağlar. Ayrıca seyircinin merak ve heyecan duygularını uyandırmaya yardım eder.

Structure of Musahipzâde Celâl’s dramas

Musahipzade Celâl is one of the most important play writers of Turkish theater. In his historical plays Köprülüler and Lale Devri and his dramas Gülsüm and Selma dramatic structure will be examined in this paper. When this plays evaluate with the dramatic structure's phases, the "main mold", "stuation of determination/ detonator lead", "development", "conflict", "crisis", "node", "peak point" and "final" (solution), can be seen this plays has some weaknesses features. In addition, in the author's historical plays and dramas the heroes of the plays arise type properties. This sutiation does that audience capture the dramatic action. In addition it helps for arouse feelings curiosity and excitement of the audience.

___

  • ARİSTOTELES, Poetika, Remzi Kitabevi, İstanbul 1999.
  • EGRİ Lajos, Piyes Yazma Sanatı, Çev.: Suat Taşer, Papirüs Yayınları, İstanbul 2004.
  • FORSTER E.M, Roman Sanatı, Adam Yayınları. İstanbul 1985.
  • MUSAHİPZADE CELÂL, Eski İstanbul Yaşayışı, Devlet Tiyatroları Yayınları, Ankara 1986.
  • MUSAHİPZADE CELÂL, Gülsüm, Kanaat Kitabevi, İstanbul 1936.
  • MUSAHİPZADE CELÂL, Köprülüler, Kanaat Kitabevi, İstanbul 1936.
  • MUSAHİPZADE CELÂL Lale Devri, Kanaat Kitabevi, İstanbul 1936.
  • MUSAHİPZADE CELÂL, Selma, Kanaat Kitabevi, İstanbul 1936.
  • ÖZAKMAN Turgut, Oyun ve Senaryo Yazma Tekniği Tiyatro radyo televizyon sinema, Bilgi Yayınevi, Ankara 1998.
  • ŞENER Sevda, Musahipzade Celâl ve Tiyatrosu, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara 1963.
  • ŞENER Sevda, Yaşamın Kırılma Noktasında Dram Sanatı, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara 2000.